نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

• رضا ماحوزی

چکیده

کانت در نقد عقل محض و تمهیدات، تصویری مکانیکی و نیوتنی از طبیعت پدیداری عرضه کرده است. یکی از مقومات اصلی این تصویر، اصل علیت است که در همراهی با دیگر اصول فاهمه و مفاهیم پیشین ذهن، عرصة تجربه را حاصل می‌آورد. ازاین‌رو کانت در تمامی آثار خود، این اصل را ضروری و غیر قابل اجتناب معرفی کرده است. با این‌حال وی در نقد قوه حکم، این اصل را در بررسی ارگانیسم‌ها و طبیعت به‌عنوان یک کل، ناتوان دانسته و با طرح نوع دیگری از علیت (علت غایی)- که حاوی صورتی از شعور و هدف‌مندی است- به تعارض (آنتی‌نومی) دیگری از تعارضات عقل پرداخته است. این نوشتار درصدد است پس از معرفی تصویر مکانیکی از طبیعت، جدال و نسبت مکانیسم و غایت‌مندی را در اندیشة کانت بررسی کند.

کلیدواژه‌ها

• مکانیسم
• غایت‌مندی
• طبیعت
• علیت
• فاعلی
• علت غایی
• معرفت تجربی
• ارگانیسم

عنوان مقاله [English]

The Contact Between Mechanism and Teleology in Kant's Philosophy

نویسنده [English]

• Reza Mahoozi

چکیده [English]

Kant shows a picture of mechanical nature in Newtonian Physics in Critique of Pure Reason and Prolegomena. One of the basic elements of this picture is principle of causality. This principle with other principles of understanding product the empirical knowledge. This principle is necessary and indispensable. However, in Critique of Judgment, he considered organisms and nature as a whole with other causality (final causality) that is conscious. This paper wants to illustrate the contact between these two causalities in Kant's thought.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mechanism
• Endress
• nature
• Causality
• Final Cause
• Empirical Knowledge
• Organism