Journal of Philosophical Investigations

Document Type : Research Paper

Author

Professor of philosophy, Universiry of Tabriz

Abstract

یکی از مهم‏ترین مباحث در اخلاق اسلامی منزلت اخلاق انسانی و تقدم یا تأخر آن بر فقه است که به اعمال عبادی می‏پردازد. رویکردهای گوناگون به اسلام آرای متفاوتی را در باب این مسأله پدید آورده است. بعضی از مسلمانان در رویکرد خود به اسلام، به نام دین، اصول انسانی را زیر پا می‏گذارند و برخی دیگر می‏کوشند اسلام را به گونه‏ای تفسیر کنند که با اصول اخلاق انسانی در تعارض نباشد. در این مقاله تلاش می‏شود تا، برخلاف نظر برخی از محققان مسلمان که قایل به تقدم فقه بر اخلاق‏اند، با توسل به برخی شواهد خاص اسلامی، تقدم اخلاق بر فقه نشان داده شود و بر اهمیت و بلکه تفوق اخلاق انسانی و ارزش ذاتی انسان در اخلاق اسلامی تأکید گردد. نویسنده در مقاله نتیجه می‏گیرد که بر طبق آموزه‏های اسلام شخص می‏تواند کرامت انسانی داشته باشد و در عین حال مسلمان نباشد یا مسلمان باشد و در عین حال فاقد کرامت انسانی باشد. بنابراین، نه اسلام ظاهری لزوماً شرافت می‏آورد و نه مسلمان نبودن مانع شرافت می‏شود و تأکید اسلام بر این است که اسلام در خود کرامت انسانی را دارد و مسلمان واقعی می‏کوشد بدان نایل شود.

Keywords

Bergson (H) - Essai sur les données immédiates de la conscience, (1889), P.U.F., 154ème ed.,
1976.
Bergson (H) - Matière et mémoire, P.U.F., (1896), 92ème ed., 1968.
Bergson (H) - L’évolution créatrice (1907), 142ème ed., P.U.F., Paris, 1969.
Bergson (H) - Les deux sources de la morale et de la religion (1932) 216ème ed., P.U.F., Paris,
1976 .
Bergson (H) - L’énergie spirrituel1e, (1976) Essais et conférences, P.U.F., (1919), 160ème ed.
Bergson (H) - La pensée et le mouvant, (1969), Essais et conférences, (1934), 79ème édition,
P.U.F., Paris.
Bergson (H) - Le rire, Essai sur la signification du comique, P.U.F., (1900), 333ème ed., 1975.
Bergson (H) - Durée et simultanéité. (1922) A propos de la théorie d’Einstein, P.U.F., 7ème ed.,
1968.
BERGSON (H) - Ecrits et Paroles. (1957), Textes rassemblés par R.M. Mossé-Bastide, P.U.F., t.
I; t. II, 1959; t. III, 1959.
BERGSON (H) - Mémoire et vie. (1975), Textes choisis par Gilles Deleuze, Paris, P. U.F.
BERGSON (H) - OEuvres (1970) (édition du centenaire). Textes annotés par André Robinet,
introduction par Henri Gouhier, P.U.F., Paris.
CAPTCHA Image