Journal of Philosophical Investigations

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

2 کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

تبیین فروید از نهاد اخلاق و نسبت آن با روان آدمی در دو پروژه جداگانه صورت می­پذیرد. در پروژه نخست استقرار احساس اخلاقی در روان فرد توضیح داده می‌شود و در دیگری توضیحی برای چند و چون پیدایش و استمرار نهاد اخلاق در نوع آدمی ارائه می­گردد. تلاش این مقاله بر آن است که به ربط و پیوند این دو پروژه بپردازد. نخست تقریری از این دو پروژه ارائه می‌گردد به گونه‌ای که امکان مقایسه و سنجش نسبت آن دو را فراهم کند. مدعای اصلی این مقاله که همانا رای مختار فروید است به هم­ارزی این دو پروژه تعلق می­گیرد، بدین معنا که می‌توان میان مفاهیم بنیادی و سازوکار کلی نهاد اخلاق در این دو پروژه تناظری یک به یک برقرار کرد. جایگاه این اصل در اندیشه فروید، خود محل بحث است. اینکه آیا این اصل نتیجه گفتار اوست و فروید در دفاع از آن ادله‌ای جداگانه ارائه می‌کند یا آنکه آن را همچون اصلی موضوعه به خدمت می­گیرد. در ادامه توضیح داده می‌شود که هم‌ارزی این دو پروژه را می‌توان به هم‌ارزی دو مفهوم مرکزی آنها تحویل کرد؛ مفاهیم حکم اخلاقی، در معنای ارسطویی-کانتی آن، و مفهوم تابو، به معنایی که نزد مردم‌شناسان به کار رفته است. در پایان نیز وجوه اشتراک و تمایز این دو مفهوم به بحث گذاشته می­شود و از این رهگذر ملاحظاتی نقادانه در خصوص رهیافت فروید به  نهاد اخلاق ارائه می­گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Freud on Ethics: The Equivalence of Evolution of Morality in Individual and Species

نویسندگان [English]

  • Heidari Ahmad Ali 1
  • Mehdi Hatef 2

چکیده [English]

