چگونگی نسبت میان مفهوم «وجود» و معنای «خدا» در رسائل کلامی بوئثیوس

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد کلام تطبیقی، داتشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیار گروه حکمت و کلام، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.

چکیده

مسئلۀ اصلی این پژوهش پی­بردن به چگونگی نسبت میان مفهوم «وجود» و معنای «خدا» در رسائل کلامی بوئثیوس است. بدین منظور چهار مسئله به روش تحلیلی-توصیفی در رسائل کلامی مورد واکاوی قرار می­گیرند: 1. چرا بوئثیوس بحث وجودشناسی را در رسائل کلامی مطرح کرد و هدف او از بیان تمایز بین «وجود» و «آنچه هست» در این رسائل با ماهیّتی کاملا مسیحی و الهیّاتی چه بود. 2. تأثیر بحث مزبور در تبیین تعالی­ خداوند به واسطۀ سه صفت «ثبوت»، «کمال» و «خیر­بودن» وجود؛ 3. تأثیر این بحث در «خالق بودن» خداوند؛ 4. تأثیر آن در «واحدبودن» خداوند. بررسی این موارد مؤدی به این نتیجه شد که بوئثیوس با تمایز قائل­شدن بین «وجود» و «آنچه هست»، خداوند را موجود بسیطی می­ داند که «وجود» و «آنچه هست» در او یکی است، بنابراین وجود برای او ضروری است. کمال خدا نیز به سبب بساطت ذات او است؛ چون او ذات و جوهر خویش است، بنابراین هر کمیّت و کیفیّتی که بر خداوند اطلاق شود حمل جوهری خواهد بود. بوئثیوس بساطت خداوند را از نظر اصالت وجود و فعل توضیح می­دهد و وجود خدا را مساوی با خودِ خیر می­گیرد، امّا مخلوقات که بسیط نیستند، به غیر از خیربودن چیز دیگری هم هستند. خالق و مخلوق تفاوت جوهری دارند و حضور جامع او ورای دو مقولۀ مکان و زمان به جوهر خداوند برمی­گردد. بوئثیوس با تفکیک عدد انتزاعی از عدد عینی معتقد است تثلیث موجب کثرت نمی­شود، چون در خدا هیچ تفاوت ماهوی وجود ندارد و او چیزی جز ذات خودش نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

How the relationship between the concept of "Being" and the meaning of "God" in Boethius' theological treatises

نویسندگان [English]

  • Seyyedeh Fatemeh Nourani Khatibani 1
  • Maryam Salem 2
1 MA in Comparative Theology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of Wisdom and Theology Department, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The central issue in this article is to understand how is the relationship between the concept of "Being" and the meaning of "God" in Boethius' theological treatises. To this end, four issues are analyzed analytically-descriptively in Theological Treatises; 1. Why did Boethius raise the issue of ontology in Theological Treatises, and what was his purpose in distinguishing between "esse" and "id quod est" in these treatises with a purely Christian and theological nature? 2. The effect of this discussion in explaining God' transcendence through the three attributes "necessity", "perfection" and "to being goodness" of being; 3. The effect of this discussion on God's "creation"; 4. Its effect on God' unity. The study of these cases led to the conclusion that Boethius, by distinguishing between "esse" and "id quod est", considers God to be a simple being in whom "esse" and "id quod est" are one, so being is necessary for Him. God' perfection is also due to His simplicity essence; because He is His own essence and substance, so any quantity and quality that is applied to God will be the carrying of substance. Boethius explains God' simplicity in terms of the originality of being and action, and equates God' being with the Goodness itself, but creatures that are not simple are something else in addition to being good. The Creator and the creature are substantial different, and His Ubiquity goes back to God' substance beyond the two categories of place and time. By distinguishing the abstract number from the concrete number, Boethius believes that the Trinity does not produces plurality, because there is no difference of merit in God and He is nothing but His own essence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • esse
  • essence
  • Id quod est
  • simple
  • substance

مراجع

کتاب مقدّس: عهد عتیق. (1393). ترجمه پیروز سیّار، ، تهران: هرمس.
آشتیانی، جلال­ الدین. (1386). تحقیقی در دین یهود، چاپ 4، تهران: نگارش.
ایلخانی، محمد. (1376). «خدا و خیر از نظر بوئتیوس»، نامه فلسفه، 1: 67-104.
ایلخانی، محمد. (1380). متافیزیک بوئتیوس، تهران: الهام.
ژیلسون، اتین. (1366). روح فلسفه در قرون وسطی، ترجمه علی مراد داوودی، تهران: مرکز انتشارات علمی فرهنگی.
کاپلستون، فردریک. (1388). تاریخ فلسفه، ترجمه ابراهیم دادجو، ج 2، چاپ 2، تهران: مرکز انتشارات علمی فرهنگی.
نورانی خطیبانی، سیده فاطمه؛ سالم، مریم. (1399). رابطه فلسفه و دین در آفرینش از نظر بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلای فلسفه، فلسفه، 48(2): 261-280. DOI: 10.22059/jop.2021.310760.1006551
نورانی خطیبانی، سیده فاطمه؛ سالم، مریم؛ پورسینا، میترا. (1399). رابطه فلسفه و دین در انسان­ شناسی بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلای فلسفه، فلسفه دین، 18(2): 119-140. DOI: 10.30497/prr.2021.238770.1595
نورانی خطیبانی، سیده فاطمه؛ سالم، مریم؛ پورسینا، میترا. (1400). رابطه فلسفه و دین در مسیح­ شناسی بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلای فلسفه، تأملات فلسفی، 11(27): 53-75.DOI: 10.30470/phm.2021.137711.1887
هاروی، ون آستن. (1390). فرهنگ الهیّات مسیحی، ترجمه جواد طاهری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
Arlig, A. W. (2011). Boethius, in Encyclopedia of Medieval Philosophy. https://link-springer-com.ezp3.semantak.com/content/pdf/10.1007%2F978-1-4020-9729-4_88.pdf.
Ashtiani, J. (1386). A Study in the Jewish Religion, 4th edition. Tehran: Negaresh. (in Persian)
Bible; Le Pentateuque À partir de la Bible de Jérusalem. (1393), Translated by Pirouz Sayar, Tehran: Hermes. (in Persian)
Boethius, A. (1968). Boethius, Tractates, De Consolatione. Loeb Classical Librar, Translated by H. F. Stewart; E. K. Rand, Cambridge Massachusetts Harward University Press.
Bradshaw, D. (1999). Neoplatonic Origins of the Act of Being, The Review of Metaphysics, 53(2): 383-401. http://www.jstor.org/stable/20131358
Chadwick, H. (1981). Boethius the Consolation of Music, Logic, Theology and Philosophy. New York: Oxford University press.
Copleston, F. C. (1388). Mediaeval Philosophy Augustinus to Scotus. Translated by Ebrahim Dadjoo, 2nd edition, Vol.2, Tehran: Scientific and Cultural Company. (in Persian)
De Rijk, L. M. (1988). On Boethius’s Notion of Being a Chapter of Boethian Semantics. in Meaning and Inference in Medieval Philosophy, Edited by Norman Kretzmann Cornell University, Ithaca, USA. https://link-spiring-com.ezp3.semantak.com/content/pdf/10.1007%2F978-94-009-2843-5-1.pdf
Erismann, Ch. (2009). The medieval fortunes of the Opuscula sacra, in the Cambridge Companion to Boethius, By John Marenbon, New York: Cambridge University Press.
Gibson, M. (1981). Boethius His Life, Thought and Influence, Basil Blackwell. Oxford: England.
Gibson, M. T. (1982). Boethius in the Carolingian Schools. Transactions of the Royal Historical Society, 32, 43-56. https://doi.org/10.2307/3679015
Gilson, E. (1985). L'Esprit de la philosophie medieval. Translated by Ali Morad Davoodi, Tehran: Elmi Farhangi. (in Persian)
Harvey, V. A. (2011). A Handbook Theological Terms. Translated by Javad Taheri, Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. (in Persian)
Ilkhani, M. (1376). God and Good in the thought of Boethius. Philosophy Letter, 1: 67-104. (in Persian)
Ilkhani, M. (2001). The Metaphysics of Boethius, Tehran: Elham. (in Persian)
Keating, J. W. (1965). The Christian God of Philosophy. The Harvard Theological Review, 58(4): 417-426. https://www. jstor.org/stable/1508549.
Mcinerny, R. (1974). Boethius and Saint Thomas Aquinas. Rivista di Filosofia Neo-Scolastica, 66(2/4): 219-245. https://www.jstor.org/stable/43069869
Mondin, S. X. B. (1975). The Metaphysics of Being, in St. Thomas Aquinas’ Philosophy". https://link-spiring-com.ezp3.semantak.com/content/pdf/ 10.1007%2F978-94-010-1679-7-4.pdf.
Norman, K. (1977). Ex Nihilo: The Development of the Doctrines of God and Creation in Early Christianity. Brigham Young University Studies, 17(3): 291-318. http://scholarsarchive.byu.edu/byusq/vol17/iss3/4/
Nourani, Kh. S. F.; Salem, M. (2020). The Relationship between Philosophy and Religion in Creation in Boethius's Thought Relying on the Theological Treatises and the Consolation of Philosophy, Philosophy, 48(2): 261-280. (in Persian) DOI: 10.22059/jop.2021.310760.1006551
Nourani, Kh. S. F.; Salem, M.; Poursina, Mitra. (1399). The Relation between Philosophy and Religion in Boethius’ Anthropology based on Theological Treatises and the Consolation of Philosophy”. Philosophy of Religion, 18(2): 119-140. (in Persian) DOI: 10.30497/prr.2021.238770.1595
Nourani, Kh. S. F.; Salem, M.; Poursina, Mitra. (2021). The Relationship between Philosophy and Religion in Christology in Boethius’s Thought Relying on Theological Treatises and the Consolation of Philosophy. Philosophical Meditations, 11(27): 49-75. (in Persian) Doi: 10.30497/prr.2021.238770.1595
Tollefsen, T. (2010). Christianity and Philosophy. in Philosophy of Religion. https://link-springer-com.ezp3.semantak.com/content/ pdf/10. 1007%2F978-90-481-3527-1_6.pdf.
Valente, L. (2007). Names That Can Be Said of Everything: Porphyrian Tradition and 'Transcendental' Terms in Twelfth-Century Logic. in The Many Roots of Medieval Logic: The Aristotelian and the Non-Aristotelian Traditions Special Offprint of Vivarium, 45(2-3): 298-310.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
مجله پژوهش های فلسفی
دوره 16، شماره 39 - شماره پیاپی 39
شماره 39، تابستان ۱۴۰۱ (ویژه نامه فلسفه تعلیم و تربیت 1)
شهریور 1401
صفحه 437-452

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار