به نظر ویتگنشتاین باور دینی استفاده از یک تصویر است، تعهدی راسخ و تزلزلناپذیری که کل زندگی را نظم و نسق بخشیده است و مبتنی بر شواهد و دلایل نیست از این رو نه از جانب علم و فلسفه مددی مییابد و نه هرگز گزندی میبیند. پژوهش حاضر ضمن بررسی دیدگاه ویتگنشتاین متأخر در ارتباط با گفتارهای دینی نتیجه میگیرد که رویکرد ویتگنشتاین برای مقولات دینی هر چند نوعی معناداری فراهم میسازد، اما عدم واقعیت آن را نیز توجیه میکند. ناواقعگرایی در دین حتی امروزه پیروان خاصّی در بین روحانیون مسیحی از جمله دان کیوپیت پیدا کرده است که این موضوع خود با فضای حاکم بر جوامع دینی فرسنگها فاصله دارد. همچنین این نگرش با واقعیتهای موجود در مجامع علمی و دینی که اساساً دین را مجموعه تصاویری از واقعیت دانسته که میتوانند صادق باشند یا نباشند، منطبق نمیباشد. به نظر ویتگنشتاین اظهارات دینی و الهیاتی شواهدی هستند که ارجاع به واقعیت عینی در مورد آنها صدق نمیکند. این اظهارات تصاویری دینی و الهیاتی فراهم میکنند که اهمیت آنها در این نیست که درباره چیزی باشند یا از چیزی بگویند، بلکه در این است که در زندگی دینی نقش موٌثر ایفا کنند.
Non-realism approach Wittgenstein's Criticism of religious beliefs
نویسندگان [English]
Abdolrahim Fatemi
Assistant professor, Payame Noor University
چکیده [English]
In Wittgenstein’s view, religious beliefs use an image; they are commitments which are unshakably everlasting and have the potentiality to give order to whole life. It is hardly based on evidence. Accordingly, they neither receive any assistance from science or philosophy nor receive any damage from them. Nowadays you may observe priests including Don Cupitt who are not realists. This observations stands in sharp contrast with what is held in religious societies. They even contradict with scientific and religious realities which hold religion as a set of images of reality. As Wittgenstein argues to be the case, religious propositions are pieces of evidence about which objective realities are not taken to be very true. These statements are not supposed to refer to anything, rather they are assumed to play a significant role in human religious life.
کلیدواژه‌ها [English]
Wittgenstein, language of religion, language games, religious propositions
مراجع
زندیه، عطیه (1386)، دین و باور دینی در اندیشه ویتگنشتاین، چاپ اول، تهران، نگاه معاصر.
لاریجانی، صادق (2010) زبان علم و زبان دین گرفته شده از:
ابتدای صفحه