دوره 17 (1402)
دوره 16 (1401)
دوره 15 (1400)
دوره 14 (1399)
دوره 13 (1398)
دوره 12 (1397)
دوره 11 (1396)
دوره 10 (1395)
دوره 9 (1394)
دوره 8 (1393)
دوره 7 (1392)
دوره 6 (1391)
دوره 5 (1390)
دوره 4 (1389)
دوره 3 (1388)
دوره 2 (1387)
دوره 1 (1386)
موضوعات = هستی شناسی
تعداد مقالات: 27
Image, Time, and Photography Based on Heidegger’s Kant and the Problem of Metaphysics
دوره 17، شماره 45 ، دی 1402، ، صفحه 72-89
چکیده
In Kant and the Problem of Metaphysics (KPM), Heidegger shows how the initial image-making power of the imagination is pictorial in the pure image of time. He further clarifies the recognized link between the syntheses and the time-visualizing power of images which is pictorial formative power, which can visualize time. The three syntheses of imagination are ... بیشتر
Transcending Otherness: Overcoming Obstacles in the Mystical Journey in Shabestarī’s Rose Garden of Mystery
دوره 17، شماره 45 ، دی 1402، ، صفحه 267-282
چکیده
This study explores the distinguished Persian Sufi mystic Shaykh Maḥmūd Shabestarī’s Golshan-e Rāz, or The Rose Garden of Mystery. Adopting a hermeneutic approach, it scrutinizes the intricate spiritual journey towards divine realization delineated in Shabestarī’s poetry, utilizing qualitative content analysis of original texts and interpretations ... بیشتر
پراکسیس و بازتاب خودِ نابازنمودی در هستی‌شناسی بنیادین هیدگر
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 1-20
چکیده
ارسطو عمل را وقتی به راستی عمل می‌دانست که برای خود عمل و نه غایتی مترتب بر آن انجام بگیرد. از این‌رو او میان عمل (پراکسیس) و تولید از این نظر که یکی خود، غایت خویش است و دیگری نه و با نظر محض هم از این جهت ... بیشتر
مابه‌ازای معقولهای ثانی فلسفی از نظر ملاصدرا
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 280-295
چکیده
در آثار ملاصدرا دو نظر دربارۀ مابه‌ازای معقولهای ثانی فلسفی آمده است. طبق نظر اول، معقولهای ثانی فلسفی مابه‌ازای خارجی ندارند، بلکه صرفاً منشأ انتزاع دارند. طبق نظر دوم که آن را نظر نهایی ملاصدرا ... بیشتر
نقش انوار سانحه سهروردی در نظام فیض صدرایی
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 529-549
چکیده
در نظام فیض سهروردی، یکی از کلیدیترین مفاهیم، بحث انوار سانحه است. او با معرفی این انوار و نحوه اشراق آنها، و نقشی که در ایجاد ارباب انواع دارند، کثرتهای عرضی عقول را به نحو بدیعی توجیه کرد و نشان ... بیشتر
زمان هایدگری در نمایشنامۀ «در انتظار گودو»
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 550-577
چکیده
مسئلۀ زمان همواره در طول تاریخ یکی از بزرگ‌ترین سؤالات فیلسوفان و دانشمندان حوزۀ فیزیک بوده است. بدون شک هر تفکر فلسفی به اشکال مختلف در آثار ادبی و هنری نمود پیدا میکند و در این میان نویسندگان و هنرمندانی ... بیشتر
عشق‌ورزی در شهر مطلوب؛ تطبیق اندیشه افلاطون در «ضیافت» و سهروردی در «فی حقیقه العشق»
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 618-633
چکیده
عشق از معدود مباحث مشترکِ موثر در فلسفه، هنر، عرفان می‌باشد. میتوان باور داشت بزرگ‌ترین فیلسوف یونان که به جد و وسیع در مورد عشق سخن گفت افلاطون است. نگاه او نه تنها بر فلسفه جهان غرب، ... بیشتر
مفهوم‌شناسیِ «نظام»؛ تفسیر هایدگر از دیدگاه شلینگ
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 656-676
چکیده
نوشتار حاضر تفکر هایدگر دربارۀ مفهوم «نظام» در رسالۀ شلینگ با عنوان پژوهش‌های فلسفی در باب ذاتِ آزادی انسان (1809) را در نظر می‌آورد. رجوع متأملانۀ هایدگر به رسالۀ شلینگ، در قالب دو درسگفتار و تفسیر ... بیشتر
خوانش فارابی از اوسیای ارسطو
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 235-255
چکیده
فارابی در ده اثر خود از جوهر و مشتقات آن به صورت پراکنده سخن گفته است. در این آثار، پیدرپی به نقلقولهایی از ارسطو و تفسیر فارابی از آن نقلقولها برخورد میکنیم. فارابی انتخاب لفظ جوهر ... بیشتر
این‌باوری و ذات‌باوری؛ این‌همانی یا تمایز
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 650-673
چکیده
ذات‌باوری و این‌باوری نظریه‌‌هایی برای تبیین مسئله فردیت در اشیاء هستند. برخی فیلسوفان این دو مکتب فلسفی را یکی در نظر می‌گیرند و برخی دیگر با این ایده مخالف هستند. در این میان به نظر می‌رسد نمی‌توان ... بیشتر
Coincident Objects and The Grounding Problem
دوره 16، شماره 41 ، دی 1401، ، صفحه 164-173
چکیده
Pluralists believe in the occurrence of numerically distinct spatiotemporally coincident objects. They argue that there are coincident objects that share all physical and spatiotemporal properties and relations; nevertheless, they differ in terms of modal and some other profiles. Appealing to the grounding problem according to which nothing can ground the modal ... بیشتر
بدن به مثابه رسانه نوین یا فرا انسان‌گرایی در عصر هوش مصنوعی
دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 225-242
چکیده
فلسفه فرا انسان‌گرایی، نظریه‌ای نزدیک به هوش مصنوعی است که بیشتر در قالب فیلم‌های علمی تخیلی دیده شده و بر اساس آن، با کمک هوش مصنوعی، اصلاح و افزایش هوش و فیزیولوژی انسان صورت پذیرفته و در نتیجه آن، ... بیشتر
به سوی یک اخلاق اگزیستانسیال؛ واکاوی مواجهه کی‌یرکگور با داستان ابراهیم از منظر فلسفه هایدگر
دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 464-475
چکیده
این پژوهش بر آن است تا با کنار هم نهادن آرای کی‌یرکگور در کتاب ترس و لرز و تحلیل‌های هایدگر در کتاب هستی و زمان تعریف تازه‌ای از انسان به دست داده، از این رهگذر امکان تبیین اخلاقی نوین را مطرح سازد. ... بیشتر
سلامتی، بیماری و درمان در مکتب فکری ملاصدرا
دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 476-489
چکیده
تبیین سلامتی و بیماری از مسائل مهم فلسفی است. سلامتی و بیماری در مکاتب فلسفی به عنوان کیف نفسانی معرفی شده است که به اجسام تعلق نمی گیرد و فقط در موجودات صاحب نفس به وجود می آید؛ اما در تعریف سلامتی و ... بیشتر
استحالۀ زبان و پرسوناژ در ادبیات نمایشیِ ساموئل بکت
دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 466-479
چکیده
آغاز دهۀ پنجاه در سدۀ بیستم میلادی تولد ادبیات نمایشی (اوژن یونسکو، 1950، آوازه‌خوان طاس) از جنس دگر و تفسیرگریزی‌است که رویکردی تازه به ادبیات و نمایش‌نامه‌نویسی دارد. این جریان ادبی مدرن، ضمن گسست ... بیشتر
هژمونی سکوت: خوانشی هگلی ـ لاکانی از رابطۀ سکوت و زبان در اندیشۀ مولوی
دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 594-609
چکیده
در مقالۀ حاضر می‌کوشیم در برخی از ابیات و اشعار مولوی رد چیزی را پیدا کنیم که آن را «هژمونی سکوت» می‌نامیم. طرفداران «هژمونی سکوت» زبان را خوار می‌شمارند و سکوت را بی‌اندازه ارج می‌نهند ... بیشتر
مقایسه آراء مارتین هایدگر و علی شریعتی در قبال تکنولوژی
دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 626-642
چکیده
مارتین هایدگر یکی از شاخص‌ترین متفکران قرن بیستم است که نقدهای بنیادینی را متوجه سوبژکتیویسم مترتب بر جهان مدرن کرده است. هایدگر تاریخ 2500 ساله غرب را به‌مثابه تجلیگاه عقلانیت متافیزیکی به مهمیز نقد ... بیشتر
نظریه اساس در بوته نقد؛ فیزیک- فلسفه جدید اشیاء را چگونه به تصویر می‌کشند؟
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 131-152
چکیده
اینکه آیا اشیاء دارای جوهری هستند یا خیر، همواره موردنظر فیلسوفان بوده است. اساس‌گرایی یکی از نظریه‌‌های شناخته شده در متافیزیک تحلیلی معاصر است؛ جریانی که تلاش دارد پس از تبعید فلسفه از ساحت علم، ... بیشتر
واکاوی مبانی هستی‌شناختی تقابل مکان و فضا در معماری عصر مدرن
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 418-449
چکیده
مکان بنیادیترین مفهوم در معماری و شناخت ماهیت مکان از ضروریات امر طراحی معماری است و از آنجاکه طی دوره مدرن با تغییراتی در فهم معنای مکان مواجهیم و این تغییرات بر طراحیهای دوران مدرن و پس از ... بیشتر
نسبت میان تفکر تأملی و سیاست در اندیشه مارتین هایدگر
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 682-708
چکیده
سخنی به گزاف نرفته است اگر گفته شود که مارتین هایدگر یکی از شاخص‌ترین متفکران قرن بیستم است که تاریخ 2500 ساله غرب را به مثابه تجلیگاه سوبژکتیویسم و عقلانیت تکنولوژیک به مهمیز نقد می‌کشد و وجهه همت خویش ... بیشتر
تبیین، تحلیل و سنجش صورت نوعی در فلسفه ابن‌سینا و سهروردی
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 880-902
چکیده
صورت نوعی چیست؟ و آیا آن جوهر است یا عرض؟ یکی از پرسش‌های اساسی فلسفه‌های باستان و اسلامی است و پاسخ به آن، یکی از مهم‌ترین و اولین دغدغه‌های فیلسوفان بوده و هست. در میان فیلسوفان دیدگاه ابن‌سینا (به ... بیشتر
بررسی تطبیقی مفهوم خدا در کتاب اثولوجیا و رسائل فلسفی کندی
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 903-926
چکیده
خدای فلسفی با مفاهیم و اصطلاحات فلسفی مانند «وجود»، «علت»، «فعل محض» تبیین می‌شود که در اثولوجیا علاوه بر آنها از «واحد محض»، و «نور» و «نااندیشیده بودن» نیز سخن گفته ... بیشتر
جزئی و کلی در آثار افلاطون
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 952-973
چکیده
از دیرباز مُثُل افلاطونی را ذواتی کلی و در برابر اشیاء جزئی شمرده‌اند، اما تحلیل اصطلاحات یونانی خلاف این عقیده را نشان می‌دهد. افلاطون کلماتی معادل «کلی» و «جزئی» ندارد، بلکه از «کل» ... بیشتر
گنگ بودن ارجاع و تعهد هستی‌شناختی در فلسفه کواین
دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 974-996
چکیده
در این مقاله به رابطة کل‌گرایی کواین و مسائل هستی‌شناختی پرداخته می‌شود. مسئله این است که تجربه‌گرایی در مقابل هویات مشاهده ناپذیر علمی چه موضعی میتوان اتخاذ کند. در ابتدا نقد کواین به راه‌حل کارناپ، ... بیشتر
Hegel's Absolute as Negativity
دوره 15، شماره 36 ، آبان 1400، ، صفحه 369-383