Journal of Philosophical Investigations
وحدت به مثابۀ ایده آل فلسفۀ هگل
وحدت به مثابۀ ایده آل فلسفۀ هگل

علیرضا نصیرزاده بکرآباد؛ محمد اصغری

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 533-545

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.47428.2941

چکیده
  این مقاله بر آن است تا وحدت مورد نظر هگل، «وحدتِ این‌همانی و این‌نه‌آنی» (The Unity of Identity and Difference) یا «وحدتِ ویژگی‌های ظاهراً متضاد در یک کلِ منسجمِ واحد» را در راستای مسألۀ اصلی فلسفۀ هگل ...  بیشتر
بررسی روش‌شناسی دیدگاه‌های کتز و فیلیپس در باب تجربه دینی
بررسی روش‌شناسی دیدگاه‌های کتز و فیلیپس در باب تجربه دینی

سید علی علم الهدا؛ جلال پیکانی؛ عباس اسکوئیان؛ بهمن اکبری

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 546-560

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.51633.3213

چکیده
  بحث از دامنه تجربه دینی یکی از مباحث بسیار مهم از قرن هجدهم به بعد بوده است و از آن دوره تاکنون اندیشمندان عرصه‌های مختلفِ مطالعاتی چون فلسفه دین‌، کلام جدید‌، علم الادیان و روانشناسی دین و... را در باب ...  بیشتر
هژمونی سکوت: خوانشی هگلی‌ ـ‌ لاکانی از رابطۀ سکوت و زبان در اندیشۀ مولوی
هژمونی سکوت: خوانشی هگلی‌ ـ‌ لاکانی از رابطۀ سکوت و زبان در اندیشۀ مولوی

علی حسن‌زاده؛ محمود صوفیانی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 594-609

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.48663.3028

چکیده
  در مقالۀ حاضر می‌کوشیم در برخی از ابیات و اشعار مولوی رد چیزی را پیدا کنیم که آن را «هژمونی سکوت» می‌نامیم. طرفداران «هژمونی سکوت» زبان را خوار می‌شمارند و سکوت را بی‌اندازه ارج می‌نهند ...  بیشتر
مقایسه آراء مارتین هایدگر و علی شریعتی در قبال تکنولوژی
مقایسه آراء مارتین هایدگر و علی شریعتی در قبال تکنولوژی

سیدجواد میری؛ حسین روحانی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 626-642

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.48484.3018

چکیده
  مارتین هایدگر یکی از شاخص‌ترین متفکران قرن بیستم است که نقدهای بنیادینی را متوجه سوبژکتیویسم مترتب بر جهان مدرن کرده است. هایدگر تاریخ 2500 ساله غرب را به‌مثابه تجلیگاه عقلانیت متافیزیکی به مهمیز نقد ...  بیشتر
بررسی مقایسه‌ای و انتقادی مفهوم آزادی در اندیشه کانت و هایدگر
بررسی مقایسه‌ای و انتقادی مفهوم آزادی در اندیشه کانت و هایدگر

عیسی موسی زاده؛ علی آقایی پور؛ مصطفی عابدی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 643-657

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.48246.3002

چکیده
  آزادی به یک معنا از مهمترین مفاهیم تاریخ فلسفه به شمار می­رود که نقش بنیادین در اندیشه فلاسفه دارد؛ اما مانند بسیاری از مفاهیم دیگر، برای بقا در شرایط جدید نیازمند بازتوصیف است. بر این اساس مقاله حاضر ...  بیشتر
کوندرا: عمل همچون مسألۀ رمان؛ خوانش آرنتی از رویکرد کوندرا به تاریخ رمان)
کوندرا: عمل همچون مسألۀ رمان؛ خوانش آرنتی از رویکرد کوندرا به تاریخ رمان)

عارف دانیالی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 658-677

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.49132.3064

چکیده
  یکی از دغدغه­های محوری هانا آرنت، مسألۀ ناممکن­شدن عمل در جامعۀ بوروکراتیک مدرن است؛ میلان کوندرا نیز مسألۀ بنیادین رمان را عمل می­داند. مقالۀ حاضر می­کوشد خویشاوندی میان رویکرد آرنت و کوندرا ...  بیشتر
نظام فلسفی پساکرونا از دریچه‏ تقابل رئالیسم، لیبرالیسم و تئوری انتقادی؛ سناریوهای محکوم، پلتفرم و هریت
نظام فلسفی پساکرونا از دریچه‏ تقابل رئالیسم، لیبرالیسم و تئوری انتقادی؛ سناریوهای محکوم، پلتفرم و هریت

ارسلان قربانی شیخ نشین؛ حمید احمدی نژاد

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 678-695

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.50567.3139

چکیده
  نظریه‏ ها با دلالت‏ های فلسفی و مبتنی بر ظرفیت ‏های هستی‏ شناسی، معرفت‏ شناسی و روش ‏شناختی خود می ‏توانند در مسیر پر پیچ‏ وخم آینده ‏پژوهی جعبه ‏ابزاری مناسب برای پژوهشگر باشند. باتوجه ...  بیشتر
واکاوی بنیان‌های فلسفی «دیزاین» به‌مثابه‌ کنش تکنولوژیکی به کمک معانی مستتر در مفهوم بینامتنی «تخنه»
واکاوی بنیان‌های فلسفی «دیزاین» به‌مثابه‌ کنش تکنولوژیکی به کمک معانی مستتر در مفهوم بینامتنی «تخنه»

سید علی فارغ؛ یاسمن حاجیان فروشانی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 696-711

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.48107.2990

چکیده
  هدف: به‌زعم بسیاری از نظریه‌پردازان مقولۀ «دیزاین»، ابهام در ماهیت و معنا، چالش‌های فلسفی متعددی را متوجه این حوزه از دانش نموده است و ازآنجایی‌که در غیابِ فهمِ کارکردِ بنیان‌هایِ فلسفیِ هر ...  بیشتر
آگامبن و دیرینه‌شناسی فلسفی
آگامبن و دیرینه‌شناسی فلسفی

حمیدرضا محبوبی آرانی؛ عباس جمالی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 712-729

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.48852.3055

چکیده
  جورجو آگامبن فیلسوفی است که به دلیل تحلیل‌های متفاوتش، مخصوصا از پدیدههای تاریخی‌‌_سیاسی، در زمره فیلسوفان مناقشه‌برانگیز قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که بسیاری از انتقاداتی که بر او وارد شده ناشی ...  بیشتر
بررسی نقش عمل در استکمال عقل نظری در آراء مشائیان (کندی، فارابی و ابن‌سینا)
بررسی نقش عمل در استکمال عقل نظری در آراء مشائیان (کندی، فارابی و ابن‌سینا)

محمداسلم رئیسی؛ مرتضی کشاورز؛ محمدعلی اخگر

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 730-743

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.51095.3166

چکیده
  هدف: در این نوشتار آراء مشائیان نظیر کندی، فارابی و ابن‌سینا ذیل نقش عمل در استکمال عقل نظری است.روش پژوهش: روش این پژوهش بر اساس تحلیل منطقی است. اهمیت تحقیق به سببِ تبیین میان عمل و علم است که به نوعی ...  بیشتر
بازشناسی تئوری پنجره‌های شکسته در
بازشناسی تئوری پنجره‌های شکسته در "سکونت‌" شهری مدرن‌؛ نشانه‌شناسی و نظریه‌پردازی داده بنیاد از فیلم"ایثار" آندری تارکوفسکی

محمدرضا پورمحمدی؛ فرهاد برندک

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 744-765

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.49260.3069

چکیده
  هدف: مسئله اساسی پیش­روی انسان شهرنشین امروز، زندگی در دنیایی نامتعادل و بیگانه است؛ دنیایی که بسیاری از بخش­های آن خارج از حوزه اختیار و عمل او شکل می‌­گیرد. از آنجایی که دنیای اجتماعی تا حد زیادی ...  بیشتر
شهر در حکمت متعالیه و جایگاه آن در کمال انسان
شهر در حکمت متعالیه و جایگاه آن در کمال انسان

معصومه آیشم؛ مرتضی شجاری؛ اصغر مولائی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.45811.2813

چکیده
  شهرها عصاره تمدن بشری در بستر زمان هستند که امروزه مهمترین سکونتگاه انسان معاصر به شمار می روند. ابعاد مختلف فرمی و محتوایی شهر، جایگاه بالایی در سیر تکامل یا انحطاط انسان داشته و کیفیات محیطی در مقیاس های ...  بیشتر
پدیدارنگاری برنامه فلسفه برای کودکان(P4C) در آموزش ابتدایی ایران (سیاستگذاری، راهبردها و عمل)
پدیدارنگاری برنامه فلسفه برای کودکان(P4C) در آموزش ابتدایی ایران (سیاستگذاری، راهبردها و عمل)

اسداله خدیوی؛ سید محمد سید کلان

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 29-61

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.50095.3114

چکیده
  هدف اصلی این مطالعه کیفی، پدیدارنگاری برنامه فلسفه برای کودکان(P4C) در آموزش ابتدایی ایران (سیاستگذاری، راهبردها و عمل) است. هدف ثانویه بررسی تجربیات اطلاعاتی و عملی، ادراکات و احساسات متخصصان و معلمان ...  بیشتر
واکاوی مفهوم زمان (یا صیروت) دلوزی در عکاسی به سبک فوتومنتاژ
واکاوی مفهوم زمان (یا صیروت) دلوزی در عکاسی به سبک فوتومنتاژ

محمدعلی اللهوردی پور؛ پدرام دادفر

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 92-118

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.50338.3121

چکیده
  در این مقاله سعی داریم مفهوم زمان یا دیرند یا استمرار دلوزی را عکاسی به سبک فتومونتاژ با استناد به نقاشی های فرانسیس بیکن تحلیل و بررسی نماییم. دلوز بحث زمان را با استفاده از فلسفه برگسون در رابطه با ...  بیشتر
سه مرتبه حرکت بر مبنای سه سیر فلسفی ملاصدرا: حرکت طبیعی، حرکت جوهری، تجدد امثال
سه مرتبه حرکت بر مبنای سه سیر فلسفی ملاصدرا: حرکت طبیعی، حرکت جوهری، تجدد امثال

علی بابایی؛ سید مختار موسوی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 119-153

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.45165.2783

چکیده
  مورد پذیرش اهل تحقیق است که ملاصدرا سه سیر فلسفی اصالت ماهیت، اصالت وجود وحدت تشکیکی و اصالت وجود وحدت شخصی را تجربه کرده است؛ روشن است که بحث حرکت نیز به عنوان بحثی مهم و اصلی در حکمت صدرا، به تبع این ...  بیشتر
طبیعت‌گرایی یا مضمون هستی‌شناختی؟ فیزیکالیسم و ذهنیت بنیادی: یک رویکرد تاریخی
طبیعت‌گرایی یا مضمون هستی‌شناختی؟ فیزیکالیسم و ذهنیت بنیادی: یک رویکرد تاریخی

حامد بیکران بهشت

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 154-185

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.47592.2948

چکیده
  بیشترِ فیزیکالیست‌ها بر این باورند که فیزیکالیسم دیدگاهی است که اساساً وجود ذهنیت بنیادی را چه در قالب جوهر و چه در قالب ویژگی رد می‌کند. بنابراین، با توجه به این‌که فیزیکالیست‌ها عمدتاً از پسینی بودن ...  بیشتر
مسأله «من» در نگاه گلن استراوسن
مسأله «من» در نگاه گلن استراوسن

الهه خوش زبان؛ زهرا خزاعی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 186-213

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.47414.2938

چکیده
  یکی از مباحث مطرح در فلسفه ذهن بحث از «من» است که فلاسفه با تعابیر مختلف خود، هویت شخصی، نفس و روح از آن یاد کرده‌اند. نظریات متفاوت فلاسفه درباره هستی و حتی چیستیِ این مفهومِ به نظر ساده و بدیهی، ...  بیشتر
نقش قوه خیال در تبیین وحی از دیدگاه حکیم ابن سینا و ملاصدرا
نقش قوه خیال در تبیین وحی از دیدگاه حکیم ابن سینا و ملاصدرا

محمد درگاه زاده؛ محمد مهدوی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 214-231

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46037.2823

چکیده
  این پژوهش به مقایسه و بررسی تبیین وحی در امور جزئی و نقش قوه خیال(متخیله) پیامبر در این فرایند از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا پرداخته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که منبع معارف وحیانی، عقل فعال(=فرشته ...  بیشتر
کرونا و پاسخ به رنج دیگری در پرتو تکلیف گرایی کانت و مسئولیت‌پذیری نزد لویناس
کرونا و پاسخ به رنج دیگری در پرتو تکلیف گرایی کانت و مسئولیت‌پذیری نزد لویناس