The explanation made by Freud  for the institution of morality  and its relation with human psyche proceeded in two separate projects. At the first, it is described the establishment of moral sense in individual’s psyche, and at the second an explanation for its generation and continuity  in human species is presented. This essay deals  with the relation between these two. First,  two description related to these projects are presented in which the possibility of  comparison and criticizing them have been provided. The main claim of this essay which is itself  an admitted Freud’s idea involved in an equivalence between two projects. It means that it is possible to establish a one-to-one equivalence between the foundational concepts and general mechanisms of moral institution. The place of this principle have not been determined in Freud’s thought; if it is a result of his discussion in that he presented separate arguments, or concerns with that as n axiom. Next, it is explained that this equivalence could be reduced into an equivalence between their two central concepts; The notion of moral judgment in its Aristotelian-Kantian sense, and the notion of Taboo in which anthropologists are concerned with. At the end, the similar and distinct aspects of these two concepts are discussed by which some critical considerations on Freud’s attitude toward moral institution have beed presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Freud
  • moral sense
  • Super- ego
  • Genealogy of Morality
  • Moral judgment
  • Taboo
Freud, Sigmund. (1981). The standard edition of the complete psychological works
of Sigmund freud. Translated by James Strachey. London: Hograth Press; New
York: Norton                          
افلاطون. ( 1367 )، دوره آثار افلاطون، جلد دوم. ترجمه محمد حسن لطفی. تهران:
خوارزمی.
1386 )، حکمت و ) .« شاخه زرین فریزر و ملاحظات ویتگنشتاین بر آن » . - زندیه، عطیه
.44- فلسفه. سال سوم. شماره چهارم. 23
ترجمه حسین پاینده . در پل ریکور ... [و خود و نهاد » ،( - فروید، زیگموند . ( 1383 آ
دیگران] مبانی نظری مدرنیسم: (مجموعه مقالات) ترجمه هاله لاجوردی ... [و دیگران].
253-229 ) ، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات. )
ترجمۀ یوسف اباذری . در زیگموند فروید . ورای اصل لذت » ،( 1383 ب ) ----- -
83 ) ترجمۀ حسین پاینده ... [و دیگران ]. تهران : - روانکاوی( 1): (مجموعه مقالات)( 25
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات.
ترجم ۀ حسین پاینده . در زیگموند پیش درآمدی بر خودشیفتگی » ،( 1383 ج ) ----- -
185 ) ترجمۀ حسین پاینده ... [و - فروید. روانکاوی ( 1): (مجموعه مقالات )( 153
دیگران]. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات.
:( ترجمۀ مهسا کرم پور. در زیگموند فروید. روانکاوی ( 1 تحقق آرزو » ،( 1383 د ) .----- -
201 ) ترجم ۀ حسین پاینده ... [و دیگران ]. تهران : وزارت - (مجموعه مقالات )( 185
فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات.
ترجم ۀ حسین پاینده . در زیگموند فروید . .« رئوس نظریه روانکاوی » ،( 1383 ه ) ----- -
75 ) ترجمۀ حسین پاینده ... [و دیگران ]. تهران : - روانکاوی( 2): (مجموعه مقالات)( 1
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات.
هم ارزی تکامل نهاد اخلاق در فرد و نوع با رجوع به اندیشه فروید 117
1389 )، تمدن و ملالتهای آ . ن ترجمۀ محمد مبشری. تهران: نشرماهی. ) ---- -
- فریزر، جیمز جرج. ( 1383 )، شاخه زرین، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: نشر آگاه.
- فوکویاما، فرانسیس. ( 1390 )، آینده فراانسانی م.ا ترجمۀ ترانه قطب. تهران: طرح نو.
- کانت، ایمانوئل. ( 1389 )، نقد عقل عملی، ترجمۀ انشاءالله رحمتی، تهران: نورالثقلین.
- مارکوزه، هربرت. ( 1389 )، اروس و تمدن. ترجمۀ امیرهوشنگ افتخاری راد. تهران: نشر چشمه.
- نیچه، فردریش. ( 1388 )، تبارشناسی اخلا . ق ترجمۀ داریوش آشوری. تهران: آگاه.
- Darwin, Charles.(1871). The descent of man and selection in relation t sex. 2
vols. London: Jon Murray.
- Freud, Sigmund (1900). Interpretation of dreams. Standard Edition. P 507-1048
- -------(1912-1913). Totem and Taboo. Standard Edition. P 2646-2799
- -------(1914). On the histoty of the psycho-analytic movement. Standard
Edition. p 2875-2925
- -------(1916-1917). Introductory lectures on psycho-analytics. Standard
Edition. P 3124-3501
- -------(1921). Group psychology and the analysis of the ego. Standard Edition.
P 3763-3834
- -------(1925). An Auotobiographical study. Standard Edition. P 4183-4245
- -------(1916). Some character types met with in psycho-analytic work.
Standard Edition. P 3098-3119
- -------(1923). The Ego and the Id. Standard Edition. P 3944-3992
- ------(1933). New introductory lectures on psycho-analysis. Standard Edition
p 4617-4778
- Focault, Michael (1991) . Questions of method. In Burchell, Gordon and Miler
(eds) the Focault effect. Chicago: The University of Chicago press.
- Lear, Jonathan. (2005). Freud. New York: Routledge.
- Ricoeur, Paul. (1970). Freud and Philosophy: An Essay on Interpretation.
Trans, Denis Savage. New Haven and London: Yale University Press.
- Sulloway, Frank J. (1979). Freud, biologist of the mind: beyond the
psychoanalytic legend. New York: Harvard University Press.
- Wittgenstein, Ludwig. (1995). Remarks on Frazer’s Golden Bough. Ed. By
Rush Rhess. Trns. A.C. Miles. Doncaster: The Brynmill Press LTD
CAPTCHA Image