Journal of Philosophical Investigations

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه سمنان. ایران

چکیده

هدف این مقاله ایجاد پیوند میان هستی‌شناسی و فرم‌های موسیقایی است. برای رسیدن به این هدف، هستی‌شناسی بنیادین هایدگر در برابر هستی‌شناسی تفاوت دلوز قرار گرفته تا بتوان از امکانات این تقابل استفاده کرد. در این مقاله با روش توصیفی_ تحلیلی و رویکرد تطبیقی تلاش شده دو نوع هستی‌شناسی بنیادین هایدگر و هستی‌شناسی تفاوتِ دلوز را با تطبیق بر دو فرم موسیقیایی توضیح دهیم: یکی فوگ و دیگری ریتورنلو. بدین‌ترتیب جهان هایدگر فوگی است که با وجود تمام تنوع‌های اجرای یک سوژه اصلی موسیقیایی (یا یک صدای واحد)، همان را عرضه می‌کند. هستی در این نگرش همگون و بی‌تکوین است. ‌تفاوت در این طرز تلقی پدیده درجه دوم نسبت به هستی در نظر گرفته می‌شود. در این هستی‌شناسی و مفاهیم وابسته به آن، تجارب دیگری شدن، جنبش سوژه‌ای، سوژه‌شدن با توجه به قلمروزدایی، امکان مشارکت فعال افراد در سرنوشت همگانی، امکان تغییر و اصلاح شیوه زندگی افراد با محدودیت روبرو می‌شود. جهان دلوزی با توسل به ریتم و فرم موسیقایی ریتورنلو متفاوت‌ترین افراد را در هستی‌شناسی‌اش، گِردِ هم می‌آورد. طوری‌که در عین حال که آنها با هم هماهنگ‌ می‌شوند، تفاوت‌های تنالیته‌ای‌شان حفظ می‌گردد. هستی همان تفاوت است. در هستی‌شناسی دلوز با امکان قلمروگریزی راه را بر جنبش سوژه‌ای بازست. جنبش سوژه‌ای در ‌جامعه مبتنی بر ریتم و ریتورنلو تغییراتی در فرد و مناسبات اجتماعی ایجاد می‌کند که می‌توان در آن انتظار مشارکت فعال برای تعیین سرنوشت همگانی افراد را داشت. سوژه شدن‌ها معطوف به تغییر روابط اجتماعی و اصلاح اختلالات اجتماعی است.‌ مشروط به این جامعه‌ای ایجاد می‌شود که افراد در آن، می‌توانند شیوه زندگی خودشان را اصلاح کنند. نتایج این خوانش و پیوند، کارکرد متفاوت اجتماعی هستی‌شناسی دو متفکر را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Comparison of Ontology of Martin Heidegger and Gilles Deleuze from the Social Dimension: Fugue against Ritornello

نویسنده [English]

  • Farideh Afarin

Associate Professor, Department of Art Studies, Semnan University, Iran

چکیده [English]

The purpose of this article is to create a link between ontology and musical forms. To achieve this goal, Heidegger's fundamental ontology is posed against Deleuze's differential ontology so that the possibilities of this contrast can be used. In this article, with a descriptive-analytical method and a comparative approach, we tried to explain the two types of Heidegger's and Deleuze's ontology by applying it to two musical forms: one fugue and the other ritornello. Thus, Heidegger's world is a fugue that presents the same despite all the variations of the performance of a main musical subject (or a singular voice). Being in this attitude is homogenous and unique. The difference in this way of considering the phenomenon is considered secondary to Being. In this ontology and related concepts, experiences of becoming other, subject movement, becoming a subject due to deterritorialization, the possibility of active participation of people in the whole destiny, and the possibility of changing and reforming the way of life of people are limited. Deleuze's world brings the most different people together in his ontology by resorting to the rhythm and musical form of ritornello. So that at the same time they harmonize, their tonal differences are preserved. Being is the differential. In Deleuze's ontology, with the possibility of territorialism, the way to the subject movement and the possibility of becoming is available. A subject movement in society based on rhythm creates changes in the individual and social relations in which one can expect active participation in determining the destiny of all people. Conditionally, a society is created where people can correct their way of life. The results of this reading and connection show the different social functions of the ontology of the two thinkers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Being
  • beings
  • Heidegger
  • Deleuze
  • Fugue
  • ontology
  • Ritornello
آفرین، فریده و موسوی‌لر، اشرف‌السادات. (1394). هستی‌شناسی ریتم در نقاشی نزد دلوز با تأکید بر زیباشناسی. شناخت. (1)8، 7-30.
اسپاسبین، ایگور ولادیمیرویچ. (1394). فرم موسیقی، ترجمه مسعود ابراهیمی، نشر هم‌آواز.
اسپیگلبرگ، هربرت. (1391). جنبش پدیده‌شناسی درآمدی تاریخی (ج 1)، ترجمه مسعود علیا، مینوی خرد.
اسمیت، دانیل وارن. (1400). فلسفه دلوز، ترجمه سید محمدجواد سیدی، انتشارات علمی و فرهنگی.
امرلینگ، یائه. (1400). نظریه برای تاریخ هنر، ترجمه فریده آفرین، انتشارات حرفه هنرمند.
بوردیو، پی‌یر. (1399). معنای سیاسی هستی شناسی فلسفی مارتین هایدگر، ترجمه حسن چاوشیان، بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
حیدری، احمدعلی و سیدی، سیدمحمدجواد. (1395). هستی‌شناسی امر ایجابی: بررسی بنیان‌های هستی‌شناسی ایجابی ژیل دلوز نزد فلاسفه‌ پیشاکانتی و پساکانتی. جستارهایی در فلسفه و کلام، 48(2) 53-27.
دلوز، ژیل. (1390). فرانسیس بیکن، منطق احساس. ترجمه بابک سلیمی‌زاده، نشر روزبهان.
دلوز، ژیل. (1401). جهان اسپینوزا، درسگفتارهای ژیل دلوز، درباره اسپینوزا، 1981-1978، ترجمه حامد موحدی، نشر نی.
رجبی، احمد.‌ (1398). تناهی استعلایی: پژوهشی درباره هستی‌شناسی بنیادین هایدگر، هرمس.
شریعتی، احسان. (1402). سنجش پیامدهای هستی‌شناسی هایدگر نقد خوانش احمد فردید، ترجمه امیر رضایی، نشر نی.
کاپلستون، چارلز. (۱۳۸۷). تاریخ فلسفه، ترجمه ابراهیم دادجو، ویرایش حسن افشار، چاپ اول، انتشارات علمی و فرهنگی.
کمال‌پورتراب، مصطفی. (1383). تئوری موسیقی، نشر چشمه.
کریمی حاجی خادمی، فرید. (1399). مؤلفه‌های هستی‌شناسانه هایدگر در شعر فروغ فرخزاد. پژوهشنامه اورمزد، 12(50 )، 100-121.
