Journal of Philosophical Investigations

Document Type : Research Paper

Author

Associate Professor, Department of Philosophy, Imam Khomeini International University

Abstract

یکی از مهم‏ترین مباحث در اخلاق اسلامی منزلت اخلاق انسانی و تقدم یا تأخر آن بر فقه است که به اعمال عبادی می‏پردازد. رویکردهای گوناگون به اسلام آرای متفاوتی را در باب این مسأله پدید آورده است. بعضی از مسلمانان در رویکرد خود به اسلام، به نام دین، اصول انسانی را زیر پا می‏گذارند و برخی دیگر می‏کوشند اسلام را به گونه‏ای تفسیر کنند که با اصول اخلاق انسانی در تعارض نباشد. در این مقاله تلاش می‏شود تا، برخلاف نظر برخی از محققان مسلمان که قایل به تقدم فقه بر اخلاق‏اند، با توسل به برخی شواهد خاص اسلامی، تقدم اخلاق بر فقه نشان داده شود و بر اهمیت و بلکه تفوق اخلاق انسانی و ارزش ذاتی انسان در اخلاق اسلامی تأکید گردد. نویسنده در مقاله نتیجه می‏گیرد که بر طبق آموزه‏های اسلام شخص می‏تواند کرامت انسانی داشته باشد و در عین حال مسلمان نباشد یا مسلمان باشد و در عین حال فاقد کرامت انسانی باشد. بنابراین، نه اسلام ظاهری لزوماً شرافت می‏آورد و نه مسلمان نبودن مانع شرافت می‏شود و تأکید اسلام بر این است که اسلام در خود کرامت انسانی را دارد و مسلمان واقعی می‏کوشد بدان نایل شود.

Keywords

Ameer ‘Ali, Syed. 1922. The Spirit of Islam: A History of the Evolution and Ideals of
Islam with a life of the Prophet. London: Christophers.
Donaldson, Dwight M. 1953. Studies in Muslim Ethics. London: S.P.C.K.
Fakhry, Majid. 1994. Ethical Theories in Islam. Leiden, New York, Koln: E.J. Brill.
Ghazzali, Abu Hamed. 1991. Kimya-yi Sa‘adat (Alchemy of Happiness), ed. Ahmad
Aram. Tehran: Mohammed and Ganjineh.
Goodman, Lenn E. 2003. Islamic Humanism. Oxford: Oxford University Press.
Imam ‘Ali. 1991. Nahj al-balaghah, ed. Sayyid Jafar Shahidi. Tehran: Entesharat va
Amuzeshe Enqlab Eslami.
Naraqi, Mulla Mahdi. 1991. ‘Ilm -i akhlaq-i Islami (The Science of Islamic Ethics), A
translation of Jame- al Saadat, trans. Jalal al-Din Mujtabavi, 3 vols. Tehran:
Hekmat.
Nasr, Seyyed Hossein. 1975. Islam and Plight of Modern Man. London and New York:
Longman.
____. 1981. Islamic Life and Thought. London: George Allen and Unwin LTD.
____. 2002. The Heart of Islam: Enduring Values for Humanity. New York:
HarperCollins Publishers.
_____. 2003. Islam: Religion, History, and Civilization. San Francisco:
HarperSanFrancisco.
The Message of the Quran: The Full Account of the Revealed Arabic Text Accompanied
by Parallel Transliteration. 2008. Translated and explained by Muhammad Asad.
Bristol: The Book Foundation.
Singer, Peter (ed.). 1994. A Companion to Ethics. Oxford: Blackwell.
Smart, Ninian. 1995. The World’s Religions,.London: Cambridge University Press.
Tusi, Nasir al-Din. 1994. Akhlaq-i nasiri (The Nasirian Ethics), ed. Mojtaba Minovi &
‘Alireza Heydari. Tehran: Kharazmi
CAPTCHA Image