گذر از شناخت‌گرایی کلاسیک تا ادراک4E: بررسی تحولات نظری در انقلاب سوم علوم ‌شناختی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پسادکتری، گروه فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

2 استاد گروه فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی تحولات نظری در علوم شناختی معاصر می‌پردازد؛ حوزه‌ای که از نیمۀ قرن بیستم تاکنون، سه انقلاب عمده را پشت سر گذاشته است. پرسش اصلی مقاله آن است که چگونه گذار از شناخت‌گرایی کلاسیک به رویکردهای نوین موسوم به ادراک4E، به بازاندیشی در ماهیت ذهن و شناخت انجامیده است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و بر پایۀ تحلیل منابع نظری، مسیر تحول از شناخت‌گرایی کلاسیک تا رویکرد ادراک4E‌ را واکاوی می‌کند، یافته‌های پژوهش نشان‌می‌دهد که شناخت‌گرایی کلاسیک، با تکیه بر بازنمایی محاسباتی و پردازش نمادین، در تبیین تعامل میان ذهن، بدن و محیط با محدودیت‌هایی مواجه است. در مقابل، رویکرد ادراک4E ـ شامل مؤلفه‌های بدنمند، بافتمند، وضعیت‌مند و گسترش‌یافته ـ شناخت را فرایندی پویا، موقعیتی و تعاملی با محیط تلقی می‌کند و نقش بدن، ابزارها و بافت محیطی را در سازمان‌دهی فرایندهای شناختی برجسته می‌سازد؛ در پایان، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تلفیق دیدگاه‌های کلاسیک و رویکرد 4E می‌تواند مسیر پژوهش‌های آینده را به سوی الگویی جامع‌تر، واقع‌گرایانه‌تر و میان‌رشته‌ای هدایت کند؛ هرچند چالش‌های روش‌شناختی و عملیاتی همچنان پابرجا است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Transition from Classical Cognition to 4E Cognition: A Study of Theoretical Developments in the Third Revolution of Cognitive Sciences

نویسندگان [English]

  • Tayyebeh Gholami 1
  • Hassan Hosseini-Sarvari 2
1 Postdoctoral Researcher, Department of Philosophy of Science, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Philosophy of Science, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study examines the theoretical developments in contemporary cognitive science, a field that has undergone three major revolutions since the mid-20th century. The main research question is how the transition from classical cognitivism to the novel 4E approaches has reshaped our understanding of the mind and cognition. Using an analytical-descriptive method based on a review of theoretical sources, the study traces the evolution from classical cognitivism to the 4E perspective. The findings indicate that classical cognitivism, with its reliance on computational representation and symbolic processing, faces limitations in explaining the interactions between mind, body, and environment. In contrast, the 4E approach—comprising embodied, embedded, enacted, and extended components—views cognition as a dynamic, situated, and environmentally interactive process, highlighting the role of the body, tools, and environmental context in organizing cognitive processes. Finally, the results suggest that integrating classical views with the 4E perspective can guide future research toward a more comprehensive, realistic, and interdisciplinary framework, although methodological and operational challenges remain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 4E Cognition
  • Embodied Cognition
  • Embedded Cognition
  • Enactive Cognition
  • Extended Cognition

