نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه فلسفه هنر، دانشگاه هنر تهران
چکیده
میکل دوفرن، فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی، در رشتهای از آثار خویش، به ویژه مهم‌ترین اثرش به نام پدیدارشناسی تجربه زیباییشناسانه، توصیفی منظومه‌وار از تجربه زیباییشناسانه به دست داده است. این مقاله جهت‌گیری‌ای را بررسی می‌کند که به نظر می‌رسد مبنای پدیدارشناسی هنر او را تشکیل می‌دهد، و آن بر صدر نشاندن معنای اصیل و آغازین واژه استتیک/ زیبایی‌شناسی، یعنی ادراک حسی(aisthesis) به عنوان اصل لاینفک و جانشین‌ناپذیر تجربه زیباییشناسانه است. دوفرن این کار را عمدتا با تفکیک میان اثر هنری و ابژه زیباییشناسانه انجام می‌دهد. در این مقاله نشان داده شده است که این تفکیک نزد دوفرن چگونه به اصالت امر حسی در تجربه زیباییشناسانه راه می‌برد. در عین حال، این نکته نیز شرح داده شده است که تاکید دوفرن بر حسیت و امر حسی در تجربه زیباییشناسانه به معنای نفی یا دست کم گرفتن معنا یا عناصر شناختی در این تجربه نیست. با این حال، نزد دوفرن معنا یا عناصر شناختی تجربه زیباییشناسانه در امر حسی درون‌ماندگارند و تنها در همین محمل آنی هستند که هستند. به عبارت دیگر، آنچه را "در" اثر هنری گفته می‌شود تنها "با" اثر هنری می‌توان گفت.
واژگان کلیدی: تجربه زیباییشناسانه، ابژه زیباییشناسانه، اثر هنری، اجرا، امر حسی، پدیدارشناسی.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Place of the Sensuous in Dufrenne's Phenomenology of Art
نویسنده [English]
- Masoud Olya
Assistant Professor of Philosophy of Art, University of Art, Tehran
چکیده [English]
Mikel Dufrenne, French phenomenologist philosopher, has elaborated a systematic description of the aesthetic experience in some of his works, especially his most important book, The Phenomenology of Aesthetic Experience. This article addresses an orientation that outlines his phenomenology of art: giving priority to the original sense of the word "aesthetics", i.e. perception (aisthesis) as the integral and irreplaceable element of the aesthetic experience. Dufrenne does this mainly by distinguishing aesthetic object from work of art. In this article, it is shown how this distinction leads to the originality of the sensuous (le sensible) in the aesthetic experience. At the same time, it is explained that Dufrenne's emphasis on sensibility and the sensuous in aesthetic experience is not meant to deny or underestimate the cognitive elements in the experience. However, according to Dufrenne, these elements are immanent in the sensuous and could not be found and grasped without it. In other words, what can be said "in" work of art, can be said only "by" work of art.
Keywords: aesthetics experience, aesthetic object, work of art, performance, the sensuous, phenomenology.
کلیدواژه‌ها [English]
- aesthetics experience
- aesthetic object
- work of art
- performance
- the sensuous
- phenomenology
- اسپیگلبرگ، هربرت، جنبش پدیدارشناسی: درآمدی تاریخی، ترجمه مسعود علیا، تهران: مینوی خرد، 1392.
- هایدگر، مارتین، سرآغاز کار هنری، ترجمه پرویز ضیا شهابی، تهران: هرمس،1382.
- Casey, Edward S. a, "Aesthetic Experience” in Hans Rainer Sepp and Lester Embree (eds.), Handbook of Phenomenological Aesthetics, New York: Springer, 2010.
- Casey, Edward S. b, "Mikel Dufrenne" in Hans Rainer Sepp and Lester Embree (eds.), Handbook of Phenomenological Aesthetics, New York: Springer,2010.
- Dufrenne, Mikel, In the Presence of the sensuous, trans. Fred Evans et al., New York: humanities Press International Inc, 1990.
- Mikel, "La sensibilite generatrice" dans Esthetique et philosophie, tome 1, Paris: Editions Klincksieck, 1980.
- Dufrenne,Mikel, "The Aesthetic Object As "Die Sache Selbst"" in K. K. Cho (ed.), Philosophy and Science in Phenomenological Perspective, Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, 1984.
- Dufrenne, Mikel, The Phenomenology of Aesthetics Experience, trans. Edward Casey, Evanston: Northwestern University Press, 1973.
- Hasse, Ullrich and Large, William, Maurice Blanchot (Routledge Critical Thinkers), London and New York: Routledge, 2001.
- Holub, Robert, "Phenomenology" in Ramon Selden (ed.), The Cambridge History of Literary Criticism, vol. VIII, Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله