Journal of Philosophical Investigations
تحلیل و بررسی خلاقیت به مثابه اصل غایی در فلسفۀ وایتهد
تحلیل و بررسی خلاقیت به مثابه اصل غایی در فلسفۀ وایتهد

رستم شامحمدی

دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 532-552

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.48527.3020

چکیده
  آلفرد نورث وایتهد (1861-1947) بر این باور است که در هر نظام فلسفی یک امر غایی وجود دارد که اساس آن به شمار می­آید. در فلسفۀ ارگانیسم او، که اصالت را به صیرورت و پویش می­دهد، این امر غایی عبارت است از خلاقیت. ...  بیشتر
گسست از بیان امر الهیِ هگلی در پیکرسازی مدرن
گسست از بیان امر الهیِ هگلی در پیکرسازی مدرن

محبوبه اکبری ناصری

دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 506-520

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.52063.3266

چکیده
  هگل از معدود متفکرانی است که به هنر پیکرسازی اندیشیده است. وی در کتاب پدیدارشناسیِ روح در ذیل مبحث دین به طور موجز و در درس‌گفتارهای زیباشناسی به تفصیل دربارۀ پیکرسازی سخن گفته است. ویژگی مشترک این دو ...  بیشتر
بررسی تطبیقی مفهوم خدا در کتاب اثولوجیا و رسائل فلسفی کندی
بررسی تطبیقی مفهوم خدا در کتاب اثولوجیا و رسائل فلسفی کندی

حسن عباسی حسین آبادی

دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 903-926

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.45405.2788

چکیده
  خدای فلسفی با مفاهیم و اصطلاحات فلسفی مانند «وجود»، «علت»، «فعل محض» تبیین می‌شود که در اثولوجیا علاوه ‌بر آنها از «واحد محض»، و «نور» و «نااندیشیده بودن» نیز سخن گفته ...  بیشتر
از انگاره خدا در مابعدالطبیعه کلاسیک تا طرح جایگزین نیچه
از انگاره خدا در مابعدالطبیعه کلاسیک تا طرح جایگزین نیچه

محمود ایزدپناه؛ بیژن عبدالکریمی؛ رضا داوری اردکانی؛ بابک عباسی

دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 1052-1074

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.48413.3012

چکیده
  نیچه معتقد بود اهل مابعدالطبیعه، باورهای خود را راستین پنداشته و برای پندارهای خود حقیقتی عینی قائل‌اند. نیچه مدعی است همة ارزش‌ها و باورهای آدمی از جمله باور به خدا، از چشم‌انداز خواست قدرت و به‌منظور ...  بیشتر
بیماری کووید 19 (کرونا) به مثابه شر ادراکی و مواجهه با آن بر اساس باور به خدا
بیماری کووید 19 (کرونا) به مثابه شر ادراکی و مواجهه با آن بر اساس باور به خدا

مسعود زین العابدین؛ امیرحسین منصوری؛ عارفه پوشیان جویباری؛ عین الله خادمی

دوره 14، شماره 31 ، مرداد 1399، ، صفحه 169-194

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.39723.2553

چکیده
  آلام ناشی از بیماری کووید 19 شر ادراکی است و یک امر وجودی محسوب می­شود. شر ادراکی با برخی صفات الهی به ویژه حکمت و عدل و علم او و همچنین، احسن بودن نظام خلقت تزاحم ظاهری پیدا می­کند و بایستی وجود این شرور ...  بیشتر
افول سوبژکتیویسم و ظهور پرسپکتیویسم در اندیشه نیچه
افول سوبژکتیویسم و ظهور پرسپکتیویسم در اندیشه نیچه

امین الله ارژنگ

دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1398، ، صفحه 23-49

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.33954.2341

چکیده
  در این مقاله کوشیده­ایم تا نشان دهیم سوبژکتویسم، از درون اخلاق سر برآورده؛ غایتش نجات آدمی از تقدیر خدایان و رساندنش به خودبنیادی است. سوبژکتویسم به مثابه جنگ علیه خدایان، توسط سقراط از طریق بیرون ...  بیشتر
کانت و وجوه دوگانه‌ خیر اعلا در گستره‌ تاریخ
کانت و وجوه دوگانه‌ خیر اعلا در گستره‌ تاریخ