کوندرا، میلان. (1383). هنر رمان، ترجمه پرویز همایون‌پور، نشر قطره.
کیمی‌ ین، راجر. (1383). درک و دریافت موسیقی، ترجمه حسین یاسینی، چشمه.
گلن‌گری، جی. (1390). هستی انسان در اندیشه هایدگر، ترجمه مهدی قنبری، خردنامه، 3(7)، 107-117.
فتوتیان، علی، صدفی، مهدی و کلانتری، عبدالحسین. (1400). هستی‌شناسی بنیادین هایدگری و جامعه‌شناسی‌شناختی، فصلنامه علوم اجتماعی، (92)28، 1-30.
مشایخی، عادل. (1397). شجاعت زیستن در جهان بدون دیگری، (گفتگو: علی ورامینی و محسن آزموده)، سالنامه روزنامه اعتماد.
ملایی، زهره، باقرشاهی، علی‌نقی و فتح طاهری، علی. (1388). هستی‌‌شناسی در فلسفة ژیل دلوز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).
منفرد، مهدی. (1384). بررسی هستی‏شناسی در فلسفه ملاصدرا و هایدگر. فلسفه دین، شماره 4، 155-178.
هارت، مایکل. (1392). نوآموزی در فلسفه، ترجمه رضا نجف‌زاده، نشر نی.
هایدگر، مارتین. (1389)، هستی و زمان، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، نشر ‌نی.
یانگ، یوجین. ب.، گنوسکو، گری و واتسن، جنل. (1400). فرهنگ اصطلاحات دلوز و گتاری، ترجمه مهدی رفیع، نشر نوشه.
Afarin, F., & Mosavilar, A. (2015). Deleuze on ontology of rhythm in painting and aesthetics. Knowledge, (1) 8, 7-30. (in Persian)
Bouge, R. (2003). Deleuze on Music, Painting and The Arts, Routledge.
Bourdieu, P. (2019). The Political Meaning of Martin Heidegger's Philosophical ontology, Tran. H. Chavoshian, Parse Book Translation and Publishing Company. (in Persian)
Copleston, F. Ch. (2008). A History of Philosophy, Trans. E. Dadjo, Εd. H. Afshar, 1st edition, Elmifarhangi publishing co. (in Persian)
Deleuze, G. (1994). Difference and Repetition, Trans. Paul Patton, Continuum.
Deleuze, G. (1969). Logique Du Sens, Les Editions DE Minui.
Deleuze, G. (1980a). Sur Spinoza. Cours Vincennes–St Denis, https:// www. webdeleuze.com/textes/15. [Accessed 14th february 2023].
Deleuze, G. (1981). Sur la peinture, Cours Vincennes - St Denis,transcription: Cécile Lathuillère et Szarzynski Eva , available at: https://www.webdeleuze.com/textes/250, [Accessed 11th March 2023]
Deleuze, G. (1994). Difference and Repetition, Trans. Patton, Continuum.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia, Tran. B. Massumi, 1st edition, University of Minnesota Press.
Deleuze, G., & Guattari., F. (1994). What is Philosophy? Trans. G. Bruchel & H. Tomlinson, Verso.
Deleuze, G. (1969). Logique Du Sens, Les Editions DE Minui.
Deleuze, G. (2003). Francis Bacon: The Logic of Sensation, Trans. D. W. Smith, Continuum.
Deleuze, G. (2021). Francis Bacon, The Logic of Sensation. Trans. B. Salimizadeh, Rozbahan pub. (in Persian)
Deleuze, G. (2022). Spinoza's World, Gilles Deleuze's discourses about Spinoza, 1978-1981, Trans. H. Movahedi, Nashreney. (in Persian)
Deleuze, G. (1981). Sur la peinture, Cours Vincennes - St Denis, transcription: Cécile Lathuillère et Szarzynski Eva. https://www.webdeleuze.com/textes/250, [Accessed 11th March 2023].
Emerling, J. (2005). Theory for Art History, Routledge, Taylor and Francis Group.
Emerling, J. (2021). Theory for Art History, Trans. F. Afarin, Herfeh Honarmand Pub. (in Persian)
Fotovatian, A., Sadafi, M., & Kalantari, A. (2021). Heidegger's Fundamental Ontology and Cognitive Sociology. Social Sciences28(92), 1-30. (In Persian) https://doi.org/10.22054/qjss.2022.55711.2293
Goddard, J. Ch. (2013), Henri Maldiney et Gilles Deleuze. La station Rythmique de L'œuvre d'art, Rhuthmos, http://rhuthmos.eu. [en ligne] (Ce texte a déjà paru sur Deleuze International en février 2009)
