نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• مریم نصراصفهانی

استادیار گروه مطالعات زنان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

فارابی جدی‌ترین فیلسوف سیاسی در عالم اسلام و واضع ایدۀ مدینه فاضله است، با این حال در آثار او اشارات محدودی به بحث از تدبیرمنزل وجود دارد که در همان اشارات محدود هم شاهد گفتار منسجمی درباره زنان، جنسیت و جایگاه منزل در مدینه فاضله نیستیم. از سویی، برخی اشارات فارابی و کاربست مفاهیم جنسیتی‌شده نزد او باعث می‌شود بتوان فارابی را در زمرۀ متفکران زن ستیز قرار داد. از سوی دیگر او صراحتاً قائل به برابری زن و مرد در حس و تخیل و عقل است. برخی کم‌گویی او درباره منزل و جایگاه زن را ناشی از بدیهی دانستن حکمت منزلی با توجه به ساختار کلی اندیشه فارابی دانسته‌اند و عده‌ای سکوت فارابی را ناشی از احتیاط و حزم فیلسوف یا رویکرد فراجنسیتی او می‌دانند. در این نوشتار با تکیه بر آثار سیاسی فارابی این نظر پیش کشیده شده است که کم‌گویی فارابی درباره تدبیر منزل، نه به دلیل بی اهمیت دانستن آن که به دلیل مسئله‌زا بودن این موضوع در ساختار اندیشه این منطق‌دان بزرگ است.

کلیدواژه‌ها

• فارابی
• تدبیر منزل
• جنسیت
• زن‌ستیزی

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Al-Farabi’s Silence: Manzil (Household) in al-madīna al-fāżela (Excellent City)

نویسنده [English]

• Maryam Nasr Esfahani

Centre for women's studies in Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

Al-Farabi is the earliest and the most important political philosopher in the Islamic world and the founder of the idea of Excellent City; meanwhile, he rarely mentions anything on household management in his political writings. In his few references about gender, women, and household, we face incoherence statements which are swing between misogyny and belief of equality between men and women. He also uses some gendered concepts in his metaphysical thoughts about material and form but still does not mention the inferiority of women in creation. Some scholars try to reconstruct his Idea about household management according to the structure of his "excellent city" and self, but others interpreted his silence as a sign of his fear of different kinds of authorities. In this article, I indicate that his fragments and contradicts statements about the household are the proofs that show the household management is a problematic issue to him.

کلیدواژه‌ها [English]

• Al-Farabi
• household management
• gender
• misogyny