نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
2 کارشناس ارشد فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
چکیده
عقل قدسی در نظر ابن سینا، مرتبه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از عقلانیت است که درآن برترین شکل ارتباط با عالم عقول صورت می‌پذیرد. انسان زمانی به این مرتبه از عقلانیت نائل می شود که معقولات را بدون سختی، مرارت و صرف وقت، تنها با بکارگیری حدس بدست آورد. صاحبان عقول قدسی در نظر ابنسینا برترین انسانها هستند و بالاترین مقام نبوت مخصوص آنهاست. این افراد به عنوان نخستین معلمان بشری معقولات اولی را ادراک کرده و آن را در اختیار سایر انسانها قرار می‌دهند. بوعلی در مورد نحوه ارتباط این قوه با عقل فعال و فطری یا اکتسابی بودن آن درآثار خویش به صورت متفاوت اظهار نظر می کند البته این وجوه به نوعی قابل جمع هستند. وی برای اثبات مسأله چیستی و کارکردهای عقل قدسی از مبانی فلسفی خود چون مراتب وجودی عقل، نحوه ادراک صور کلیه و همچنین آیات قرآن کریم مدد می‌جوید.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The nature and workings of Sacred intellect from the perspective of Avicenna
نویسندگان [English]
- Einollah Khademi 1
- Arefeh Poushian Jouybari 2
1 Professor, Shahid Rajaee Teacher Training University
2 M.A. in philosophy, Shahid Rajaee Teacher Training University,
چکیده [English]
Sacred intellect in Avicenna, a degree of rationality in which the highest form of communication is done with the intellectual world. Reasonable time to the times of human rationality is achieved without difficulty, pain and time, only be achieved by applying guess. The owners of Avicenna's top intellects in human beings are sacred and highest prophet for them. These people are the first intelligible human teachers perceive first and put it to other people. . Bu-Ali about how to communicate the power of the active intellect and innate or acquired its own works differently to comment The funds are somehow retractable. To prove his philosophical question of the nature and functions of the sacred intellect as much existence of intellect, perception as well as all forms of The Holy Quran verses seeks help.
Keywords :
Sacred intellect, rational soul, active mind, guess, think
کلیدواژه‌ها [English]
- Sacred intellect
- rational soul
- active mind
- guess
- think
- قرآن کریم.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1375)، الاشارات و التنبیهات، اول، قم، نشرالبلاغه.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1978)، الانصاف، چاپ دوم، کویت، وکاله المطبوعات.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1404(، التعلیقات، عبدالرحمن بدوی (محقق)، چاپ دوم، بیروت، مکتبه الاعلام الاسلامی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1989)، الحدود، چاپ اول، قاهره، الهیئة المصریة.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1428)، البرهان الشفاء، چاپ اول، قم، انتشارات ذوالقربی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1404)، الطبیعیات الشفاء. سعید زاید(ویراستار). ج 2، چاپ اول، قم، مکتبةالمرعشی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1363)، المبدأ و المعاد. عبدالله نورانی(ویراستار)، چاپ اول، تهران، مؤسسه مطالعات اسلامی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1371)، المباحثات، محسن بیدارفر(محقق)، چاپ اول، قم، انتشارات بیدار.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1404)، المنطق الشفاء. سعید زاید(ویراستار)، چاپ اول، قم: مکتبةالمرعشی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1379)، النجاه من الغرق فی البحر الضلالات، محمدتقی دانشپژوه(ویراستار)، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1364)، ترجمه رساله اضحویه، سید محمد مشکوة(ویراستار)، چاپ اول، تهران، انتشارات اطلاعات.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1388)، رساله فیضالهی مجموعه رسائل فارسی ابنسینا، سید محمود طاهری(مترجم)، چاپ تهران، آیت اشراق.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1383)، رساله نفس. دکتر موسوی(ویراستار). همدان، دانشگاه بوعلی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1383)، طبیعیات دانشنامه علائی، سید محمد مشکوة(ویراستار)، چاپ اول، همدان، دانشگاه بوعلی.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1980)، عیون الحکمة، عبدالرحمن بدوی(ویراستار)، چاپ اول، بیروت، دارالقلم.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1400)، عن القوی النفسانیة رسائل ابنسینا، چاپ اول، تهران، انتشارات بیدار.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1400)، الفعل و الانفعال و اقسامهما رسائل ابنسینا، چاپ اول، تهران، انتشارات بیدار.
- ابنسینا، حسین بن عبدالله(1400)، اثبات النبوة رسائل ابنسینا. تهران، انتشارات بیدار.
- احمدی سعدی، عباس(1385)، «معقولات ثانیه فلسفی از دیدگاه مشائیان»، فصلنامه علوم اسلامی، شماره 3.
- ارسطو(1346)، متافیزیک ارسطو، ترجمه شرفالدین خراسانی، چاپ اول، تهران، نشر گفتار.
- ارسطو(1349)، درباره نفس. ترجمه علی مراد داودی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- ایجی، عضدالدین(1415)، شرح المواقف، چاپ اول، قم، انتشارات شریف رضی.
- بالی، (بیتا)، الانجاة الاشراقی فی الفلسفة ابنسینا، چاپ اول، بیروت، دارالقلم.
- حسنزاده آملی، حسن(1380)، عیون مسائل نفس و شرح آن، ترجمه ابراهیم احمدیان و دیگران، چاپ اول، بیجا، انتشارات قیام.
- حسینی کوهساری(1389)، «کشف و شهود عرفانی»، فلسفه دین، شماره 5.
- چالرز کاپلستون، فردریک(1388)، تاریخ فلسفه یونان و روم، ج 1، ترجمه جلالالدین مجتبوی، چاپ هفتم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
- چالرز کاپلستون، فردریک(1384)، فلسفه معاصر، ترجمه علیاصغر حلبی، چاپ اول، تهران، خاشع.
- علمالهدی، علی(1390)، «ملاصدرا و ادراک کلیات»، خردنامه صدرا، شماره 63،.
- فارابی، ابونصر(1938)، رساله عقل، تصحیح موریس بویج، چاپ اول، لبنان، بیروت.
- فارابی، ابونصر(1366)، السیاسة المدینة، چاپ اول، تهران، الزهرا.
- رازی، فخرالدین(1384)، شرح الاشارات و التنبیهات، مقدمه و تصحیح نجف زاده، چاپ اول، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- رازی، فخرالدین (1339)، الاشارات و التنبیهات مع لباب الاشارات، به اهتمام محمود شهابی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- داودی، علی مراد(1389)، عقل در حکمت مشاء. چاپ دوم، تهران، انتشارات حکمت.
- دکارت، رنه(1381)، تأملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، چاپ ششم، تهران، انتشارات سمت.
- رازی، قطبالدین(1375)، المحاکمات بین شرحی الاشارات، ج2، چاپ اول، قم، نشرالبلاغة.
- رضایی، رحمت الله(1387)، «حدس و جایگاه آن در فلسفه ابنسینا»، معرفت فلسفی، سال پنجم، شماره سوم.
- طباطبایی، سید محمدحسین(1374)، ترجمه تفسیر المیزان فی تفسیر قرآن، ترجمه محمدباقر موسوی، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
- طوسی، خواجه نصیرالدین(1375)، شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات. ج3، چاپ اول، قم، نشر البلاغة.
- سعادت مصطفوی، سید حسن(1387)، شرح الاشارات و التنبیهات نمط سوم النفس، اول، تهران، دانشگاه امام صادق.
- سهروردی، شهاب الدین(1380)، مجموعه مصنفات مشتمل بر مجموعه آثار فارسی، تصحیح و مقدمه هانری کربن، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- شاقول، یوسف(1386)، «بررسی تحلیلی کوجیتوی دکارت و انسان معلق ابنسینا»، مقالات و بررسیها، شماره 83.
- شیرازی، صدرالدین محمد(1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد1، چاپ اول، بیروت، دارالتراث.
- شیرازی، صدرالدین محمد(1381)، کسرالاصنام الجاهلیة، چاپ اول، تهران، بنیاد حکمت صدرا.
- شیرازی، صدرالدین محمد(1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، سید جلالالدین آشتیانی(ویراستار) چاپ اول، مشهد، المرکز الجامعی للنشر.
- شیرازی، صدرالدین محمد(1363)، مفاتیحالغیب، تصحیح محمد خواجوی، چاپ اول، تهران، مؤسسه مطالعات تحقیقات فرهنگی.
- کانت، ایمانوئل(1383)، سنجش خرد ناب، ترجمه م. ش. ادیب سلطان، چاپ دوم، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر.
- کانت، ایمانوئل(1391)، نقد قوه حکم، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، چاپ هفتم، تهران، نشر نی.
- مطهری، مرتضی(1377)، فطرت، چاپ دهم، تهران، انتشارات صدرا.
- مطهری، مرتضی(1375)، مجموعه آثار، ج 5، چاپ چهارم، تهران، اتنشارات صدرا.
- نباتی، فرشته(1385)، «مقایسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای میان استنتاج بهترین تبیین و حدس»، حکمت سینوی، شماره 35.
- Haman, Charlie, Understanding Rationalism, oxford press Ltd, 2010
- Hume, David, An Enquiry Concerning the principles of Morals, in Hume, (1989)
)
ارسال نظر در مورد این مقاله