Journal of Philosophical Investigations

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید رجایی، ارومیه، ایران.

2 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوی، خوی، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی کودکان استثنایی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

4 مربی گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید رجایی، ارومیه، ایران.

چکیده

هدف: اصطلاح «فلسفه برای کودکان» به دنبال بیرون کشیدن فلسفه از وضعیت انتزاعی و آوردن آن به جامعه است. درعین‌حال می‌خواهد رویکرد جدیدی به‌نظام آموزشی ارائه دهد تا مشکلات و ضعف‌های اساسی نظام آموزشی را که مدت‌ها پیش غیرقابل‌درمان به نظر می‌رسید، حل کند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر ارائه رویکردها و روش‌های آموزش تفکر فلسفی به کودکان می‌باشد.
روش پژوهش: روش پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی - تحلیلی بوده و بر اساس مرور مقالات و منابع قبلی، مهم‌ترین رویکردها و روش‌های آموزش تفکر فلسفی به کودکان ارائه گردیدند.
یافته‌ها: بر اساس پژوهش حاضر مهم‌ترین رویکردها و روش‌های آموزش تفکر فلسفی به کودکان از قبیل فلسفه در مقام آموزش آرای فلاسفه، فلسفه در مقام فلسفیدن، رویکرد حذفی، رویکرد انفعالی جذبی، رویکرد بومی‌سازی برنامه، رویکرد انتگرال به برنامه فلسفه برای کودکان (به‌عنوان رویکردهای آموزش فلسفه به کودکان) و قصه و داستان، روش بازی، کتاب‌های درسی و غیردرسی، فیلم‌ها و انیمیشن‌های آموزشی، روش جدال و مناظره، یادگیری مشاهده و تحلیل مشاهده، روش اکتشافی، پرسش‌ و پاسخ (در قالب روش‌های آموزش فلسفه به کودکان) می‌باشند.
نتیجه‌گیری: بر اساس مباحث مطرح شده در پژوهش حاضر نظام‌های تربیتی جوامع به‌عنوان نهادهایی که وظیفه خلق و پرورش انسان در مفهوم واقعی آن را بر عهده دارند، باید نوع نگرش خود به انسان به طور عام و کودک به طور خاص را متحول کنند. نظام‌های تربیتی باید درصدد باشند تا از این ‌پس به‌جای تربیت مصرف‌کنندگان دانش، قدرت تولید دانش و قابلیت پژوهش و تفکر را در افراد پرورش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Approaches and methods of teaching philosophical thinking to children

نویسندگان [English]

  • Zeinolabedin Darvishi 1
  • Ali Akbar Mohtadi 2
  • Bagher Yousefzadeh 3
  • Farshid Ashrafi Salimkandi 4

1 Assistant Professor of Educational Sciences Department, Farhangian University, Shahid Rajaei Campus, Urmia, Iran

2 Islamic Azad University, Khoi branch, Khoi, Iran.

3 M.A. of Psychology of Exceptional Children, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.

4 Instructor of Educational Sciences Department, Farhangian University, Shahid Rajaei Campus, Urmia, Iran.

چکیده [English]

