Journal of Philosophical Investigations
معنای دروغ مصلحت‌آمیز
معنای دروغ مصلحت‌آمیز

حسین اترک

دوره 7، شماره 12 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 1-25

چکیده
  شکی نیست که دروغگویی یک عمل غیر اخلاقی است. اما هم عقل و هم شرع دروغگویی را در برخی مواقع مانند جائی که موجب نجات جان بی‌گناهی می‌شود، جایز می‌داند. در عرف مردم دروغی که گفتن آن جایز است را «دروغ مصلحت ...  بیشتر
How DoesStrawson Unify Epistemology, Ontology and Logic
How DoesStrawson Unify Epistemology, Ontology and Logic

محمدرضا عبدالله نژاد

دوره 6، شماره 11 ، آبان 1391، ، صفحه 1-14

چکیده
  Strawson’s conception of analysis as a ‘connective linguistic analysis’ makes it possible for him to achieve an indefinitely large range of ideas or concepts among them are certain numbers of fundamental, general and pervasive concepts or concept-types which not only are pre-theoretical or ahistorical, but also together constitute a structural ...  بیشتر
رویکرد «نظریه محور» در باب شک دکارتی
رویکرد «نظریه محور» در باب شک دکارتی

مسعود امید

دوره 5، شماره 9 ، آذر 1390، ، صفحه 1-16

چکیده
  رویکرد «نظریه محور» در باب شک دکارتی1این مقاله به دنبال تحقیق در شک دکارتی و پی افکندن نگاهی دیگر به این موضوع است. در این نوشتار پس از تعیین روش‌شناسی تحقیق در فلسفة دکارت و تفکیک دو مقام رویکرد ...  بیشتر
نظریة قیاس ارسطویی از دیدگاه لوکاسیه‌ویچ
نظریة قیاس ارسطویی از دیدگاه لوکاسیه‌ویچ

داود حیدری

دوره 4، شماره 216 ، تیر 1389، ، صفحه 1-29

چکیده
  منطق ارسطو در دوران جدید با مخالفت­های بسیاری مواجه بوده است و برخی نیز بر آن بودند که با وجود نظریة مجموعه‌ها و منطق محمولات، دیگر نیازی به منطق ارسطو نیست. اما گسترة تحقیقاتی که منطقدانان غربی در ...  بیشتر
تلقی هیدگر از زبان در
تلقی هیدگر از زبان در "هولدرلین و ذات شع'

مرضیه پیراوی ونک

دوره 4، شماره 219 ، آذر 1389، ، صفحه 1-16

چکیده
  هیدگر، متفکر بزرگ آلمانی (که دغدغۀ تفکرش "وجود" و پرسش از حقیقت است)، در سال 1936 در نوشته­ای با عنوان "هولدرلین و ذات شعر" به بررسی شعر (پوئیسیس یا خلق نامستوری) که ذات زبان است و ارتباط آن با ساحت قدس می‌پردازد. ...  بیشتر
مؤلف به مثابه مهمان متن نه روح متن (بر اساس رویکرد رولان ‌بارت به مفهوم مؤلف)
مؤلف به مثابه مهمان متن نه روح متن (بر اساس رویکرد رولان ‌بارت به مفهوم مؤلف)

مرضیه پیراوی ونک؛ اعظم حکیم

دوره 7، شماره 13 ، آبان 1392، ، صفحه 1-17

چکیده
  رولان‌بارت در سال 1968 در مقاله‌ای ـ که اکنون متن بسیار معروف و شناخته شده‌ای است ـ مرگ مؤلف را اعلام کرد. صراحت بیان این نظریه جسورانه باعث شد که برخی مفسرین آن را مرگ بر مؤلف تفسیر کنند. مرگ مؤلف یا مرگ ...  بیشتر
محدودیت‌های روش‌شناختی برنامة پژوهشی پوپر دربارة «جامعة باز»
محدودیت‌های روش‌شناختی برنامة پژوهشی پوپر دربارة «جامعة باز»

