سید علی فارغ؛ یاسمن حاجیان فروشانی
چکیده
هدف: بهزعم بسیاری از نظریهپردازان مقولۀ «دیزاین»، ابهام در ماهیت و معنا، چالشهای فلسفی متعددی را متوجه این حوزه از دانش نموده است و ازآنجاییکه در غیابِ فهمِ کارکردِ بنیانهایِ فلسفیِ هر ...
بیشتر
هدف: بهزعم بسیاری از نظریهپردازان مقولۀ «دیزاین»، ابهام در ماهیت و معنا، چالشهای فلسفی متعددی را متوجه این حوزه از دانش نموده است و ازآنجاییکه در غیابِ فهمِ کارکردِ بنیانهایِ فلسفیِ هر حوزه از دانش، تحقق صورت مناسب و کامل دانشپژوهی در آن ممکن نیست؛ بنابراین تعمیقِ شناخت در حوزۀ دانش دیزاین نیز همواره دغدغۀ صاحبنظران آن بوده است؛ در همین راستا، پژوهش توصیفی-تحلیلیِ حاضر به حوزۀ نظری «فلسفۀ دیزاین» مربوط میشود و در توسعۀ بحث پیرامون چیستیِ دیزاین راهگشا خواهد بود.روش پژوهش: در این پژوهش، برای پاسخگویی به پرسشهای «بنیانهای فلسفی کنش دیزاین بهمثابۀ کنش تکنولوژیکی کدماند؟» و «کنش دیزاین، در ارتباط با ابعادِ مختلفِ معناییِ مستتر در قلمروی مفهومی «تخنه»، چگونه قابل تشریح است؟»، در ابتدا، در ارتباط با مقولۀ دیزاین، به واکاوی در مباحث حوزۀ «فلسفۀ تکنولوژی» و ابعاد مختلف معنایی مفهوم چندبعدی «تخنه» (ریشۀ واژۀ تکنولوژی)، پرداختهشده است؛ سپس تحلیل، تفسیر و ترکیب یافتهها و نتایج، در دستور کار قرارگرفته است.یافتهها: بیان بنیانهای ِفلسفیِ دانش دیزاین بهعنوان حوزهای متعلق به فلسفۀ تکنولوژی در قالب هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی و همچنین تدقیق در معانی مستترِ مرتبط با دیزاین در قلمرو مفهومی تخنه، نظیر فن، زیبایی، لوگوس، میتوس، متیس، اپیستمه و پوئسیس، باهدفِ آتیِ بهرهگیری از آنها برای نظریهپردازی در دو ساحت دانش دیزاین و فلسفۀ دیزاین، از دستاوردهای مطالعۀ حاضر بوده است.نتیجهگیری: نتیجۀ کنش دیزاین بهمثابۀ کنشی تکنولوژیکی، تولید دانشی است که ثمره آن ایجاد یک تعادل بین نظریه و مصنوع است و دو نوع «عمل مولد» و «عمل ابزاری» در آن قابلشناسایی است.