نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• هما رحمانی

گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی ساختاری رابطه بین دینداری و مشارکت سیاسی با نقش میانجی‌گری ذهنیت فلسفی در دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان‌شرقی ‌انجام‌یافته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی همبستگی است که به شیوه مدل‌یابی ساختاری انجام شده است. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجومعلمان کارشناسی دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان‌ شرقی در سال تحصیلی 04-1403بودند. برای تعیین حجم نمونه از اصول تعیین حجم نمونه در مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی 290 دانشجو انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده‌ها را پرسشنامه دین‌داری صاف‌دل (1393) با 18 سؤال، پرسشنامه ذهنیت فلسفی اسمیت (سلطانی، 1387) با 42 سؤال و پرسشنامه مشارکت سیاسی فرج زاده (1393) با ۲۶ سؤال بود که بر مبنای طیف لیکرت از عالی(5) تا ضعیف(1) نمره‌گذاری شده است. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و AMOS استفاده‌شده است. یافته‌‌های پژوهش به ترتیب نشان‌دهنده تأثیر متوسط و نسبتاً قوی دینداری بر ذهنیت فلسفی و مشارکت سیاسی است. ترکیب ذهنیت فلسفی و دین‌داری می‌تواند به ایجاد دیدگاه‌های چندبعدی و غنی‌تری درباره جهان و زندگی کمک کند، همچنین دانشجویانی با اعتقادات دینی قوی، به ارزش‌‌هایی مانند عدالت و مسئولیت اجتماعی اهمیت بیشتری می‌دهند و این ارزش‌ها ممکن است آن‌ها را به مشارکت در فعالیت‌‌های سیاسی ترغیب کند. نتایج این مطالعه می‌تواند به افزایش امید و نشاط سیاسی و اجتماعی، انسجام ملی، تحقق نظام شایسته‌سالاری و توسعه پایدار کمک کند و سیاست‌گذاران و مدیران نظام آموزشی دانشگاه فرهنگیان را در طراحی سیاست‌ها و خط‌مشی‌‌های آموزشی، راهنمایی نماید.

کلیدواژه‌ها

• دینداری
• ذهنیت فلسفی
• مشارکت سیاسی
• دانشجو معلمان

عنوان مقاله [English]

Structural modeling of the relationship between religiosity and political participation: The mediating role of philosophical mindset

نویسنده [English]

• Homa Rahmani

, Department of Islamic Education, Farhangian University, Tehran, iran.

چکیده [English]

This study aims to structurally model the relationship between religiosity and political participation, with the mediating role of philosophical mentality, among student-teachers at Farhangian University in East Azerbaijan Province. The research is applied in terms of purpose and employs a descriptive-correlational method using structural equation modeling. The statistical population includes all undergraduate student-teachers at Farhangian University in East Azerbaijan Province during the 2024-2025 academic year. To determine the sample size, structural equation modeling principles were applied, and 290 students were selected using stratified random sampling. The data collection tools included Safdel's Religiosity Questionnaire (2014) with 18 items, the Smith's Philosophical Mentality Questionnaire with 42 items (Soltani, 2008), and Farajzadeh's Political Participation Questionnaire (2014) with 26 items, all rated on a Likert scale from excellent (5) to weak (1). Data analysis was conducted using SPSS and AMOS software. The findings indicate a moderate to relatively strong influence of religiosity on both philosophical mentality and political participation. The combination of philosophical mentality and religiosity can contribute to more multidimensional and enriched perspectives on life and the world. Additionally, students with strong religious beliefs tend to prioritize values such as justice and social responsibility, which may encourage them to engage in political activities. The results of this study can contribute to enhancing political and social optimism, national cohesion, meritocracy, and sustainable development. Furthermore, they provide guidance for policymakers and educational administrators at Farhangian University in designing educational policies and strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

• Religiosity
• philosophical mindset
• political participation
• Student teachers