سید علی فارغ؛ یاسمن حاجیان فروشانی
چکیده
هدف: پیوند حکمتهای «تربیت» و «طراحی» درگرو مترتب شدن هنجارهای اجتماعی بر آنها و وجود ارتباط ذاتی میان عناصر «حقیقتجویی» و «کنش محوری» و همچنین وجود مضمون مشترکِ «پویایی ...
بیشتر
هدف: پیوند حکمتهای «تربیت» و «طراحی» درگرو مترتب شدن هنجارهای اجتماعی بر آنها و وجود ارتباط ذاتی میان عناصر «حقیقتجویی» و «کنش محوری» و همچنین وجود مضمون مشترکِ «پویایی در جهت تغییر مطلوب» بهشرط حصول نتیجه است؛ بر همین مبنا پژوهش حاضر هدف واکاوی در فصل مشترک زیرگونههایی از «تربیت پژوهی» و «طراحی پژوهی» را با عنوان «کنش پژوهی اخلاقی» در دستور کار خود قرار داده است که پژوهش در آنها بهمثابۀ کنش در عرصههای یادشده است.روش پژوهش: پژوهشِ مفهومیِ حاضر، از نوع بنیادی-نظری است و در آن با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، پس از بررسی حوزههای «کنش پژوهی اخلاقی»، «تربیت پژوهی» و «طراحی پژوهی»، به تحلیل، تفسیر و ترکیب یافتهها و نتایج پرداختهشده است.یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که تولید دانش در زیرگونههای پژوهشی یادشده در قالب «کنش پژوهی اخلاقی» در وادیهای علم، فلسفه و تکنولوژی انجام میپذیرد و برای پرداختن به زمینههای مسئله، ارزیابی و راهحل، از «عقل نظری»، «عمل مولد» و «عمل ابزاری» بهره گرفته میشود؛ همچنین استدلالهای استقرائی، قیاسی و ربایشی،ر راهبردهای منطقی غالب برای تحقق غایی کنش یادشده هستند.نتیجهگیری: «کنش پژوهی اخلاقی»، فصل مشترک گونههای پژوهشی «کنش پژوهی تربیتی» و«پژوهش از طریق طراحی» است و پیشنهاد میشود در پژوهشهای آینده، مطالعۀ تعامل و همافزایی آنها، با توجه به فصل مشترکشان در دستور کار قرار گیرد.