استقلال معرفت‌شناختی و وابستگی هستی‌شناختی اخلاق نسبت به دین

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه فلسفه اسلامی، دانشگاه مازندران، ایران.

چکیده

به طور سنتی اعتقاد بر این بود که اخلاق بر دین مبتنی است و بدون دین، اخلاق وجود ندارد. با گسترش انتقادات بر ضد دین در عصر جدید و ظهور نظریه‌های مختلف پیرامون منشاء دین که به دنبال خاستگاه انسانی برای دین بودند تلاش برای یافتن اخلاق بدون دین نیز رشد یافته‌است. مدافعان نظریه استقلال اخلاق از دین انتقادات قابل تاملی را مطرح می‌سازند به نحوی که نظریه ابتناء اخلاق بر دین را به چالش می‌کشاند. هدف پژوهش حاضر پرداختن به مساله نسبت میان اخلاق و دین است. مساله‌ای که در این رابطه در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار می‌گیرد این است که اخلاق چه نوع استقلالی می‌تواند نسبت به دین داشته باشد. نویسنده ضمن قابل قبول دانستن مهمترین چالشی که پیروان نظریه استقلال اخلاق از دین مطرح می‌نمایند با تمسک به نظریه اخلاق دو قطبی نسبت میان اخلاق و دین را تبیین می‌کند. بر اساس این نظریه دو جنبه معرفت‌شناختی و روان شناختی را باید در مورد اخلاق تمایز نهاد. در حالی که جنبه معرفت‌شناختی اخلاق از دین استقلال دارد جنبه روان شناختی بر دین مبتنی است. با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و مفروض گرفتن عینیت ارزش‌های اخلاقی مقاله پیش رو به این نتیجه خواهد رسید که ارزش‌های اخلاقی در حالی که از دین استقلال دارند‌‌؛ اما از جهتی متفاوت بر دین مبتنی هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Epistemological Independence of Ethics and its Ontological Dependence on Religion

نویسنده [English]

  • Ramazan Mahdavi Azadboni
Associate Professor of Islamic Philosophy Department, Mazandaran University, Iran
چکیده [English]

A significant issue among philosophical issues is to determine the relationship between ethics and religion. Traditionally it was believed that ethics is based on religion and there could not be any ethical system without religion. With the increasing critics against religion in the modern era the attempts for demonstrating an ethical system independent from religion has been increase as well. The proponents of ethical autonomy put forward considerable critics against ethics based on religion which is difficult to ignore. The aim in this paper is to deal with relationship between ethics and religion. The writer while approving the significant challenge offered against ethics based on religion defend a theory displaying two pillars for ethics. According to this theory epistemic and psychological aspect of ethics is distinguished. The writer will display that the epistemic aspect of ethics is independent from religion while the ontological aspect of ethics is depended on religion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ethics
  • religion
  • epistemic
  • ontological

مراجع

Aquinas, T. (1992). Summa Theologiqe, Translated by fathers of The English Domain Province, Beziers.
Arnett, W. (1966). A Modern Reader in the Philosophy of Religion. Appleton - century – Crofts.
Asghari, M. (2014). The primary of Ethics upon Philosophy, Philosophical Investigations, 6(10), 24-41. (in Persian)
Balinparast, N. & Fathzadeh, H. (2018). Ethics in Politics, The Outcome of Modern Epistemology, 13(29), 89-108. (in Persian)
Bradley, F. (1927). Ethical Studies. Oxford University Press.
Carl, F. H. H. (1957). Christian Personal Ethics, W.B. Erdmann’s.
Connor, D. J. Q. (1961). An Introduction to the Philosophy of Education. Routledge & Kegan Paul.
Ewing, A. C. (1947). The Definition of Good. Routledge and Kegan Paul, LTD.
Ewing, A. C. (1961). The Autonomy off Ethics, in: Prospect for Metaphysics, Essays for Metaphysical Explorations, edited by Ian Ramsey, Philosophical Library.
Frankna, W. k. (1963). Humanistic Scholarship in America: Philosophy, Englewood Cliffs.
Hali, A. (1978). Kashf al-Murad fi Sharh-e-Tajreed-e-Itiqad, Institute of Islamic Publication. (in Arabic)
Hepburn, R. (1958). Christianity and Paradox, Pegasus.
Hume, D. (1984). Moral and Political Philosophy. Heffner.
Kant, I. (1963). Lectures on Ethics. Harper 8 Row.
Kierkegaard, S. (1954). Fear and Trembling. Doubleday.
Mahrof al-Hassani, H. (1992). Shiah against Muatazileh and Asheaherh, translated by M. SadeghAhref, Astaneh Ghods Razavi Publication (in Persian)
Michael, P.; Hasker W.; Reichenbach, B. & Basinger, D. (1998). Reason and Religious Belief, translated by A. Naragi & E. Soltani, Tarh-e No Publication. (in Persian)
Moore, M. (1996). Good without God, in Natural Law. Liberalism and Morality. (e.d.) by R. Georg. Oxford University Press.
Nielsen, K. (1964). Ethics without Religion, Vol. 6, Ohio University Review.
Nielsen, K. (1964). God and the Good: Does Morality Need Religion? Theology Today, 21(1), 47-58. https://doi.org/10.1177/004057366402100106
Paley, W. (1837). The Works, edited by D. S. Wayland, Vol. 1. George Cowie and Co.
Paul, H. T. (1832). Good Sense: or Natural Ideas Opposed to Supernatural. Wright and Owen.       
Taliaferro, C. (1998). Contemporary Philosophy of Religion. Black well.
Toulmin, S. (1986). The Place of Reason in Ethics. Cambridge University Press.
Webb, C. C. J. (1928). A Century of Anglican Theology. Blackwell.
Zayzebski, L. (2005). Morality and Religion. In: Oxford Handbook of Philosophy of Religion. Oxford University Press.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
مجله پژوهش های فلسفی
دوره 17، شماره 44 - شماره پیاپی 44
شماره 44 (پاییز 1402)
1402
صفحه 736-750

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار