نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• علیرضا حسن پور

استادیار گروه فلسفه، دانشگاه ایلام، ایلام. ایران.

چکیده

در این مقاله بر اساس شواهد موجود در آثار هوسرل و هیوم استدلال شده است که تفسیر خاص هوسرل از فلسفۀ هیوم به­عنوان فلسفه­ای استعلایی ریشه در رویکرد خاص هوسرل به جستجوی امر استعلایی در فلسفۀ جدید دارد که با واقعیات تاریخ فلسفه یا دست کم با آنچه عموم مورخان فلسفه می­گویند، همخوانی ندارد. در واقع، هوسرل طبق یک سنت تفسیری که مختص فیلسوفان مبتکر، و نه شارحان آثار فلسفی و تاریخ­نگاران فلسفه، است به آرای هیوم نظر کرده و کوشیده تا ریشه و پیشینۀ برخی از مفاهیم اساسی پدیدارشناسی خود را در آرای هیوم بیابد. در اینجا پس از بررسی نسبت پدیدارشناسی هوسرل با تجربه­گرایی و جایگاه مفهوم «استعلایی» در تجربه­گرایی هیوم، مؤلفه­های تقلیل، تقوم و زیست­جهان در پدیدارشناسی هوسرل به ترتیب به عنوان همتایان شکاکیت، تخیل و عالم خارج در فلسفۀ هیوم مورد بحث قرار گرفته­اند. در نهایت این نتیجه حاصل شده که هوسرل از این رهگذر وارد گفتگویی فلسفی با هیوم شده تا ناگفته­ها و نااندیشیده­های او را در چهارچوب پدیدارشناسی استعلایی خود بیان کند. این رویکرد هوسرل همانی است که بعداً در هرمنوتیک متأخر هایدگر و رویکرد خود هایدگر به آرای فیلسوفان گذشته مشاهده می­شود.

کلیدواژه‌ها

• تفسیر استعلایی
• تجربه‌گرایی
• پدیدارشناسی
• هوسرل
• هیوم

عنوان مقاله [English]

Husserl’s Transcendental Interpretation of Hume’s Philosophy

نویسنده [English]

• Alireza Hassanpoor

Assistant Professor of Philosophy, University of Ilam , Ilam. Iran

چکیده [English]

Considering the works of Hume and Husserl, this paper argues that Husserl’s interpretation of Hume’s philosophy as a transcendental philosophy is rooted in his distinctive approach to searching the transcendental in modern philosophy, which is not necessarily in conformity with the facts in the history of philosophy or at least with what is generally argues by the historians of philosophy. Indeed, according to a hermeneutical tradition which belongs to the great philosophers, not the commentators and the historians of philosophy, Husserl has paid particular attention to Hume’s views in order to find the origin of some basic concepts of his phenomenology in Hume’s philosophy. After considering the relation between Husserl's phenomenology and empiricism and the status of the transcendental in Hume's empiricism, such elements of phenomenology as reduction, constitution and life-world have been examined as counterparts of skepticism, imagination and external world in Hume's philosophy respectively. Finally, it has been argued that Husserl thus says the unsaid and thinks the unthought of Hume’s philosophy within his own transcendental phenomenology. Husserl’s approach is the same as the one we can see in the later Heidegger’s hermeneutics and his own approach to great philosophers.  

کلیدواژه‌ها [English]

• transcendental
• empiricism
• phenomenology
• Husserl
• Hume