Goddard, J. Ch. (2013). Henri Maldiney et Gilles Deleuze. La station rythmique de l'œuvre d'art, Rhuthmos, http://rhuthmos.eu. [En ligne] (Ce texte a déjà paru sur Deleuze International en février 2009)
 Gray, J. G. (2011). Heidegger's Being (Human existence in Heidegger's thought), Trans. M. Ghanbari, Letter of Reason, 3(7), 107-117. (in Persian)
Hardt, M. (2012). Gilles Deleuze: An Apprenticeship in Philosophy, Trans. R. Najafzadeh, Nashr-e Ney. (in Persian)
Heidegger, M. (1985). Being and Time. Trans. J. Macquarrie & E. S. Robinson. Harper and Row.
Heidegger, M. (2010). Being and Time, Trans. A.K. Rashidian, Nashr-e Ney. (in Persian)
Heydari, A., & Sayyidi, S. M. J. (2016). Affirmative Ontology Study of Gilles Deleuze’s Principles of Affirmative Ontology among Pre-Kantian and Post-Kantian Philosophers. Essays in Philosophy and Kalam48(2), 27-53. (in Persian) https://doi.org/10.22067/philosophy. v48i2.55481.
Kamalportorab, M. (2004). Theory of Music, Cheshmeh Pub. (in Persian)
Kamien, R. (2014). Music: An Appreciation, Trans. H. Yasini, Cheshmeh Pub. (in Persian)
Karimi Haji Khademi, F. (2019). Heidegger's ontological components in Forough Farrokhzad's poems. Ormazd Research Journal (50), 121-100. (in Persian) https://sid.ir/paper/520579/fa.
Kopf, J. M. (2021). Heidegger’s Fugue: Musicality and the Heraclitus Lectures. Journal of Aesthetics and Phenomenology, 8(2), 85–98. https://doi.org/10.1080/20539320.2021.2083363
Kundera, M. (2014). The art of the Novel, Trans. P. Homayounpour, Ghatreh Pub. (in Persian)
Mashaekhi, A. (2017). Courage to live in the world without another, (interview: Ali Varamini and Mohsen Azmoudeh), The Yearbook of Etemad Newspaper. (in Persian)
 Molai, Z., Baghershahi, A. N. & Fath Taheri, A. (2019). Ontology in the philosophy of Gilles Deleuze. Master's Thesis in Philosophy, Faculty of Humanities, Imam Khomeini International University (RA). (in Persian)
Monfard, M. (2015). Investigation of ontology in the philosophy of Mulla Sadra and Heidegger. Philosophy of Religion, 2 (4), 155-178. (in Persian)
Parr, A. (2010). Creative Transformation, in Deleuze Dictionary, Ed. A. Parr, Edinburg University Press.
Pickstock, C. (2008). Messian and Deleuze: The Musico-theological Critique of Modernism and Postmodernism, in Theory, Culture & Society, 25(7-8), 173-99. https://doi.org/10.1177/0263276408097802.
Rae .G., (2014). Ontology in Heidegger and Deleuze: A Comparative Analysis, ‎ Palgrave Macmillan.
Rae, G. (2021). The Equivocity of Being: Heidegger, Multiplicity, and Fundamental Ontology. Humam Studies, 44(3), 351–371. https://doi.org/10.1007/s10746-021-09581-8.
Rae., G. (2014). Ontology in Heidegger and Deleuze: A Comparative Analysis, ‎ Palgrave Macmillan.
Rajabi, A. (2019). Transcendental Finitude: A Study of Heidegger's Fundamental Ontology, Hermes Pub. (in Persian)
Shariati, E. (2022). La réception de Heidegger en Iran, Trans. A. Rezaei, Nashr-e Ney. (in Persian)
 Smith, D. W. (2021). Philosophy of Deleuze, Trans. S. J. Seyedi, Elmi Va Farhangi Pub. (in Persian)
Spiegelberg, H. (2012). The Phenomenological Movement; A Historical Introduction, Vol. 1, Trans. M. Olia, MinooyeKherad Pub. (in Persian)
Sposobin, I.V. (2015). Музыкальная Форма: учебник общего курса анализа (Musical Form: textbook general analysis course), Trans. M. Ebrahimi, Nashr-e Hamaavaz. (in Persian)
Young, E. B., Genosko, G. & Watson, J. (2021). The Deleuze and Guattari Dictionary, Trans. M. Rafie, Nousheh Pub.
CAPTCHA Image