Childhood race has a special role and importance during human life. The bred of the child's heart and mind is clean and free of any kind of writing and preoccupation; Therefore, during this period it is possible to start teaching different sciences and techniques for the child; Because any knowledge and skill will easily sit on the bred of his heart and mind. The term "philosophy for children" seeks to extract philosophy out of its abstract state and bring it to society. At the same time, wants to present a new approach for the educational system to solve the basic problems and weaknesses of the educational organization that seemed incurable a long time ago. Therefore, the aim of the present study is the present Approaches and methods of teaching philosophical thinking to children. The present research method is descriptive-analytical and based on the review of previous articles and sources, The most important approaches and methods of teaching philosophical thinking to children, such as Philosophy in the position of teaching the opinions of philosophers, Philosophy in the situation of philosophizing, elimination approach, reactive absorption approach, Localization of Program approach, Integral approach to the philosophy program for children (as approaches to teaching philosophy to children) and fiction and stories, play method, textbooks and non-textbooks, educational films and animations, controversy and debate method, observation learning and observation analysis, exploratory method, question and answer (in the form of philosophy teaching methods to children) were presented. Also, at the end, a conclusion was made from the discussed topics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • approaches and methods
  • teaching philosophy
  • children. Philosophical Thinking
اکبری، احمد؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ تقوی, محمد. (1391). رویکرد انتگرال به برنامه فلسفه برای کودکان . (p4c)پژوهش‌نامه مبانی تعلیم‌وتربییت، 2(2), 98-75.
اکوان، محمد (1388). تربیت فلسفی و حکمت زندگی. خلاصۀ مقالات تربیت فلسفی سیزدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا، سال 1،تهران: حکمت اسلامی صدرا.
آقایانی چاوشی، جعفر. (1386). فلسفه برای کودکان در ایران علیه استبداد نظام آموزشی. روزنامه ایران. شماره 3887: 10.
باقری، خسرو؛ سجادیه، نرگس؛ توسلی، طیبه. (1389). رویکردها و روش‌های پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
برگمن، گریگوری. (1398). کتاب کوچک فلسفه: حکمت بزرگترین اندیشمندان جهان به زبانی خودمانی. ترجمه کیوان قبادیان. تهران: انتشارات اختران.
برهمن، مریم؛ خدابخشی صادق‌آبادی، فاطمه. (1396). آموزش فلسفه برای کودکان. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری. 2(۹): ۱۰۴-۹۰.
حسینی، افضل‌السادات؛ حسینی، سیدحسام. (1390). بررسی رویکردهای مختلف در برنامه آموزش فلسفه برای کودکان و نسبت آن با برنامه درسی رسمی. اندیشه‌های نوین تربیتی. 7 (2):175-147.
دهقانی، علی‌اکبر. (1391). بررسی مؤلفه‌های نظری آموزش فلسفه برای کودکان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام‌نور.
ستاری، علی. (1395). رویکردهاى مواجهه با برنامة درسى فلسفه براى کودکان و معرفى راهکار مناسب براى کاربست آن در ایران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 15(58): 70-50.
عظیمی دوست، مریم. (1391). آموزش فلسفه به کودکان نزد برخی از متفکرین اسلامی و دانشمندان معاصر غرب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا (س).
علی جعفری، کوثر. (1397). روش آموزش فلسفه اسلامی به کودکان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. مجتمع آموزش عالی امام خمینی، مدرسه حکمت و دین‌پژوهی.
فتحی لیلا، احقر قدسی، نادری عزت‌الله. (1397). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان (p4c)به روش پژوهش مشارکتی بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان. فصلنامه علمی - پژوهشی خانواده و پژوهش. ۱۵(۱):۱۸-۷.
قائدی، یحیی (1387). آموزش فلسفه به کودکان، بررسی مبانی نظری. تهران: انتشارات دواوین.
قائدی، یحیی؛ سلطانی, سحر. (1390). فلسفة ویتگنشتاین و برنامة فلسفه برای کودکان (P4C). تفکر و کودک 2(3): 107-91.
مجیب، فرشته. (1383). از قصه تا قصه‌گویی، ماهنامه کتاب ماه کودک و نوجوان، سال هفتم، شماره 7.
مرادخانی، حجت‌اله. (1394). نگاهی به تاریخچه برنامه آموزش فلسفه برای کودکان. نشریه مدیریت ارتباطات. 61: 51-50.
ملازم، ندا (1390). اهمیت و تأثیر تفکّر فلسفی برای کتابداران، کتاب ماه کلیات، شماره 163: 9.
ملکی پیر بازاری، علی. (1391). مقایسه و تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌ها در اهداف و روش آموزش فلسفه به کودکان در فرهنگ‌های شرق، غرب و اسلام. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
ناجی، سعید (1387). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان (گفت وگو با پیشگامان انقلابی نو در تعلیم و تربیت). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ناجی، سعید. (1388). برداشتی نو از تعلیم و تربیت اسلامی (بازیابی مؤلفه‌های برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان). نشریه فرهنگ، 22(69): 214-177.
ناجی، سعید؛ عسکری، سمانه. (1397). راهنمای انیمیشن‌هایی برای کلاس فلسفه برای کودکان. تهران: انتشارات کرگدن.
ناجی، سعید؛ عسکری، سمانه. (1399). بازی‌های فکری - فلسفی برای کودکان (همراه کارت بازی). تهران: انتشارات کرگدن.
هدایتی، مهرنوش. (1393). به کودکان اعتماد کنیم (مبانی روان‌شناسی روش‌شناختی در برنامه فلسفه برای کودکان). تهران: پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی.
Aghaani Chavoshi, J. (2007). Philosophy for children in Iran against the tyranny of the educational system. Iran Newspaper. 3887: 10. (in Persian)
Aghajani Hashtchin, T. (2011). Role of play in social skills and intelligence of children. Journal of Procedia Social and Behavioural Sciences. 30, 2272-2279. DOI.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.444.
Akbari, A., Javidi Kalatehjafarabadi, T., Shabani Varaki, B., Taqhavi, M. (2012). Integral approach to philosophy for children (p4c). Journal of Foundations of Education, 2(2): 75-98. (in Persian) https://doi.org/10.22067/FE.V2I2.12764.
Akwan, M. (2009). Philosophical education and life wisdom. Summary of Philosophical Education Articles of the 13th Mullah Sadra Commemoration Conference, Year 1, Tehran: Hikmat Islamic Sadra. (in Persian)
Ali Jafari, K. (2018). The method of teaching Islamic philosophy to children. Master's thesis. Imam Khomeini Higher Education Complex, School of Wisdom and Religious Studies. (in Persian)
Arya, Maryam. (2008). Play and its influence on Mental Development of Children, Social and Cultural Papers.
Azimi Doost, M. (2012). Teaching philosophy to children with some Islamic thinkers and contemporary western scientists. Master's thesis. Al-Zahra University. (in Persian)
Bagheri, Kh., Sajjadieh, N., Tavasoli, T. (2010). Research approaches and methods in the philosophy of Education. Tehran: Research Institute of Cultural and Social Studies. (in Persian)
Bergen, D. (2002). The role of pretend play in children’s cognitive development. Early Childhood Research and Practice, 4: 1–12.
Bergman, G. (2019). The small book of philosophy: the wisdom of the world's greatest thinkers in a familiar language. Translated by Keyvan Qabadian. Tehran: Akhtaran Publications. (in Persian)
Brahman, M., Khodabakhshi Sadeghabadi, F. (2017). Teaching philosophy for children. The Journal of New Advances in Behavioral Sciences. 2(9): 104-90. (in Persian)
Farmahini Farahan, M. (2014). The stud y on challenges of teaching philosophy for children. Social and Behavioral Sciences. (116): 2141 – 2145. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.01.534.
Fathi, L.; Ahghar, G.; Naderi, E. (2018). Teaching Philosophy for Children (P4C) Using a Community of Inquiry Method and its Impact on Students’ Accountability. Quarterly Journal of Family and Research, 15(1): 7-18. (in Persian) https://doi.org/20.1001.1.26766728.1397.15.1.1.9.
Fisher, R. (1998). Teaching Thinking, Philosophical Inquiry in the Classroom. London: Castle Press.
Ghaedy, Y. (2008). Teaching philosophy to children, examining the theoretical foundations. Tehran: Devavin Publications. (in Persian)
Ghaedy, Y.; Soltani, S. (2011). The Relationship Between Wittgenstein’s Analytical Philosophy and Philosophy for Children Program (P4C). Quarterly Journals of Thinking and Children, 2(3): 91-107 (in Persian)
Haynes, J. (2002). Children as philosophers. London: Routledge Falmer.
Hedayati, M. (2014). Trusting Children (Foundations of Methodological Psychology in the Philosophy for Children Program). Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies. (in Persian)
Hosseini, A. S.; Hosseini, S. (2011). Examining different approaches in the philosophy education program for children and its relationship with the official curriculum. Journal of New thoughts on Education, 7(2): 175-147. (in Persian) https://doi.org/10.22051/JONTOE.2011.145.
Landreth, G. L. (2002). Therapeutic limit setting in the play therapy relationship. Professional Psychology: Research and Practice, 33(6): 529–535. https://doi.org/10.1037/0735-7028.33.6.529.
Maleki Pir Bazari, A. (2012). Comparing and explaining the similarities and differences in the goals and methods of teaching philosophy to children in Eastern, Western and Islamic cultures. Master's thesis. Islamic Azad University, Central Tehran branch. (in Persian)
Molazem, N. (2011). The importance and influence of philosophical thinking for librarians, Kitab Mah, (163): 9. (in Persian)
Moradkhani, H. E. (2015). A look at the history of the philosophy education program for children. Journal of Communication Management, (61): 51-50. (in Persian)
Mujib, F. (2004). From Tales to Storytelling", Monthly Book of Children and Teenagers, 7(7). (in Persian)
Naji, S. (2008). Philosophical exploration for children and teenagers (conversation with new revolutionary pioneers in education). Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies. (in Persian)
Naji, S. (2009). A new understanding of Islamic education and training (recovering the components of the philosophy program for children and teenagers). Farhang Magazine, 22(69): 177-214. (in Persian)
Naji, S.; Askari, S. (2018). Guide to animations for philosophy class for children. Tehran: Kargdan Publications. (in Persian)
Naji, S.; Askari, S. (2020). Intellectual-philosophical games for children (with playing cards). Tehran: Kargdan Publications. (in Persian)
Nichols, S.; Stich, S. (2000). A cognitive theory of pretense. Cognition, 74: 115– 147. https://doi.org/10.1016/S0010-0277(99)00070-0.
Sattari, A. (2016). The approaches dealing with philosophy for children’s curriculum and introducing a new strategy for its application in Iran. Quarterly Journal of Educational Innovations, 15(58): 50-70. (in Persian)
Topping, K. J.;  Trickey, S.;  Cleghorn, P. (2020). Philosophy for children (Educational PracticesSeries). UNESCO International Bureau of Education, Switzerland: International Academy of Education.
Trawick-Smith, J.; Dziurgot, T. (2011). Good-fit teacher-child play interaction and the subsequent autonomous play of preschool children. Journal of Early Childhood Research Quarterly. 26: 110-123. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2010.04.005.
CAPTCHA Image