علیرضا اسمعیل زاد

دوره 3، شماره 214 ، اسفند 1388، ، صفحه 1-28

چکیده
  کارل پوپر، به دلیل مواضع­اش راجع به فلسفه و روش علم، و نیز به خاطر جهت­گیری­هایش در اندیشة سیاسی، جایگاهی را در تاریخ اندیشه­های سدة بیستم کسب کرده است. سهم پوپر در فلسفة علم، عمدتاً به نقد و تخطئة ...  بیشتر
زبان نمادین از دیدگاه پل تیلیش
زبان نمادین از دیدگاه پل تیلیش

محمد ایلخانی؛ سید مهدی میرهاشمی اسفهلان

دوره 3، شماره 210 ، شهریور 1388، ، صفحه 1-26

چکیده
  پل ت یلیش ( 1965-1886 ) متکلم م سیحی آلمان ی- آمر یکایی است که زباندین را نماد ین می داند. به ا ین معنا که حوزة د ین سرشار از نمادها ی د ین یاست. این نمادها دارا ی ویژگی هایی هستند که آنها را برا ی بی ان آموزه ها ومقاصد ...  بیشتر
کارل پوپر و برداشت تکاملی از شناخت
کارل پوپر و برداشت تکاملی از شناخت

ابراهیم اشنی الوندی؛ مجید اکبری دهقی

دوره 2، شماره 205 ، دی 1387، ، صفحه 1-22

چکیده
  شناخت و روند شکل­گیری شناخت همواره از جمله مباحث حوزه‌های مختلف علوم بوده و امروزه نیز علوم جدید تأثیر وافری بر روی نحوة مطالعات آن گذاشته است. افراد صاحب­نظر مختلفی از حوزه‌های گوناگون نیز بر روی ...  بیشتر
توجیه نظریة پیدایی عالم در ترازوی نقد:
 (مدل سینایی، مدل اشراقی)
توجیه نظریة پیدایی عالم در ترازوی نقد: (مدل سینایی، مدل اشراقی)

زهره توازیانی؛ سحر کاوندی

دوره 2، شماره 203 ، شهریور 1387، ، صفحه 1-29

چکیده
  مقاله‌ای که در پیش روی دارید در پی تبیین دو مدل از مدلهایی است که نظام پیدایی عالم را به تصویر می‌کشند. در حوزة تفکر اسلامی، الگوهای سینایی و اشراقی، نسبت به دیگر الگوهای شده، معروف­تر و درخور توجه ...  بیشتر
تعلیمیات (ta mathematica) افلاطون و ارتباط آن با حیات عالم
تعلیمیات (ta mathematica) افلاطون و ارتباط آن با حیات عالم

منیره پلنگی

دوره 1، شماره 202 ، دی 1386، ، صفحه 1-15

چکیده
  این مقاله اظهارات افلاطونی مشهور، لئون روبن را مبنی بر این که افلاطون میان نفس و تعلیمیات نوعی قرابت نزدیک به وحدت می­دیده است، تأیید و اثبات می­کند. بدین معنی که منظور افلاطون از تعلیمیات و نفس سریان­یافته ...  بیشتر
کاملیت جهان موجود و مساله شر در اندیشه ابن سینا و ملاصدرا
کاملیت جهان موجود و مساله شر در اندیشه ابن سینا و ملاصدرا

منصور ایمانپور

دوره 1، شماره 199 ، شهریور 1385، ، صفحه 1-20

چکیده
  پرسش اصلی مقاله این است که دو فیلسوف بزرگ اسلامی، ابن سینا و ملاصدرا، چگونه کامل بودن جهان موجود را با وجود شرور رایج در آن، اثبات می کردند؟ پاسخ این است که رویکرد این دو فیلسوف در اثبات این مدعا، یک رویکرد ...  بیشتر
Five Answers on Pragmatism
Five Answers on Pragmatism

سوزان هاک

دوره 12، شماره 24 ، مهر 1397، ، صفحه 1-14

چکیده
  Prof. Haack answers a series of questions on pragmatism, beginning with the origins of this tradition in the work of Peirce and James, its evolution in the work of Dewey and Mead, and its influence beyond the United States in, for example, the Italian pragmatists and the radical British pragmatist F. C. S. Schiller. Classical pragmatism, she observes, is a rich ...  بیشتر
برساخت‌گرایی اخلاقی کریستین کرسگارد
برساخت‌گرایی اخلاقی کریستین کرسگارد

حسین اترک

دوره 12، شماره 25 ، بهمن 1397، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8014

چکیده
  برساخت‌گرایی نظریه‌ای که احکام اخلاقی را نه امور واقعی بلکه اموری که توسط عقل عملی طی فرآیندی عقلی با توجه به مشکلات عملی پیش‌رو ساخته می‌شوند، می‌داند. کریستین کرسگارد فیلسوف معاصر آمریکایی یک برساخت‌گرای ...  بیشتر
Critique and Investigation of the Evolutionary Ethical Behavior Explanations based on Francisco Ayala’s Theories
Critique and Investigation of the Evolutionary Ethical Behavior Explanations based on Francisco Ayala’s Theories

هاله عبدالهی راد؛ حسن میانداری

دوره 14، شماره 32 ، آذر 1399، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.8041

چکیده
  Ayala (American philosopher and biologist) has presented new theories on the evolutionary ethical explanations. Due to the large scope of Ayala’s discussion on evolutionary ethics, only some of his theories will be reviewed in this paper after mentioning Ayala’s theoretical foundations about the formation of moral sense and moral norms. Following ...  بیشتر
هردر و ظهور فلسفۀ فرهنگ
هردر و ظهور فلسفۀ فرهنگ

محمدمهدی اردبیلی

دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1398، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.28555.2055

چکیده
  هرچند نخستین اندیشه‌ها دربارۀ فرهنگ به یونان باستان، و حتی شاید پیش از آن، بازمی‌گردد، اما آنچه امروز مشخصاً تحت عنوان مفهوم «فرهنگ» شناخته شده است، مفهومی مدرن است که بیشتر از نظر ورزی‌های متفکران ...  بیشتر
تئودیسه یا عدل الهی
تئودیسه یا عدل الهی

شهین اعوانی

دوره 14، شماره 30 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.34194.2349

چکیده
  بررسی تاریخ تحول تفکر فلسفی در غرب بیانگر آن است که از زمان افلاطون که خدای صانع (دمیورژ) با نظارة جهان معقول، جهان محسوس را به وجود آورد و گفت که خداوند نمی‌تواند بر برخی از ضرورت‌های طبیعی فائق آید؛ ...  بیشتر
نیچه؛ فیلسوفِ فرهنگ یا ضدفرهنگ؟
نیچه؛ فیلسوفِ فرهنگ یا ضدفرهنگ؟

محمدمهدی اردبیلی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.39921.2558

چکیده
  عنوان مقالۀ حاضر به دقیق‌ترین شکل پروبلماتیک اصلی آن را بیان می‌کند. در همین راستا، این متن از کاربردهای مختلف فرهنگ (پرورش، فرهیختن، تمدن و غیره) نزد نیچه آغاز می‌کند. نیچه، از نخستین متون جدی‌اش، ...  بیشتر
«دمکراسی لیبرال» در «جهانِ پس از کرونا»
«دمکراسی لیبرال» در «جهانِ پس از کرونا»

شیرزاد پیک حرفه

دوره 14، شماره 31 ، مرداد 1399، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40506.2606

چکیده
  «جهانِ پس از کرونا» ناگزیر به «فلسفه سیاست» جدیدی نیازمند است و این مقاله می‌کوشد آینده «دمکراسی لیبرال» را در آن نشان دهد. این مقاله نشان می‌دهد «دمکراسی لیبرال» با یک «بحران ...  بیشتر
فیشته و قوام یافتنِ اجتماعیِ سوژه
فیشته و قوام یافتنِ اجتماعیِ سوژه

آرش اباذری

دوره 15، شماره 34 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.40769.2618

چکیده
  در مرکز آنچه امروز «فلسفه قاره‌ای» خوانده می‌شود، تزی است که می‌توان آن را «تز اجتماعی بودن سوژه» نامید. مطابق این تز، سوژه ضرورتاً به صورت اجتماعی تقویم می‌یابد. به عبارت دیگر، چنین نیست ...  بیشتر