نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

• محمد مهدوی ¹
• مریم صمدیه ²
• سیدحسین علیانسب ³

¹ دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تبریز، ایران

² استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه مراغه، ایران.

³ دانشیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه تبریز، ایران.

چکیده

بعد عملی وجود انسان مرتبط با اعمال و افعال وی است؛ اعمال و افعالی که شکل‌­دهندۀ شخصیت وی هستند و با هدایت حکمت عملی می­‌توانند به عملی حکیمانه مبدل شوند و سبب سعادت انسان گردند. یافته‌های تحقیق که مبتنی بر روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته نشان می‌­دهد که فارابی توجه خاصی به بعد عملی وجود انسان در دیدگاه خویش در حوزۀ مدینۀ فاضله داشته­ است؛ به طوری که عمل اهالی مدینه در کنار معرفت از جمله مؤلفه­‌هایی است که سبب فاضله شدن مدینه می­‌شوند و در صورتی که اهالی مدینه معرفت داشته باشند؛ اما در عمل آن­ها ضعف وجود داشته باشد، چنین مدینه­ای فاضله نخواهد بود و به تعبیر خود فارابی، مدینۀ فاسقه است؛ یعنی مدینه‌­ای که اهالی آن به خداوند و نیکی­‌ها اعتقاد و شناخت دارند؛ اما در عمل پایبند به شناخت خویش نیستند. همین طور بررسی آثار علامه محمدتقی جعفری نشان می­‌دهد که ایشان عمل را مؤلفۀ اصلی بعد از آگاهی و معرفت برای رسیدن به حیات معقول مطرح می­کند و حتی معتقد است معقول بودن حیات معقول صرفا به وسیله عقل نظری نیست بلکه شامل عقل نظری وعقل عملی تواما است. بررسی دیدگاه دو متفکر نشان می‌­دهد که هر دو به عمل حکیمانه به عنوان مؤلفۀ اصلی توجه دارند و به نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی اذعان می­‌کنند.

کلیدواژه‌ها

• فارابی
• علامه محمدتقی جعفری
• بعد عملی وجود انسان
• مدینه فاضله
• حیات معقول
• عمل صالح

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Position of the Practical Dimension of Human Existence in the Perspective of Farabi and Allameh Mohammad-Taqi Ja'fari Tabrizi

نویسندگان [English]

• Mohammad Mahdavi ¹
• Maryam Samadieh ²
• Seyyed Hossein Olyanasab ³

¹ Associate Professor of Islamic Studies Department , University of Tabriz, Iran.

² Assistant Professor of Islamic Studies Department, University of Maragheh, Iran

³ Associate Professor of Islamic Studies Department, University of Tabriz, Iran

چکیده [English]

The practical dimension of human existence is related to his actions; Actions that shape his personality and with the guidance of practical wisdom can be transformed into wise actions and cause human happiness. The findings of the research, which is based on the descriptive and analytical method and based on library sources, show that Farabi paid special attention to the practical dimension of human existence in his view in the field of Madina Fazeleh; So that the actions of the people of Madina, along with knowledge, are among the components that cause Madina to become virtuous and Fazeleh, and if the people of Madina have knowledge; But if there is weakness in their actions, it will not be a utopia, and according to Farabi's own interpretation, it is an immoral and Faseghe Medina. It means a Medina whose inhabitants believe and know God and goodness; But in practice, they do not adhere to their knowledge. In the same way, the analysis of the works of Allameh Muhammad-Taqi Ja'fari shows that he considers action to be the main component after awareness and knowledge to reach an Intelligible life and even believes that the reasonableness of a Intelligible life is not only through theoretical Intellect, but also includes theoretical and practical Intellect. Examining the views of two thinkers shows that they both pay attention to wise action as the main component and acknowledge its role in individual and social life.

کلیدواژه‌ها [English]

• Farabi
• Allameh Muhammad-Taqi Ja'fari
• intelligible life
• the practical dimension of human existence
• righteous action
• utopia