نسبت ایده‌آل زیبایی و زیبایی وابسته در فلسفة کانت

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حکمت هنر دینی، دانشگاه ادیان و مذاهب

2 استادیار گروه فلسفه هنر، دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

کانت در «نقد قوة حکم» امر زیبا را در چهار دقیقه متناظر با احکام منطقی بررسی می‌کند. او در دقیقة سوم بر مبنای تحلیل مفهوم کلیدی «غایت‌مندی»، به تعریفی فرم‌محور از زیبایی یعنی غایت‌مندی بدون غایت (غایت‌مندی ذهنی) می‌رسد. در ذیل همین دقیقه، دو مفهوم «زیبایی وابسته» و «ایده‌آل زیبایی» نیز مطرح می‌شود که داوری زیباشناختی در هر دوی آن‌ها بر مبنای غایت‌مندی عینی است و مفهومی دال بر چیستی عین و کمال عین موافق با آن برای داوری پیش‌فرض گرفته می‌شود. این پیش‌فرض در زیبایی وابسته، کمال عین و در ایده‌آل زیبایی، مفهوم حاصل از جمع ایدة عقلی و ایدة متعارف زیباشناختی است؛ اما این دیدگاه متعارض با این اصل زیباشناختی کانت است که داوری در بارة امر زیبا صرفاً بر یک غایت‌مندی ذهنی متکی است. این نوشتار با بررسی مفهوم غایت‌مندی و نوع غایت‌مندی عینی در زیبایی وابسته و ایده‌آل زیبایی، درصدد تبیین چگونگی ارزش زیباشناختی این دو مفهوم و در نهایت بررسی نقاط اختلاف و اشتراک آن‌ها با یکدیگر می‌باشد تا جایگاه این دو مفهوم در فلسفة کانت مشخص شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relation between the İdeal of Beauty and Dependent Beauty in Kant's Philosophy

نویسندگان [English]

  • Javad Amin Khandaqi 1
  • Ali Salmani 2
1 PhD Candidate, University of Religions and Denominations
2 Assistant Professor of Philosophy of Art Department, Bu Ali Sina University
چکیده [English]

Kant organizes his analysis in terms of four moments of the judgement of taste, each of which is supposed to contribute something essential to the complete exposition of the beautiful in "Critique of Judgement". He in the third moment based on the key concept analysis of "purposiveness" reaches to beauty definition "a purposiveness without a purpose" (subjective purposiveness). Below this moment, two concepts of "dependent beauty" and "the ideal of beauty" also arises that aesthetic judgement in both of them is based on objective purposiveness and a concept indicating nature of the object and the perfection of the object which is considered as default for judgement. This default in dependent beauty is perfection of the object and in the ideal of beauty is a concept from the sum of the rational idea and the aesthetic normal idea, but this point of view is in contradiction with the principle of Kant's aesthetic, which judgement of the beautiful just relies on the subjective purposiveness. This article reviewing the concept of purposiveness and the type of subjective purposiveness in the ideal of beauty and dependent beauty and seeking to explain how the aesthetic value of these concepts and reviewing difference between these two concepts and their similarities to determine the position of these two concepts in Kant's philosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The ideal of beauty
  • dependent beauty
  • aesthetic judgement
  • subjective purposiveness
  • objective purposiveness

مراجع

  • بنیامین، والتر و دیگران. (1389)، زیباشناسی انتقادی: گزیده نوشته‌هایی در باب زیبایی‌شناسی، گزینش و ترجمۀ امید مهرگان، تهران،گام نو.
  • کانت، ایمانوئل، (1377)، نقد قوة حکم، ترجمة عبدالکریم رشیدیان، تهران: نی.
  • Adorno, Theodor. (1997), Aesthetic Theory: Theory and History of Literature, trans. and ed. Robert Hullot-Kentor, Minnesota: University of Minnesota Press.
  • Allison, Henry E. (2001), Kant’s Theory of Taste: A Reading of the Critique of Aesthetic Judgment, London: Cambridge University Press.
  • Bowie, Andrew. (2003), Aesthetics and subjectivity: from Kant to Nietzsche, Second edition, Manchester: Manchester University Press.
  • Carroll, Noël. (1998), "Morality and aesthetics", Encyclopedia of Aesthetics, Michael Kelly (ed.), New York: Oxford University Press, Vol.3, pp.278-282.
  • Coleman, Francis X. J. (1974), The Harmony of Reason: A Study of Kant’s Aesthetics, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
  • Crawford, Donald W. (2001), “Kant” in The Routledge Companion to Aesthetics, London: Routledge, pp. 51-64.
  • Deleuze, Gilles. (1984), Kant’s Critical Philosophy: The Doctrine of the Faculties, trans. Hugh Tomlinson and Barbara Habberjam, London: The Athlone Press.
  • Gaut, Berys. (2007), Art, Emotion and Ethics, Oxford: Oxford University Press.
  • Guyer, Paul. (1997), Kant and the Claims of Taste, Second edition, London: Cambridge University Press.
  • Kant, Immanuel. (1964), Critique of Pure Reason, trans. Norman Kemp Smith, London: Macmillan.
  • Kant, Immanuel. (1998), Groundwork of the Metaphysics of Moral, trans. & ed. Mary Gregor, London: Cambridge University Press.
  • Körner, Stephan. (1990), Kant, London: Penguin Books.
  • Nietzsche, Friedrich. (1976), On the Genealogy of Morality, trans. Walter Kaufmann, New York: Vintage Books.
  • Savile, Anthony. (2003), “Kant and the Ideal of Beauty” in Art and Morality, London: Routledge, pp. 185-203.
  • Scarre, Geoffrey. (1992), “Kant on Free and Dependent Beauty” in Immanuel Kant Critical Assessments, Vol. IV, London and New York: Routledge, pp. 321-332.
  • Scruton, Roger. (2001), Kant: A Very Short Introduction, New York: Oxford University Press.
  • Zimmerman, Robert L. (1992), “Kant: The Aesthetic Judgment” in Immanuel Kant Critical Assessments, Vol. IV, London and New York: Routledge, pp. 158-174.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار