احد گنجعلی خانی؛ مهدی مشکی
چکیده
ارتباط علم با مبانی و تأثیرپذیری آن از اندیشه و جهانبینی و چگونگی تأثیرپذیری علم از مبانی از مسائل مهم در فلسفه علم است. در دهههای اخیر به جهت بحثهای جدی در فلسفه علم و تأکید برخی فلاسفه علم بر جهتدار ...
بیشتر
ارتباط علم با مبانی و تأثیرپذیری آن از اندیشه و جهانبینی و چگونگی تأثیرپذیری علم از مبانی از مسائل مهم در فلسفه علم است. در دهههای اخیر به جهت بحثهای جدی در فلسفه علم و تأکید برخی فلاسفه علم بر جهتدار بودن علم و نیز تغییرات ارزشی در جوامع دینی، این سئوال (ارتباط علم با جهان بینی) بصورت جدیتری مطرح شد و سخن از علم دینی در مقابل علم سکولار به میان آمد و نقش سکولاریسم در تولید علم طبیعی مدرن آشکارتر گردید. سکولاریسم که نوعی انحصارگرایی در حوزة هستی و شناخت است با ورود به هر یک از حوزههای علمی، تعریفی متفاوت از موضوع، روش و هدف برای آن علم به ارمغان میآورد. بیشک این مکتب بر اساس جهانبینی خود، مبانی و پیشفرضهای علوم را تعریف میکند. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی نقش مبانی و پیشفرضهای سکولاریسم در جریان تکامل علم نوین را تبیین و بررسی کرده و تلاش نموده تا ماهیت سکولاریستی آن. را در موضوع، روش، ماهیت و در نتیجه پیامدهای سکولار آن بیان کند و نشان دهد که علم تنها امری برخاسته از تجربه نیست؛ بلکه تفکرات دانشمندان در جهتداری علم تأثیرگذارند.