معصومه بهاری جویباری؛ علی ستاری؛ مریم بناهان قمی؛ افسانه نراقی زاده
چکیده
هدف این پژوهش، مقایسه زمینههای فلسفی موجود در داستان حیبنیقظان و رابینسون کروزو میباشد. روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از شیوه تحلیل محتوا همراه با رویکرد استقرایی است. در ...
بیشتر
هدف این پژوهش، مقایسه زمینههای فلسفی موجود در داستان حیبنیقظان و رابینسون کروزو میباشد. روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از شیوه تحلیل محتوا همراه با رویکرد استقرایی است. در بررسی داستانها، جمله بعنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شد. در این راستا، جملههای همسو با نظام مقوله بندی مشخص و در فهرست وارسی ثبت شدند. مقولههای اصلی شامل هستیشناسی، معرفتشناسی، انسانشناسی و ارزششناسی تعیین شدند. زیر مقولهها در ذیل مقولههای اصلی با رویکردهای فکری و فلسفی مفهوم پردازی شدند. یافتههای حاصل از پژوهش، وجوه اشتراک و افتراق در زمینههای فلسفی دو داستان را نشان میدهد. مهمترین وجه اشتراک دو داستان در آگاهی رساندن و بیداری انسان از میزان قدرت و توانایی درونی خود در دستیابی به اهداف مادی و معنوی، حتی در صورت وجود مشکلات بسیار بر سر راه و در شرایط بحران است. مهمترین وجه افتراق دو داستان در بعد هستیشناسی قابل شناسایی است. در حالی که هدف غایی در داستان حیبنیقظان به شناخت خداوند واحد منتهی میگردد؛ اما در داستان رابینسون کروزو، خداوند هدف غایی نیست و هدف غایی در سطح زندگی مادی باقی میماند. از اینرو زمینههای فلسفی در ارتباط با شناخت، انسان و ارزشها در سایه هدف غایی یاد شده در دو داستان شکل میگیرد.
