ارزیابی و مقایسۀ دو نظریۀ منطق ربط و نظام تابع‌ارزشی منطق پایۀ گزاره‌ها بر اساس روش‌شناسی استنتاج بهترین تبیین و مدل کمّی پریست

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانش آموختة دکتری منطق فلسفی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

ظهور منطق‌های غیرکلاسیک در چند دهۀ اخیر، مسأله گزینش معقول میان منطق‌ها را به میان کشیده است. در این مقاله با این فرض که نظریه‌های منطقی از نظریات علمی مستثنی نیستند و بر اساس روش‌شناسی پسینی استنتاج بهترین تبیین، نظریه‌ای به عنوان نظریة مرجح گزینش می‌شود که نسبت به بقیه نظریات علمی تبیین بهتری از شواهد ارایه ‌کند، به شناسایی معیارهای ترجیح یک نظریه علمی بر نظریه‌های علمی دیگر در وادی منطق پرداخته و معیارهای قدرت بیان و تفکیک جمله‌ها، قدرت تبیین و تفکیک استنتاج‌ها، سازگاری و انسجام درونی، سازگاری با شواهد (کفایت داده‌ها) وضوح و سادگی، وحدت‌بخشی را به عنوان معیار ترجیح یک نظریة منطقی بر نظریه‌های منطقی دیگر معرفی می‌شوند. سپس با توجه به اینکه در این روش، پذیرش یا رد نظریۀ منطقی فقط از طریق ارائه شواهد موافق یا مخالف انجام می‌شود، به بیان دیدگاه‌های گراهام پریست و تیموتی ویلیامسون منطق‌دانان معاصر دربارۀ موضوع و شاهد منطقی پرداخته و با این فرض که وفق نظر پریست، موضوع علم منطق، مفهوم زبانی «درستی و اعتبار استدلال» باشد و استنتاج‌های جزئی و شهودات ما دربارۀ درستی یا نادرستی این استنتاج‌ها، شواهد نظریات منطقی را تشکیل دهند، به مقایسة موردی نظریۀ منطق ربط و نظریۀ نظام تابع‌ارزشی منطق پایۀ گزاره‌ها بر اساس معیارهای فوق پرداخته و نمایۀ معقولیت هر نظریه را به دست می‌آوریم و نشان خواهیم داد که نظریة نظام تابع‌ارزشی منطق پایۀ گزاره‌ها نسبت به نظریة منطق ربط نمایۀ معقولیت بالاتری را کسب می‌کند و با فاصلة قابل توجهی از این منطق پیشی می‌گیرد..

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relevance Logic Theory and the Truth-Functional System Theory; A Comparison and Evaluation Based on the Inference to the Best Explanation and Prest’s Quantitative Model

نویسندگان [English]

  • Morteza Haj-hosseini 1
  • Masoud Alvand 2
1 Professor, Department of Philosophy, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Ph.D. in Philosophical Logic, Department of Philosophy, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Recent developments in non-classical logic have raised the question of rational choice in the field of logic. If logic is not an exception, a posterior methodology can be used for rational choice among logical theories. In choosing a logical theory, there are several criteria to consider, such as expressive power and separation of propositions, explanatory power and separation of inferences, consistency and internal coherence, compatibility with evidence, simplicity, and unification. To apply this methodology to logic, we will echo the views of Priest and Williamson and examine their opinions on logic and logical evidence. In this article, we consider, in Priest's opinion, the linguistic concept of "validity" as the subject of logic and partial inferences and our intuitions about their validity as evidence for logical theories. Based on these criteria, we compare Relevance Logic theory and Truth Functional System theory, then calculate the rationality index for each theory. Compared with Relevance Logic, the Truth Functional System theory has a higher rationality index and outperforms it many times over.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inference to the Best Explanation
  • Subject of Logic
  • Evidence for Logical Theories
  • Relevance Logic
  • The Truth-Functional System
  • Priest’s Quantitative Model

مراجع

 حاجی‌حسینی، محمد. (1401). دو نظام منطقی غیرکلاسیک؛ نگاهی نو به عناصر منطق. انتشارات دانشگاه اصفهان.
حاجی‌حسینی، محمد. و بهمن‌پور، حسین. (1402الف). بررسی انتقادی یک نقد در بارة نظام تابع‌‌ارزشی منطق پایة گزاره‌ها؛ آیا راه‌های اثبات اصول EFQ وEQT مسدود می‌شود؟ فصلنامه علمی آینه معرفت، 23(3)، 167-200. https://doi.org/10.48308/jipt.2023.232498.1441
 حاجی‌حسینی، محمد. و بهمن‌پور، حسین. (1402ب). بررسی انتقادی یک نقد دربارۀ سمانتیک نظام تابع‌ارزشی آیا نتیجۀ استدلال می‌تواند مستقل از مقدمه‌ها باشد؟ فلسفه و کلام، 56(2)، 441-463. https://doi.org/10.22059/jitp.2024.368162.523447
فلاحی، احمد. (1391). درآمدی بر منطق مرتبط. مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
Fallahi, A. (2012). An Introduction to Relevant Logic, Iranian Institute of Philosophy Press. (in Persian)
Fallahi, A.(2009). The Cogent Conditional in Modern Logic. Philosophical Meditations, 1(1), 7-46. https:// https://phm.znu.ac.ir/article_19496.html
Feyerabend, P. (1975). Against Method: Outline of an Anarchist Theory of Knowledge, New Left Books.
Hajihosseini, M. & Bahmanpour, H, C. (2023b). Critical Analysis of a Critique of the Truth-Functional System Semantics: Can the Conclusion of an Argument Be Independent of the Premises? Philosophy and Kalam, 56(2), 441-463. (in Persian) https://doi.org/10.22059/jitp.2024.368162.523447
Hajihosseini, M. & Bahmanpour, H. (2023a). A Critical Review of the Critique of the Truth Functional System of Basic Propositional Logic, Are the Ways to Prove the EQT and EFQ Principles Blocked? Scientific Journal of Ayeneh Ma'refat, 23(3), 167-200. (in Persian) https://doi.org/10.48308/jipt.2023.232498.1441
Hajihosseini, M. (2022). Two Non-Classical Logic Systems; A New Outlook on Elements of Logic, University of Isfahan Press. (in Persian)
Harman, Gilbert. H. (1965). The Inference to the Best Explanation, The Philosophical Review, 74(1), 88-95.
Hempel, C. (1945). Studies in the Logic of Confirmation, Mind, 54(213), 1-26
Kuhn, T. S. (1970). The Structure of Scientific Reveloutions, University of Chicago Press.
Lakatus, I. (1970). Falisification and the Metodology of Scientific Research Programers in Criticism and the Growth of Knowledge, pp. 91-196, Edited by I. Lakatos. & A. Musgrave, Cambridge University Press.
Lipton, P. (2006). Abduction, in Encyclopedia of Philosophy of Science, Edited by S. Sarkar. & P. Jessica, pp: 1-3, Routledge.
Popper, Karl (1983). Realism and the Aim of Science, Routledge.
Priest, G.  (2014). Revising Logic in The Metaphysic of Logic, pp, 211-223, Edited by P. Rush, Cambridge University Press.
Priest, G. (2016). Logical Disputes and the A Priori, Logique et Analyse. 23(40), 29-57. http://dx.doi.org/10.2143/LEA.236.0.3186061
Quine, W, V. (1951). Two dogmas of empiricism, Philosophical Review, 60(1),20–43.
Williamson, T. (2017). Semantic Paradoxes and Abductive Methodology in Reflections on the Liar, pp, 325-346, Edited by P. Bradley Armour-Garb, Oxford University Press.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
مجله پژوهش های فلسفی
دوره 19، شماره 50 - شماره پیاپی 20
شماره 50 بهار 1404
1404
صفحه 99-118

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار