نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس
2 پژوهشگر فلسفه، موسسه آموزش عالی صدرالمتألهین
چکیده
در تاریخ فلسفه، برهان صدیقین به عنوان راهی که در آن خدا با خدا شناخته میشود و عالم و صفات آن در راهیابی به معرفت الهی واسطه قرار نمیگیرد، موقعیت ممتازی در میان براهین اثبات وجود خدا دارد. ریشة این برهان را باید درآیات قرانی و تعالیم امامان شیعه جست. در این برهان تلاش میشود تا از طریق تأمل در نفس وجود و بررسی احکام ضروری آن، وجود واجب اثبات و در پرتو آن، وجود سایر موجودات تبیین شود. ابنسینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی هر کدام بیان خاصی در باب این برهان دارند. نباید این برهان را با برهان وجودی آنسلم و دکارت یکی دانست. کانت، فیلسوف معروف آلمانی، معتقد است که براهین اثبات خدا در نهایت به دلیل وجودی برمیگردند و در نقد خود از این براهین برهان وجودی را مورد نقد قرار میدهد. کانت میگوید در برهان وجودی مغالطهای اساسی وجود دارد و با انکار وجود محمولی، برهان وجودی دکارت و آنسلم را از درجة اعتبار ساقط میکند. از نـظر ما نقادی کانت از برهان وجودی به برهان صدیقین ملاصدرا وارد نیست و این برهان میتواند به عنوان مبنایی مطمئن و استوار در جهت اثبات عقلی خدا مورد توجه قرار گیرد. اثبات این معنا در کنار تحلیل برهان صدیقین ملاصدرا و مقایسة آن با برهان وجودی آنسلم و دکارت هدف نوشتار حاضر است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Burhan-e Siddigin in Mulla Sadra's Philosophy in Comparison With Ontological Argument of Anselm and Descartes
نویسندگان [English]
- Reza Akbarian 1
- Ali Mokhberr Dezfuli 2
2 philosophy researcher,
چکیده [English]
In the history of philosophy, Burhan-e siddiqin as a way for proving the God from God has singular position among proofs of God. This argument originates essentially from Holy Quran and Shi’ite Imams teachings. This Burhan prove primarily the existence of God by means of meditation on existence in itself and its essential properties. In this way, God is proved firstly and other existents are explained as consequences of His Existence. Mulla Sadra, Anselm and Descartes explicate this argument in accordance with their principles. However from the view of Kant, the famous German philosopher, all of the proofs of existence of God is eventually refer to ontological (existential) argument and this argument has a basic error. According to Kant’s viewpoint ontological argument suffer from a fundamental fallacy because it consider existence as a real predicate and strive to prove God by virtue of analyzing His concept. Therefore Kant criticizes Anselm’s and Descartes’ ontological arguments and said that their arguments were not confident. In my view, Kant’s critique of ontological argument is not involving Mulla Sadra’s Burhan-e Siddiqin and his Burhan has enough capability to demonstrate a certain intellectual way for proving the existence of God. The aim of this paper is to explain the Mulla Sadra’s Burhan_e Siddiqin, compare it to ontological argument of Anselm and Descartes and indicate that Kant criticism of existential argument is not involve Mulla Sadra’s Burhan-e Siddiqin.
کلیدواژهها [English]
- Burhan-e siddiqin
- Ontologocal Argument
- Mulla Sadra
- Ibn sina
- Anselm
- Descartes
ارسال نظر در مورد این مقاله