نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

• علی سلمانی ¹
• سپهر سلیمی ²

¹ دانشیار گروه فلسفه هنر. دانشکده هنر و معماری. دانشگاه بوعلی سینا.همدان.ایران

² دانشجوی دکتری فلسفه هنر، گرافیک، دانشگاه بوعلی همدان، دانشکده هنرومعماری-همدان- ایران

چکیده

کانت به‌عنوان پپیشگام نظریه‌ی فرمالیسم هنری شناخته می‌شود. منتقدان و مفسران آثار کانت، این ادعا را تایید نموده‌اند. کانت بحث از فرم را ابتدا در نقد عقل محض و سپس در دقیقه‌ی سوم نقد قوه‌ی حکم مطرح می‌کند. از نظر او آنچه در داوری امر زیبا مشترک است و می‌توان آن را از همه‌ی افراد انتظار داشت فرم است. برخلاف فرم، ادراک حسی یک اُبژه، بسته به توانایی ادراکی افراد متفاوت است. راجر فرای و کلایو بل به‌عنوان منتقدان فرمالیستی، مفهوم فرم کانتی را در قرن بیستم مطرح نموده و با تاکید بر آن به‌عنوان تنها عمل زیباساز آثار هنری در دوران مدرن، نقش بی بدیلی در بسط و توسعه‌ی دیدگاه کانت در خصوص فرم هنری ایفا نموده‌اند. این نوشتار بر آن است تا ضمن روشن سازی ادعای فرای و بل در خصوصِ فرم و بررسی آن در آثار کانت، به بررسی نسبت میان این مفهوم در اندیشه‌ی فرمالیست‌هایی چون فرای و بل و زیباشناسیِ کانت بپردازد. با بررسی‌های انجام شده مشخص شد، اگرچه فرمالیست‌ها همانند کانت فرم را نوعی چینش زمانی-فضایی پدیدارها می‌دانند، اما به لحاظ تاکید آنها بر بیانگری عاطفیِ فرم در مقابلِ تاکید کانت بر غایتمندیِ بدون غایت فرم و ایجاد حالت شبه-شناختی هماهنگی آزاد خیال و فاهمه، سبب می‌شود که تفاوت زیادی میان اندیشه‌ی کانت و اندیشه‌ی فرمالیستی فرای و بل وجود داشته باشد. با این وجود نمی‌توان انکار کرد که کانت توانسته‌ است با نقد قوه‌ی حکم و طرح مفهوم فرم در آن تاثیر بی بدیلی بر شکل گیری جریان فرمالیسم و هنر مدرن بگذارد.

کلیدواژه‌ها

• فرمالیسم
• کانت
• کلایو بل
• راجر فرای
• ایده‌های زیباشناختی

موضوعات

• معرفت شناسی

عنوان مقاله [English]

The Elucidation of the concept of Kant`s aesthetic form and its relation with Roger Fry and Clive Bell`s thought

نویسندگان [English]

• ali salmani ¹
• sepehr salimi ²

¹ associate professor of philosophy of art. art and architecture faculty. Bu Ali Sina university. Hamedan. Iran

² PhD. candidate of philosophy of Art, Graphics. Bu-Ali University. Faculty of Art and Architecture. Hamedan. Iran

چکیده [English]

Kant is known as the pioneer of the artistic formalism. Art critics and commentators of Kant's works have also confirmed this claim. Kant discusses the form first in the critique of pure reason and then in the third moment of the critique of the power of judgment. According to Kant, what is universal in the judgment of the beauty and could be expected from all people is the form. Unlike the form, the sensory perception of an object varies depending on the perceptual ability of people. Roger Fry and Clive Bell, as formalist critics and artists, put forward Kant's concept of form in the 20th century and by emphasizing it as the only act of beautifying works of art in the modern era, played an irreplaceable role in the expansion and development of Kant's view on the concept of form of modern art. This article aims to investigate the relationship between this concept in the thought of formalists and in Kant's aesthetics. It was determined by the conducted investigations that, although formalists consider form to be a kind of temporal-spatial arrangement of the sensous intuitive manifolds, in terms of their emphasis on the emotional expression of form in contrast to Kant's emphasis on the purposiveness without purpose of the form and the creation of the free harmony of imagination and understanding, causes a great difference between Kant's thought and Fry and Bell's formalist thought.

کلیدواژه‌ها [English]

• Formalism
• Kant
• Clive Bell
• Roger Fry
• Aesthetic Ideas