نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
چکیده
مورد پذیرش اهل تحقیق است که ملاصدرا سه سیر فلسفی اصالت ماهیت، اصالت وجود وحدت تشکیکی و اصالت وجود وحدت شخصی را تجربه کرده است؛ روشن است که بحث حرکت نیز به عنوان بحثی مهم و اصلی در حکمت صدرا، به تبع این سه سیر دچار تحول شده باشد؛ در این موضوع، قول به «حرکت طبیعی» متناسب سیر اول، قول به «حرکت جوهری»، متناسب سیر دوم و قول به «تجدد امثال» متناسب با سیر سوم فلسفی ملاصدراست؛ که هر کدام لازمه های خود را به همراه دارند و موجب تحول مباحث تابع می شوند. ما در این مقاله ضمن پرداختن به مباحث یاد شده، به طور ضمنی بر طولی بودن رابطه حرکت طبیعی، حرکت جوهری و تجدد امثال و تبعیت آنها از سیر طولی حکمت صدرایی تاکید کرده ایم.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Three Motions based on Mullā Sadrā's Three Philosophical Journeys: Natural Motion, Substantive Motion, Renewal of Likes
نویسندگان [English]
- Ali Babaei 1
- Seyed Mokhtar Mousavi 2
1 Associate Professor of Islamic Philosophy and Theology Department, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Ph.D. in Islamic Philosophy and Theology, University of Allameh Tabatabae'i, Tehran, Iran
چکیده [English]
It is recognized by scholars that Mullā Sadrā has three philosophical journeys: Fundamentality of quiddity, Fundamentality of existence on gradational unite, and Fundamentality of existence on individual Unite; With this in mind, the issue of motion, an important issue in Sadra's wisdom, has changed as a result of these three journeys; In this regard, the belief of “Natural Motion” is commensurate with the first level, the belief of “Substantial Motion” is appropriate with the second level, and the belief of “Renewal of Likes” is commensurate with the third philosophical journey of Mullā Sadrā; Each of this three journeys has its requirements and causes the evolution of related issues. Addressing the above-mentioned issues, we have implicitly emphasized the longitudinal relationship between natural motion, substantial motion, and the renewal of the like, and their adherence to the longitudinal journey of Sadrā's wisdom.
کلیدواژه‌ها [English]
- Fundamentality of Quiddity
- Fundamentality of Existence on Gradational Unite
- Fundamentality of Existence on Individual Unite
- Natural Motion
- Substantive Motion
- Renewal of Likes
- ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1380) قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى.
- ابن سینا، حسین بن عبدالله (1361) فن سماع طبیعی (ابن سینا)، مترجم: فروغی محمد علی، تهران: امیر کبیر.
- ابن سینا، حسین بن عبدالله (1405ه.ق) الشفاء (الطبیعیات)، قم: کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره).
- ابنسینا، شیخ الرئیس (1404ه.ق) الشفاء(المنطق)، قم: مکتبه آیت الله المرعشى.
- انواری سعید؛ حسیننیا سیدجلیل (1394) «زمینهها و علل طرح نظریات فلسفی ناسازگار در آثار ملاصدرا»، خردنامه صدرا، شماره 79: 31- 56.
- بابایی, علی (1399) «حق تعالی تنها جوهر هستی، سیر تحول جوهر و عرض بر مبنای سه مرتبه سیر فلسفی ملاصدرا»، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، سال20، شماره ۷۵: ۱-۲۰.22099/jrt.2020.5711
- بابایی، علی (1398) سه گانه های عالم معرفت، اردبیل: انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی.
- بابایی، علی؛ موسوی، سیدمختار (1400) «مسئله «زمان» در سه مرتبه سیر فلسفی صدرالمتألهین»، معرفت فلسفی، سال نوزدهم، شماره اول، پیاپی 73: 49ـ64
- بابایی, علی (1399) «سه گانه های تشکیکی در عالم معرفت اسلامی» مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز، سال ۱۴، شماره ۳۱: 387-411.doi: 10.22034/jpiut.2020.37782.2491
- جوادی آملی، عبدالله (1394) رحیق مختوم، ج 1۱ و ۱3، قم: اسراء.
- حسینی شاهرودی، سیدمرتضی؛ حسینپور، رسول (1390) «تباین بالذات وجودها و ارتباط آنها با اصالت وجود یا اصالت ماهیت»، خردنامه، بهار 1390، شماره 63: 25.
- رضانژاد، غلامحسین (1387) مشاهد الألوهیه، قم: آیت اشراق.
- سبزواری، ملاهادی (1360) تعلیقات بر الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- شیروانى، على (1388) ترجمه و شرح بدایه الحکمه، قم: بوستان کتاب.
- طباطبایى، محمدحسین (1387) مجموعه رسائل (علامه طباطبائى)، قم: بوستان کتاب.
- طباطبایی، محمدحسین (1387) رساله خلق جدید پایان‌ناپذیر (مجموعه رسائل (طباطبائی)، قم: بوستان کتاب.
- طباطبایی، محمدحسین (1428ه.ق) رساله القوّه و الفعل (مجموعه رسائل العلامه الطباطبائی)، قم: باقیات.
- عبودیت، عبدالرسول (1389) درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، تهران: سمت.
- کامرانی، سمیه؛ سعیدی مهر، محمد؛ ذهبی، سیدعباس (1392) «امکان حرکت در مجردات از نظر ملاصدرا»، ذهن، شماره 56: 5-29).
- مطهرى، مرتضى (1377) مجموعه آثار، تهران: صدرا.
- مطهری، مرتضی (1376) «اصول فلسفه و روش رئالیسم»، جلد سوم مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج ۳، تهران: صدرا.
- مطهری، مرتضی (1376) «شرح منظومه مختصر»، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج 5، تهران: صدرا.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1360) الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1366) شرح أصول الکافی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. پژوهشگاه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1368) الحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیه الأربعه، قم: مکتبه المصطفوی.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1378) المسائل القدسیه (سه رساله فلسفی (متشابهات القرآن - المسائل القدسیه - أجوبه المسائل))، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1417 ه.ق) الشواهد الربوبیه فى المناهج السلوکیه (مقدمه عربى)، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1981 م) الحکمه المتعالیه فى الأسفار العقلیه الأربعه (با حاشیه علامه طباطبائى)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (بی تا) المبدأ و المعاد، (بی جا).
)
ارسال نظر در مورد این مقاله