Journal of Philosophical Investigations

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار گروه فلسفه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

در مقالۀ حاضر می‌کوشیم در برخی از ابیات و اشعار مولوی رد چیزی را پیدا کنیم که آن را «هژمونی سکوت» می‌نامیم. طرفداران «هژمونی سکوت» زبان را خوار می‌شمارند و سکوت را بی‌اندازه ارج می‌نهند و آن را دربردارندۀ نوعی شهود ویژه می‌دانند که دسترسی به امر فراسوی زبان را میسر می‌سازد. این نگرش به سکوت و زبان تاریخ دور و درازی دارد و تازه در قرن‌های اخیر به پرسش گرفته شده است. سعی خواهیم کرد رویکرد «هژمونی سکوت» را به‌میانجی رویکردی هگلی‌ ـ‌ لاکانی خوانش کنیم، رویکردی مدرن که سکوت و زبان را به یک اندازه ارزشمند می‌داند و در نهایت سکوت را پدیده‌ای صرفاً زبانی می‌داند. خاطرنشان خواهیم ساخت که این دو نگرش در دو منطق متفاوت بنیاد دارند؛ اولی در قاعدۀ امکان اشرف سهروردی و دومی در منطق پس‌گسترانۀ ایدئالیسم آلمانی. پس از بررسی تبعات معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی این دو رویکرد، در نهایت نتیجه خواهیم گرفت که موضع «هژمونی سکوت» موضعی متناقض و ناممکن است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Hegemony of Silence: a Hegelian-Lacanian reading of the relationship between silence and language in Molavi's thought

نویسندگان [English]

  • Ali Hassanzadeh 1
  • Mahmoud Sufiani 2

1 MA Student of Philosophy, University of Tabriz, Tabriz, Iran

2 Assistant Professor of Philosophy Department, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

In the present article we try to trace back what we call the "hegemony of silence" in some of Molavi's verses and poems. The advocates of the "hegemony of silence" over-value silence at the cost of a devaluation of language and take it to have a special kind of intuition, a special kind of insight into the Thing beyond language. This attitude towards silence and language has a long-lasting history and has only been questioned recently. We will try to read this hegemonic attitude against the background of a Hegelian-Lacanian attitude, a modern attitude which highly esteems both language and silence and ultimately considers silence as a linguistic phenomenon. We will argue that these two attitudes have two different logics as their ground: the first attitude, the hegemony of silence, is grounded on Sohravardi's "Imkan-e Ashraf" and the second one, on the retroactive logic of German Idealism. After examining the epistemological and ontological consequences of these two attitudes, we will come to the conclusion that the position of the "hegemony of silence" is a contradictory and impossible position.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Molavi
  • hegemony of silence
  • language
  • Sohravardi
  • German Idealism
  • Lacan
آگامبن، جورجیو. (1391). زبان و مرگ: مکان منفی، ترجمه پویا ایمانی، تهران: نشر مرکز.
بکت، ساموئل. (1395). نام‌ناپذیر، ترجمه سهیل سومی، تهران: ثالث.
حافظ. (1388). دیوان حافظ، شرح و ویرایش بهاءالدین خرمشاهی؛ هاشم جاوید، تهران: فرزان روز.
سپهری، سهراب. (1371). هشت کتاب، تهران: انتشارات کتابخانه طهوری.
سعدی. (1384). گلستان، مقدّمه و توضیحات هوشنگ گلشیری از روی تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: انتشارات ققنوس.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی. (1390). حکمه الاشراق، سید جعفر سجادی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شلینگ، فردریش ویلهلم یوزف. (1397). پژوهش‌های فلسفی در باب ذات آزادی انسان و موضوعات مرتبط با آن (رساله آزادی)، ترجمه مجتبی درایتی؛ ابوالحسن ارجمند تاج‌الدینی، تهران: انتشارات شب‌خیز.
فیشته، یوهان گوتلیب. (1395). بنیاد آموزه فراگیر دانش، ترجمه سید مسعود حسینی، تهران: حکمت.
کانت، ایمانوئل. (1394). نقد عقل محض، ترجمه بهروز نظری، تهران: انتشارات ققنوس.
کیرکگارد، سورن. (1387). ترس و لرز، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
مولوی. (1367). گزیده فیه مافیه، انتخاب و شرح حسین الهی قمشه‌ای، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مولوی. (1392). گزیده غزلیات شمس، انتخاب و تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مولوی. (1396). مثنوی معنوی، ویرایش رینولد نیکلسون، تهران: انتشارات ققنوس.
ویتگنشتاین، لودویگ. (1390). رساله منطقی فلسفی، ترجمه شمس‌الدین ادیب سلطانی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
هایدگر، مارتین. (1387). نامه‌ای درباره اومانیسم، متن‌هایی برگزیده از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، ویرایش لارنس کهون، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
هایدگر، مارتین. (1393). متافیزیک چیست؟ ترجمه سیاوش جمادی، تهران: انتشارات ققنوس.
هگل، گئورگ ویلهلم فردریش. (1390). پدیدارشناسی جان، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات کندوکاو.
هگل، گئورگ ویلهلم فردریش. (1390). عناصر فلسفه حق، ترجمه مهبد ایرانی‌طلب، تهران: نشر قطره.
  Agamben, Giorgio. (2012). Language and Death: The Place of Negativity, trans. Pouya Imani, Tehran: Markaz. (in Persian)
  Beckett, Samuel. (1989). Nohow On, London: John Calder.
  Beckett, Samuel. (2016). The Unnamable, trans. Soheil Sommi, Tehran: Sales. (in Persian)
  Dolar, Mladen. (2006). A Voice and Nothing More, Cambridge/London: The MIT Press.
  Fichte, Johann Gottlieb. (2016). The Science of Knowledge, trans. Seyyed Masoud Hosseini, Tehran: Hekmat. (in Persian)
  Franke, William. (2007). On What Cannot Be Said: Apophatic Discourses in Philosophy, Religion, Literature, and the Arts, Vol. 1, Notre Dame, IN: Notre Dame Press.
  Hāfez. (2009). Divān-e Hāfez, annotate & edit. Bahaeddin Khorramshāhi; Hashem Jāvid, Tehran: Farzan Ruz. (in Persian).
  Hegel, G. W. F. (2011). Phenomenology of Spirit, trans. Bagher Parham, Tehran: Kandokav. (in Persian).
  Hegel, G. W. F. (2014). Elements of the Philosophy of Right, trans. Mahbod Iranitalab, Tehran: Ghatreh. (in Persian)
  Heidegger, Martin. (2008). Lettre on Humanism, in L. E. Cahoone (ed.), From Modernism to Postmodernism: An Anthology, trans. Abdolkarim Rashidian, Tehran: Ney. (in Persian)
  Heidegger, Martin. (2014). Was ist Metaphysik?, trans. Siavosh Jamadi, Tehran: Qoqnoos. (in Persian)
  Kant, Imanuel. (2015). Critique of Pure Reason, trans. Behruz Nazari, Tehran: Qoqnoos. (in Persian)
  Kierkegaard, Søren. (2008). Fear and Trembling, trans. Abdolkarim Rashidian, Tehran: Ney. (in Persian)
  Kleist, Heinrich von. (1951). On the Gradual Construction of Thoughts during Speech, trans. Michael Hamburger. https://www.ias-research.net.
  Kojève, Alexandre. (1969). Introduction to the Reading of Hegel, Lectures on the Phenomenology of Spirit, Ithaca: Cornell University Press.
  Lacan, Jacques. (1991). Seminar I: Freud’s Papers on Technique, Cambridge: Cambridge University Press.
  Lacan, Jacques. (2006). Écrits, The First Complete Edition in English, trans. Bruce Fink, New York/London: W. W. Norton & Company, Inc.
  Miller, Jacques-Alain. (2002). Elements of Epistemology, in J. Glynos & Y. Stavrakakis, Lacan and Science, London/ New York: Karnac.
  Molavi. (1987). Gozide-ye Fih-e MaFih, selected & edit. Hossein Elahi-ye Qomshei, Tehran: Elmi va Farhangi. (in Persian)
  Molavi. (2013). Gozide-ye Ghazaliyat-e Shams, selected & edit. Mohammadreza Shafi'i-ye Kadkani, Tehran: Amir Kabir. (in Persian)
  Molavi. (2017). Masnavi-ye Ma'navi, ed. Reynold Nicholson, Tehran: Qoqnoos. (in Persian)
  Pluth, Ed.; Zeiher, Cindy. (2019). On Silence, Holding the Voice Hostage, London: Palgrave Macmillan.
  Saadi. (2016). Golestan, edit. Mohammadali Foroughi, annotate. Houshang Golshiri, Tehran: Qoqnoos. (in Persian)
  Schelling, F. W. J. (2018). Philosophical Investigations on the essence of Human Freedom, trans. Mojtaba Derayati and Abolhassan Arjmand Taj-oldini, Tehran: Shabkhiz. (in Persian)
  Sepehri, Sohrab. (1993). Hasht Ketab, Tehran: Ketabkhane-ye Tohuri. (in Persian)
  Sohravardi, Shahab-od-Din Yahya. (2011). Hekmat-ol Eshragh, translated by Seyyed Jaafar Sajjadi, Tehran: Tehran University Press. (in Persian)
  Wittgenstein, Ludwig. (2011). Tractatus Logico-Philosophicus, translated by Shmsoddin Adib-Soltani, Tehran: Amir Kabir. (in Persian)
  Žižek, Slavoj. (1993). Tarrying with the Negative, Kant, Hegel, and the Critique of Idealogy, Durham: Duke University Press.
  Žižek, Slavoj. (1996). I Hear You with my Eyes, in S. Žižek & R. Salecl (Eds.), Gaze and Voice as Love Objects. Durham: Duke University Press.
  Žižek, Slavoj. (2000). The Ticklish Subject, The Absent Centre of Political Ontology, London: Verso.
  Žižek, Slavoj. (2007). The Indivisible Remainder, On Schelling and Related Matters, London: Verso.
CAPTCHA Image