نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• حسین اترک

استادیار دانشگاه زنجان

چکیده

شکی نیست که دروغگویی یک عمل غیر اخلاقی است. اما هم عقل و هم شرع دروغگویی را در برخی مواقع مانند جائی که موجب نجات جان بی‌گناهی می‌شود، جایز می‌داند. در عرف مردم دروغی که گفتن آن جایز است را «دروغ مصلحت آمیز» گفته می‌شود. اما این اصطلاح دست‌خوش تفسیرهای شخصی از سوی افراد است. در نتیجه، بسیاری از دروغ‌های غیر مجاز به لحاظ عقلی و شرعی، به خاطر تفسیری که گوینده دروغ از مصلحت در نزد خود دارد، جایز شمرده می‌شود. در این مقاله با بررسی موارد جواز دروغگویی از نظر عقل و شرع، تعریفی از دروغ مصلحت آمیز ارائه شده است. دروغ مصلحت آمیز یعنی دروغی که به خاطر «ضرورت» که شامل سه مورد کلی: اکراه، اضطرار (که خود شامل دفع ضرر جانی، آبرویی و مالی قابل توجه است) و دفع أفسد به فاسد در دوران امر بین دو محذور است و به خاطر اصلاح بین مردم گفتنش جایز است.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق
• دروغ مصلحت‌آمیز
• مصلحت
• ضرورت

عنوان مقاله [English]

The Meaning of White Lie

نویسنده [English]

• hossein atrak

چکیده [English]

There is no doubt that “lying” is an unethical practice. But, in some situations, such as; where the life of an innocent person to be at risk, it is considered permissible by both the intelligence and law. The “white lie”, for ordinary people, is the lie that is permissible. But this term has become a victim of personal interpretations. As a result, many of non-permissible lies in the intelligence and law's view, because of the personal interpretation of white lie, have been considered permissible. Studying the permissible lies in both the intelligence and law's view, we are going to suggest a definition of white lie. White lie is permissible because of a 'necessity'. The necessity includes three cases: reluctance, emergency (including warding off the losses of life, honor and significant financial), and warding off the more corruption with corruption and to reforming people’s relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

• ethics
• lie
• advisable
• white lie
• necessity