نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• منصور ایمانپور

استادیار گروه فلسفه اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

پرسش اصلی مقاله این است که دو فیلسوف بزرگ اسلامی، ابن سینا و ملاصدرا، چگونه کامل بودن جهان موجود را با وجود شرور رایج در آن، اثبات می کردند؟ پاسخ این است که رویکرد این دو فیلسوف در اثبات این مدعا، یک رویکرد پیشینی است و بیشتر با تمسک به علیت ذات کامل باری تعالی، نسبت به وجود عالم و عنایت او نسبت به معلولاتش و نبودن مانع در این میان، به اثبات آن پرداخته اند و در هنگام مواجهه با شرور طبیعی و اخلاقی رایج نیز اولا شرور را در مقایسه با خیرات، نادر دانسته اند. ثانیا این شرور اندک را در پرتو استدلال و تحلیل، عدمی انگاشته اند. ثالثا آن ها را مولود نامبارک تغیر و تحول و تضاد عالم طبیعت دانسته و حذف آن ها را با حذف عالم طبیعت، مساوی قلمداد کرده و در نهایت، حذف عالم طبیعت را با وجود خیر کثیر در آن و با وجود علت تامه آن،‌ غیرحکیمانه و غیرممکن دانسته آن و به بهترین بودن عالم موجود و محال بودن تحقق عالم ممکن دیگر به جای آن حکم نموده اند.

کلیدواژه‌ها

• نظام احسن
• جهان های ممکن
• کاملیت عالم
• مساله شر

عنوان مقاله [English]

The Competence of the existent world and the problem of evil in Ibn Sina and Molla Sadra

نویسنده [English]

• Mansour Imanpour

Assistant Professor of Islamic Philosophy, Shahid Madani University of Azarbaijan, Tabriz, Iran

چکیده [English]

The main question of our paper is: how Ibn-sina and Mulla-Sadra demonstrate the completeness of the existent world, despite the evils which we see clearly in that? Our answer is that these two philosophers take an apriori approach on this problem and say: Since this world has been created and is governed by God, who is All Complete, and nothing can prevent him from what the wants to do, so the world must be complete. On the natural and ethical evils we see in the world, they say: (1) these are very little in respect to good things;(2) we can show by argumentation and analysis that these are non-existants (that is, privation); and(3) these evils are the unblessed offshoots of the change , the evolution and the contrariety of the natural world, which are it’s essential part; and their elimination is equal to eliminate the very natural world, which , in its turn , is equal to eliminate the much good. The result of their argument is that our world is best possible world and it is impossible to have another world in place of it.

کلیدواژه‌ها [English]

• completeness of world
• problem of evil
• existant world
• Molla Sadra
• Ibn-Sina