Journal of Philosophical Investigations
Commonalities of the Abrahamic Religions in the Worldview of Science: Metaphysical Presuppositions of Science
Commonalities of the Abrahamic Religions in the Worldview of Science: Metaphysical Presuppositions of Science

مریم شمسایی؛ مهدی گلشنی

دوره 17، شماره 45 ، دی 1402، ، صفحه 300-316

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.58674.3608

چکیده
  The Abrahamic religions include the three monotheistic religions of Judaism, Christianity, and Islam. All of these religions consider Abraham as their ancestor, and they consider science to be the knowledge of the universe and humanity, which are divine revelations. The framework of science in the Abrahamic religions uses three basic concepts: 1) monotheism (as ...  بیشتر
تحولات علم بر مبنای سه سیر فلسفی؛ نگاه ماهوی، اصالت وجود وحدت تشکیکی و وحدت شخصی
تحولات علم بر مبنای سه سیر فلسفی؛ نگاه ماهوی، اصالت وجود وحدت تشکیکی و وحدت شخصی

علی بابایی

دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 108-129

https://doi.org/10.22034/jpiut.2023.53905.3419

چکیده
  ملاصدرا سه سیر فلسفی اصالت ماهیت (یا مبنای قوم) اصالت وجود وحدت تشکیکی و اصالت وجود وحدت شخصی را تجربه کرده‌است؛ این سه سیر چون حکمِ اصل و محورِ مباحثِ حکمت متعالیه را دارد به تحول در فروع و نتایج می­انجامد؛ ...  بیشتر
متافیزیک علم و فروبستگی توسعه در اندیشۀ داوری
متافیزیک علم و فروبستگی توسعه در اندیشۀ داوری

سید محمدرضا امیری طهرانی

دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 787-806

https://doi.org/10.22034/jpiut.2023.58871.3617

چکیده
  طرح غرب‌زدگی رضا داوری اردکانی راه برون‌‌رفت از توسعه‌نیافتگی را پیمودن مسیر توسعه می‌داند. توسعه‌نیافتگی گرچه عارضه‌ای است که از ناحیۀ تجدد گریبان‌گیر کشورهای غرب‌زده شده است، لیکن برای رهایی ...  بیشتر
Pragmatic Rationalism; Popper, Bartley and varieties of rationalism
Pragmatic Rationalism; Popper, Bartley and varieties of rationalism

William Berkson

دوره 17، شماره 42 ، خرداد 1402، ، صفحه 140-150

https://doi.org/10.22034/jpiut.2023.16580

چکیده
  Rational discussion guides, but does not compel individual decisions, and the best process of inquiry and decision should vary with a person’s goals and situation. Sir Karl Popper noted that after a result of observation or experiment has been obtained by independent researchers, scientists agree to reject as false theories that are contradicted by accepted ...  بیشتر
تحلیل گفتمان، علوم انسانی بومی، یا علوم انسانی جهان
تحلیل گفتمان، علوم انسانی بومی، یا علوم انسانی جهان

امین نواختی مقدم؛ سید مختار موسوی

دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 445-463

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.52719.3333

چکیده
  دو گفتمان کلان درباره علوم انسانی وجود دارد: اول، گفتمان جهانی علوم انسانی که ریشه در مباحث رابطه علوم انسانی و علوم طبیعی دارد و نسخه واحدی برای علم و از جمله علوم انسانی قایل است. دوم، گفتمان علوم انسانی ...  بیشتر
رابطۀ ضرورت بیرونی و درونی و علم در نزد هگل
رابطۀ ضرورت بیرونی و درونی و علم در نزد هگل

محمد مشکات

دوره 16، شماره 38 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 869-897

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46541.2869

چکیده
  یکی از مهم‌ترین جنبه‌های فلسفۀ هگل موضوع ضرورت است. در اینجا معنای ضرورت به خودی خود، مورد بحث نیست. بلکه با حفظ معنای مورد نظر آن، نظر به دو قید بکار رفتۀ بیرونی و درونیِ ضرورت، در سخنان هگل است. از سوی ...  بیشتر
احیاء توجّه فیزیکدانان به فلسفه در دهه‌های اخیر
احیاء توجّه فیزیکدانان به فلسفه در دهه‌های اخیر

مهدی گلشنی

دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 5-19

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.46918.2898

چکیده
  از قدیم تا شروع علم جدید فلسفه بر علوم حاکم بود؛ اما پس از تکون علم جدید کم‌کم مکاتب تجربه‌گرا که فقط برای یافته‌های ناشی از حواس ارزش قائل بودند، حاکم شدند. به دنبال آن، با ظهور پوزیتیویسم در نیمۀ اول ...  بیشتر
بررسی سرشت آگاهی در خلال تفسیرهای هایدگر از فوسیس و پسوخه و انتقادهای وی از علم‌گرایی
بررسی سرشت آگاهی در خلال تفسیرهای هایدگر از فوسیس و پسوخه و انتقادهای وی از علم‌گرایی

حسین آزادمنجیری؛ مجید ملایوسفی؛ محمدحسن حیدری؛ محمد صادق زاهدی

دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 326-347

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44504.2761

چکیده
  هایدگر با بازتعریف فوسیس(φυσις) و پسوخه(Ψυχη) ارسطویی در مقام انتقاد از علم تجربی (Science) و علم‌گرایی(Scientism) برمی‌آید که بر تمام ساحات زندگی انسان و از جمله فلسفه سایه افکنده بود. از ...  بیشتر
Editor’s Note
Editor’s Note

مهدی گلشنی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1400، ، صفحه 1-3

چکیده
      Before the advent of modern science philosophy contained all sciences. The part related to natural and mathematical sciences was called natural philosophy. Another part was metaphysics which death with the most fundamental concepts of existence, like matter, space, time, causality, etc.     A century after the advent of ...  بیشتر
Philosophy, Science, Capitalism and Truth
Philosophy, Science, Capitalism and Truth

اسلاوی ژیژک

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1400، ، صفحه 36-52

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.13837

چکیده
  Fascinated by the recent scientific progress, even some philosophers today claim that philosophy is dead and that natural sciences (quantum cosmology, cognitive sciences) can answer questions which were once considered a domain of metaphysics: is our universe finite? Do we have free will? etc. The essay tries to problematize this claims by raising a series of ...  بیشتر
The Interaction of Science and Philosophy in the Present Age Two Dutch Philosophers: Herman Philipse and Hans Achterhuis
The Interaction of Science and Philosophy in the Present Age Two Dutch Philosophers: Herman Philipse and Hans Achterhuis

هانس داسن

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1400، ، صفحه 72-82

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.13840

چکیده
  Herman Philipse considers “religious beliefs, faith and religion [to be] incompatible with science or reason”; he defines religion scientifically and specifically rejects religious doctrine. He describes reason “… as the whole of methods of empirical scientific research and critical discursive thinking as they have evolved in the scientific ...  بیشتر
در پاسخ به «چرایی»
در پاسخ به «چرایی»

حسن فتح‌زاده

دوره 9، شماره 16 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 139-154

چکیده
  در پاسخ به چراییِ پدیده‌ها دست به تبیین آن‌ها می‌زنیم، و تبیین چیزی نیست جز نسبت دادن پدیده‌ها به پدیده‌های شناخته‌شده‌ی دیگر و در نهایت طرح نظریه‌ای فراگیر جهت وحدت بخشیدن میان پدیده‌های متکثر. ...  بیشتر