حامده راستایی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 263-286

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.47551.2945

چکیده
  ویروس کرونا جوامع بشری را با آسیب‌های جسمی- روانی مواجه ساخته است. موضع اخلاقی اشخاص در مواجهه با رنج‌های مردم متفاوت است. کانت و لویناس پاسخ به ندای رنج‌دیدگان را فرصتی مغتنم برای فعل اخلاقی می‌دانند، ...  بیشتر
رابطه موجبیت و مسئولیت اخلاقی در نظریه کنش سینوی
رابطه موجبیت و مسئولیت اخلاقی در نظریه کنش سینوی

روزبه زارع؛ سید حسن حسینی سروری

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 287-314

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.46706.2881

چکیده
  مسئله اصلی این مقاله، نحوه جمع میان موجبیت و مسئولیت اخلاقی است (مسئله کلاسیک اراده آزاد). این مسئله از آنجا ناشی می شود که ما با سه شهود به ظاهر ناسازگار مواجه ایم اوّل آنکه مسئولیت اخلاقی و پاسخگو بودن ...  بیشتر
قلب و ادراک زیبایی از دیدگاه علامه طباطبائی
قلب و ادراک زیبایی از دیدگاه علامه طباطبائی

محمد حسین سرانجام؛ حسین کلباسی اشتری

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 315-340

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43276.2737

چکیده
  در فلسفه اسلامی به ویژه در حکمت صدرایی، برای انسان سه نحوه وجود مطابق عوالم ماده، خیال و عقل در نظر گرفته می‌شود. انسان در هر یک از این انحاء وجودی، ادراکات و افعال خاص خود را دارد اما برخی ادراکات و افعال ...  بیشتر
بررسی بعد ادراکی عقل عملی در حکمت متعالیه
بررسی بعد ادراکی عقل عملی در حکمت متعالیه

جمال سروش؛ احسان ترکاشوند

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 341-361

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44319.2758

چکیده
  عقل که یکی از منابع معرفت است به نظری و عملی تقسیم می شود در وجود عقل نظری و نقشش در ادراک کلیات اختلافی نیست، اما در اینکه عقل عملی وجودی مستقل از عقل نظری دارد و مدرک است اختلاف است؛ برخی فلاسفه منکر ...  بیشتر
خوانش بینامتنی دیالوگیسم باختین بر اساس دیالکتیک هگل
خوانش بینامتنی دیالوگیسم باختین بر اساس دیالکتیک هگل

یوسف شاقول؛ مریم السادات حسینی‌سیرت

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 362-388

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.42511.2695

چکیده
  با وجود این که اندیشه باختین و هگل در نظر اول ارتباط چندان روشنی با یکدیگر ندارند و به خصوص که باختین در اظهارنظرهای صریح خود منتقد هگل و روش دیالکتیکی اوست، اما می‌توان بر اساس اصول خود باختین خوانشی ...  بیشتر
تأملی در باب تفسیر کاهیل از نکته اخلاقی و فرهنگی رساله ویتگنشتاین
تأملی در باب تفسیر کاهیل از نکته اخلاقی و فرهنگی رساله ویتگنشتاین

حسین شقاقی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 389-419

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.47861.2964

چکیده
  بر اساس رساله منطقی فلسفی ویتگنشتاین، گزاره های علوم طبیعی کل گزاره های معنادار زبان اند، و بنابراین گزاره اخلاقی وجود ندارد، چرا که سخن گفتن از اخلاقیات معیار معناداری گزاره ها -که عبارت است از ...  بیشتر
درون‌گرایی، نقطه تمایز معرفت شناسی دینی فیلیپس با ویتگنشتاین
درون‌گرایی، نقطه تمایز معرفت شناسی دینی فیلیپس با ویتگنشتاین

زینب شکیبی

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 420-447

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.47502.2943

چکیده
  فیلیپس در مقام یک ایمان گرای متأثر از ویتگنشتاین، نسبت به معرفت شناسی گزاره های دینی رویکردی را اتخاذ می کند که به واسطه تفاوت-ها و تمایزهایی که با ویتگنشتاین دارد، مهم می نماید. در این مقاله ابتدا ...  بیشتر