رضا ماحوزی؛ زهره سعیدی

دوره 13، شماره 26 ، خرداد 1398، ، صفحه 361-380

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8032

چکیده
  در نظریه اخلاق کانت با دو سطح فوق محسوس (معقول) و محسوس (قابل تحقق) از خیر اعلا روبرو هستیم. کانت در تمام آثار خود به این دو سطح اشاره کرده است، بی‌آنکه به تعارض و نزاع بنیادی موجود در هم ‌زمانی آن دو پرداخته ...  بیشتر
بررسی و نقد دو مانع دگرگرایی خدا در فلسفة صدرایی
بررسی و نقد دو مانع دگرگرایی خدا در فلسفة صدرایی

عبداله صلواتی

دوره 12، شماره 25 ، بهمن 1397، ، صفحه 137-156

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8015

چکیده
  خودگرایی اخلاقی غالباً در قلمرو انسانی و ذیل نظریة اخلاقی غایت محور مطرح می­شود. اما پرسش­ها و مؤلفه­های آن در ساحت ربوبی قابل رصد است. به باور نگارنده، در فلسفة ملاصدرا دو شاهد و قرینه بر خودگرایی ...  بیشتر
قرائتی نو (غیرارسطویی) از انسان، خدا و جهان در نظام فکری دکارت
قرائتی نو (غیرارسطویی) از انسان، خدا و جهان در نظام فکری دکارت

مصطفی شهرآیینی

دوره 11، شماره 20 ، شهریور 1396، ، صفحه 141-156

چکیده
  دکارت را پدر فلسفة‌ جدید می‌نامند اما باید دید چرا فلسفه‌ای که دکارت طرح آن را درمی‌اندازد، با وصف «جدید» همراه است. تازگی نظام فلسفی دکارت به این است که می‌کوشد تصویر تازه‌ای از انسان، خدا و ...  بیشتر
وجودِ برای دیگری از دیدگاه سارتر
وجودِ برای دیگری از دیدگاه سارتر

مصطفی شهرآیینی؛ راضیه زینلی

دوره 5، شماره 9 ، آذر 1390، ، صفحه 107-128

چکیده
  دغدغة اصلی سارتر به‌خصوص در کتاب هستی و نیستی رابطة میان فاعل شناسا و متعلق شناساست. ازاین‌رو در ابتدا وجود را به دو دسته تقسیم می‌کند: وجودِ در خود (Being in itself) و وجودِ برای خود (Being for itself). در وجودِ برای ...  بیشتر
توجیه نظریة پیدایی عالم در ترازوی نقد:
 (مدل سینایی، مدل اشراقی)
توجیه نظریة پیدایی عالم در ترازوی نقد: (مدل سینایی، مدل اشراقی)

زهره توازیانی؛ سحر کاوندی

دوره 2، شماره 203 ، شهریور 1387، ، صفحه 1-29

چکیده
  مقاله‌ای که در پیش روی دارید در پی تبیین دو مدل از مدلهایی است که نظام پیدایی عالم را به تصویر می‌کشند. در حوزة تفکر اسلامی، الگوهای سینایی و اشراقی، نسبت به دیگر الگوهای شده، معروف­تر و درخور توجه ...  بیشتر
عقل در نگاه ابن عربی
عقل در نگاه ابن عربی

مجید صادقی حسن آبادی

دوره 1، شماره 199 ، شهریور 1385، ، صفحه 73-98

چکیده
  عقل خصیصه مهم آدمی و ابزار ارزشمند او، در شناخت حقایق است. تکیه و تاکید زیاد فلاسفه به آن،‌ خصوصا در درک مسایل ماوراالطبیعی، انگیزه ای برای مخالفت عارفان با آنان شده است. ابن عربی در آثار خود عقل را عاقلانه ...  بیشتر