نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• علی اکبر عبدل آبادی

استادیار دانشکده الهیات، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در این مقاله، کوشیده ام تا با روشی تحلیلی-انتقادی به این پرسش پاسخ دهم که، از نظر مور، شهود اخلاقی چه نسبتی با توجیه احکام اخلاقی دارد؟ برای پاسخگویی به این پرسش، با تفکیک دو معنای «شهود» در آرای مور، یعنی «ادراک بی واسطه و مستقیم خاصٌۀ "خوبی"» و «ادراک بی واسطه و مستقیم قضایای اخلاقی حاوی محمول "خوب"»، که آنها را شهود ش.(1) و شهود ش.(2) نامیده ام، بر اساس تعریف سنّتی «معرفت»- که خود مور هم بدان قائل بود- نشان داده ام که، از نظر مور، شهود می تواند احکام اخلاقی را توجیه کند. در پایان بحثم از نسبت هر یک از دو معنای شهود با توجیه احکام اخلاقی، به ارزیابی آرای مور پرداخته ام. نتایج این مقاله عبارتند از: الف) شهود ش.(1) متضمّن و مستلزم «ارزشگذاری عاطفی» است؛ ب) شهود مذکور، معیاری برای فیصله بخشیدن به اختلاف نظرهای بنیادین اخلاقی فراهم نمی آورد؛ ج) شهود مذکور نمی تواند معرفت به بارآورد؛ د) شهود ش.(2)، به سبب بی دلیل بودن مدّعای مور دربارۀ «مطابق با واقع بودن» یا «ناظر به واقع بودن» قضایای اخلاقی حاوی محمول «خوب»، نمی تواند احکام اخلاقی را توجیه کند؛ ه) شهود مذکور چون دلیل مناسبی برای اعتقاد به بداهت ذاتی و صدق ضروری قضایای حاوی محمول «خوب» فراهم نمی سازد، نمی توا ند احکام اخلاقی را توجیه کند.

کلیدواژه‌ها

• شهود اخلاقی
• احکام اخلاقی
• توجیه
• معرفت شهودی
• جی.ئی.مور

عنوان مقاله [English]

An analytic-critical look at G.E.Moore's views of the relation between "Intuition" and justifying moral judgments

نویسنده [English]

• Ali Akbar Abdolabadi

Assistant Professor, Faculty of Theology, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

In this paper, I have tried to answer, by an analytic-critical method, to this question: What is the relation between moral intuition and justifying moral judgments from Moore's viewpoint? For answering to this question, by distinguishing the two meanings of "Intuition" in Moore's views, namely "Immediate and direct perception of the property 'Goodness'" and "Immediate and direct perception of the propositions containing the predicate 'Good'" - which I have called them Intuition (1) and Intuition (2) - I have shown that, according to Moore, intuition can justify moral judgments, based on the traditional definition of "knowledge". At the end of my discussion of the relation between each of the two meanings of intuition and justifying moral judgments, I have criticized Moore's views. My conclusions are: a) Intuition (1) implies "emotive evaluation"; b) Intuition (1) doesn't provide any criterion for resolving the basic moral disagreements; c) Intuition (1) can't produce any knowledge; d) Since Moore's claim that "the propositions containing the predicate 'Good' are 'correspondent to reality' and 'factual'", is unreasoned, intuition (2) can't justify moral judgments; e) Since intuition (2) doesn't provide any appropriate reason for believing in the self-evidence and necessary truth of such propositions, it can't justify moral judgments.

کلیدواژه‌ها [English]

• Moral intuition
• Moral judgments
• Justification
• Intuitive knowledge
• G.E.Moore