نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

• وحید نژاد محمد ¹
• محمد محمدی‌آغداش ²
• ابوالفضل ابویسانی ³

¹ دانشیار، گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² دانشیار، گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی ارشد مترجمی زبان فرانسه، گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

ملاحظات متنی و زبانی نظام‌­های معنایی و ساختاری متن ترجمه را نشان می­‌دهند. از سوی دیگر، تعامل و یا عدم تعامل نشانه‌­های متنی زبان مبدا و زبان مقصد می­‌تواند فرآیند انتقال معنا را دچار چالش کند. نوشتار حاضر از اندیشۀ پل ریکور در باب فلسفۀ ترجمه نشأت می‌گیرد. ریکور یکی از فیلسوفان قرن بیستم فرانسه است که اندیشه­‌ورزی‌اش تأثیر به‌سزایی بر علوم انسانی گذاشت. شناسایی روابط پیچیدۀ میان ترجمه و هرمنوتیک و اهمیت آگاهی مقدم بر متن به‌عنوان پیش‌زمینۀ ضروری در فرآیند ترجمه به بسیاری از ابهامات در حیطه متن و ترجمه پاسخ می‌­دهد. ریکور با اشاره به تنوع زبانی و فرهنگی، مفهوم «مهمان‌نوازی زبانی» را به‌ مثابه رویکردی اخلاقی برای ترجمه مطرح می‌کند که منجر به درکی دوسویه و پذیرش تفاوت‌ها میان زبان‌ها و فرهنگ‌ها خواهد شد. وی به چالش‌های اخلاقی و فلسفی که مترجم با آن‌ها مواجه می‌شود، اشاره کرده و بر این باور است که هیچ ترجمه‌ای نمی‌تواند به‌طور کامل معادل متن مبدا باشد. علاوه بر این، ریکور به مفهوم «سوگ» در ترجمه اشاره می‌کند که به معنای رها کردن برخی مفاهیم و ساختارهای زبانی است. در این راستا، مقاله به این پرسش‌های اساسی می‌پردازد که آیا ترجمه ممکن است یا ناممکن؟ چگونه می‌توان با چالش‌های اخلاقی و فلسفی در فرآیند ترجمه مواجه شد؟ مقاومت زبانی چگونه عمل خواهد کرد؟ مفهوم خیانت زبانی و یا مهمان‌نوازی زبانی در امر برگردان روایت چگونه است؟ در این مقاله برآنیم تا با تکیه بر آراء ریکور به بررسی ابعاد زبانی، فرهنگی و اخلاقی ترجمه بپردازیم و نشان دهیم که فرایند ترجمه چگونه می‌تواند الگویی برای تفسیر واقع شود و به ایجاد همبستگی میان انسان‌ها کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• ریکور
• ترجمه
• هرمنوتیک
• مهمان‌نوازی زبانی
• معنا

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

The Process of Meaning Transfer in Translation from the Perspective of Paul Ricœur

نویسندگان [English]

• Vahid Nejad-Mohammad ¹
• Mohammad Mohammadi-Aghdash ²
• Abolfazl Abavisani ³

¹ Associate Professor, Department of French language and literature, University of Tabriz, Tabriz, Iran

² Associate Professor, Department of French language and literature, University of Tabriz, Tabriz,

³ M.A. Student in French Translation, Department of French language and literature, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Textual and linguistic considerations show the semantic and structural systems of the translated text. On the other hand, the interaction or non-interaction of the textual signs of the source language and the target language can challenge the meaning transfer process. The present article originates from the thought of Paul Ricoeur about the philosophy of translation. Ricoeur is one of the French philosophers of the 20th century, whose thinking had a significant impact on the human sciences. Identifying the complex relationships between translation and hermeneutics and the importance of knowledge prior to the text as a necessary background in the translation process answers many ambiguities in the field of text and translation. Referring to linguistic and cultural diversity, Ricoeur proposes the concept of "linguistic hospitality" as an ethical approach to translation that will lead to mutual understanding and acceptance of differences between languages ​​and cultures. He pointed out the ethical and philosophical challenges faced by the translator and believes that no translation can be completely equivalent to the source text. In addition, Ricoeur mentions the concept of "mourning" in translation, which means letting go of some linguistic concepts and structures. In this regard, the article deals with the basic questions of whether translation is possible or impossible. And how to face ethical and philosophical challenges in the translation process? In this article, we intend to examine the linguistic, cultural and ethical dimensions of translation by relying on Ricoeur's opinions and show how the translation process can become a model for interpretation and help to create solidarity between people.

کلیدواژه‌ها [English]

• Translation
• Ricoeur
• Signification
• Linguistic Hospitality
• Hermeneutics