مراجع

افلاطون. (1380). دورة آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، ج 1، تهران، خوارزمی.
اسپینوزا. (1400)، اخلاق، ترجمه لیلا امانت ملایی، تهران، ترنگ.
اردبیلی، لیلا. (1403). نگاهی به شناخت بدنمند به منزلۀ نقطة اتصال میان علوم شناختی و علوم اجتماعی. جامعه‌پژوهی فرهنگی، 15(54)، 1-27. https://doi.org/10.30465/scs.2024.50657.2949
قریشی خوراسگانی, سیدجمال و کرباسی‌زاده، علی. (1400). رهیافتی هایدگری به طرح بدن‌مندی و مسئلۀ تقویم در علوم شناختی. مجلة پژوهش­های فلسفی، 15(37)، 348-374. https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44940.2774
هادی‌نژاد، توحید و بهنیافر، مهدی. (1402). گذار از رویکرد کارکردگرا در فلسفة ذهن به رویکرد بدن‌مند. مجلة پژوهش­های فلسفی، 17(43)، 153-175. https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.49508.3084
Ardebili, L. (2024). A look at embodied cognition as a point of connection between cognitive and social sciences. Cultural Sociology Research, 15(4), 1–27. https://doi.org/10.30465/scs.2024.50657.2949 (in Persian)
Aristotle. (1882). The parts of animals (W. Ogle, Trans.). Kegan Paul.
Baddeley, A. (2007). Working memory, thought, and action. Oxford University Press.
Brooks, R. (1991). Intelligence without representation. Artificial Intelligence, 47, 139–159.
Bruineberg, J., Kiverstein, J., & Rietveld, E. (2018). The anticipating brain is not a scientist: The free-energy principle from an ecological-enactive perspective. Synthese, 195(6), 2417–2444.
Carney, J. (2020). Thinking avant la lettre: A review of 4E cognition. Evolutionary Studies in Imaginative Culture, 4(1), 77–90. https://doi.org/10.26613/esic/4.1.172
Chiel, H., & Beer, R. (1997). The brain has a body: Adaptive behavior emerges from interactions of nervous system, body, and environment. Trends in Neurosciences, 20, 553–557.
Chemero, A. (2009). Radical embodied cognitive science. MIT Press.
Clark, A. (1989). Microcognition: Philosophy, cognitive science, and parallel distributed processing. MIT Press.
Clark, A. (1997). Being there. MIT Press.
Clark, A. (2010). Memento’s revenge: The extended mind, extended. In R. Menary (Ed.), The extended mind (pp. 43–66). MIT Press.
Clark, A. (2013). Whatever next? Predictive brains, situated agents, and the future of cognitive science. Behavioral and Brain Sciences, 36(3), 181–204.
Clark, A. (2016). Surfing uncertainty: Prediction, action, and the embodied mind. Oxford University Press.
Clark, A. (2018). A nice surprise? Predictive processing and the active pursuit of novelty. Phenomenology and the Cognitive Sciences, 17(3), 521–534.
Clark, A., & Chalmers, D. (1998). The extended mind. Analysis, 58(1), 7–19.
Dewey, J. (1916). Essays in experimental logic. University of Chicago Press.
Fodor, J. A., & Pylyshyn, Z. W. (1988). Connectionism and cognitive architecture: A critical analysis. Cognition, 28(1–2), 3–71. https://doi.org/10.1016/0010-0277(88)90031-5
Gallagher, S. (2005). How the body shapes the mind. Oxford University Press.
Gallagher, S. (2023). Embodied and enactive approaches to cognition. Cambridge University Press.
Ghorashi Khorasgani, S. & Karbasizadeh, A. (2021). A Heideggerian approach to embodiment and the problem of temporalization in cognitive sciences. Journal of Philosophical Research, 15(37), 348–374. https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44940.2774 (in Persian)
Gibson, J. J. (1979). The ecological approach to visual perception. Psychology Press.
Goldman, A. I., & de Vignemont, F. (2009). Is social cognition embodied? Trends in Cognitive Sciences, 13(4), 154–159.
Hadinajad, T., & Behniafar, M. (2023). From functionalist approach in philosophy of mind to embodied approach. Journal of Philosophical Investigations, 17(43), 153–175. https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.49508.3084 (in Persian)
Kosslyn, S. (1994). Image and brain: The resolution of the imagery debate. MIT Press.
Lebiere, C., & Anderson, J. R. (2011). Cognitive constraints on decision making under uncertainty. Frontiers in Psychology, 2, 1–3.
Menary, R. (Ed.). (2010). The extended mind. MIT Press.
Merleau-Ponty, M. (2012). Phenomenology of perception (D. Landes, Trans.). Routledge.
Moe, V. F. (2005). A philosophical critique of classical cognitivism in sport: From information processing to bodily background knowledge. Journal of the Philosophy of Sport, 32(2), 155–183.
Maturana, H., & Varela, F. (1980/1972). Autopoiesis and cognition: The realization of the living. D. Reidel.
Newen, A., De Bruin, L., & Gallagher, S. (2018). The Oxford handbook of 4E cognition. Oxford University Press.
Noë, A. (2004). Action in perception. MIT Press.
Peirce, C. S. (1887). Logical machines. American Journal of Psychology, 1(1), 165–170.
Plato. (2001). The works of Plato (Vol. 1, M. H. Lotfi & R. Kaviani, Trans.). Khwarazmi. (in Persian)
Robbins, P., & Aydede, M. (2009). A short primer on situated cognition. In P. Robbins & M. Aydede (Eds.), The Cambridge handbook of situated cognition (pp. 1–16). Cambridge University Press.
Rowlands, M. (2006). Body language. MIT Press.
Rupert, R. (2004). Challenges to the hypothesis of extended cognition. The Journal of Philosophy, 101(8), 389–428. https://doi.org/10.2307/3655517
Singh, A. K. (2024). Understanding the self from embodied cognition paradigm. Journal of Philosophical Theological Research, 26(1), 121–140. https://doi.org/10.22091/jptr.2024.9899.2947
Spinoza, B. (2021). Ethics (L. Emanat Molaei, Trans.). Tehran, Tarang. (in Persian)
Thompson, E. (2007). Mind in life: Biology, phenomenology and the sciences of mind. Harvard University Press.
Varela, F., Thompson, E., & Rosch, E. (2016). The embodied mind. MIT Press.
Wheeler, M., & Clark, A. (2008). Culture, embodiment and genes: Unravelling the triple helix. Philosophical Transactions of the Royal Society B, 363, 3563–3575.
Wilson, M. (2002). Six views of embodied cognition. Psychonomic Bulletin & Review, 9(4), 625–636.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
مجله پژوهش های فلسفی
دوره 19، شماره 52 - شماره پیاپی 52
مقالات
شماره 52 پاییز 1404
آذر 1404
صفحه 215-240

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار