دوره 18 (1403)
دوره 17 (1402)
دوره 16 (1401)
دوره 15 (1400)
دوره 14 (1399)
دوره 13 (1398)
دوره 12 (1397)
دوره 11 (1396)
دوره 10 (1395)
دوره 9 (1394)
دوره 8 (1393)
دوره 7 (1392)
دوره 6 (1391)
دوره 5 (1390)
دوره 4 (1389)
دوره 3 (1388)
دوره 2 (1387)
دوره 1 (1386)
تعداد مقالات: 882
راه‌حل هگل برای دوگانگی ذهن و عینِ دکارتی
دوره 9، شماره 16 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 61-78
چکیده
هدف از جستار کنونی بررسی راه حل هگل در برخورد با ثنویتِ ذهن و عین دکارتی است. معنای چنین دوگانگی‌ای این است که ما در امر شناخت با دو قلمرو جداگانه و کاملاً مباین با یکدیگر روبرو هستیم: قلمرو اندیشه‌ها، ... بیشتر
چیستی و کارکردهای عقل قدسی از منظر ابن سینا
دوره 11، شماره 20 ، شهریور 1396، ، صفحه 61-89
چکیده
عقل قدسی در نظر ابن سینا، مرتبه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از عقلانیت است که درآن برترین شکل ارتباط با عالم عقول صورت می‌پذیرد. انسان زمانی به این مرتبه از عقلانیت نائل ... بیشتر
جایگاه منطق در تقسیم‌بندی علوم ارسطو
دوره 6، شماره 10 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 63-96
چکیده
ارسطو در جاهای مختلف آثارش، به تناسب بحث، علوم را به اقسام و شاخه‌هایی تقسیم می‌نماید. وی اولین کسی است که منطق را تدوین و به عنوان یک علم عرضه نموده است. اما در میان تقسیم بندیهایی که ارسطو از علوم بدست ... بیشتر
در باب اهمیت نقاشی: خوانشی پدیدارشناختی از نقاشی ایرانی با نگاه به آرای استیون کروئل و پاول کراودر
دوره 15، شماره 34 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 63-82
چکیده
مسئله پژوهش حاضر در وهلة اول تبیین چرایی اهمیت نقاشی است.این مقاله در مسیر گشودن این مسئله آرای استیون کروئل و پاول کراودر را در سنت پدیدارشناسی بازخوانی میکند. به اعتقاد آنها نقاشی فقط انتقال اطلاعات ... بیشتر
رابطه دیالکتیکی شرایط و مؤلفه های عینیّت در فلسفه هوسرل
دوره 10، شماره 18 ( ویژه نامه پدیدارشناسی) ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 63-93
چکیده
در این مقاله میکوشیم با نشاندادن شرایط عینیت و مؤلفههای بنیادی آن در پدیدارشناسی هوسرل رابطه دوسویه و دیالکتیکی آنها را آشکار کنیم. آگاهی استعلائی و ساختار قصدی آن اصلیترین شرط امکان عینیت ... بیشتر
توجیهِ تیغِ اُکام در چارچوبِ نظریۀ ساختارهای دیالکتیکیِ بِتس
دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 63-88
چکیده
مطابق با تیغ اُکام، مفروضات نباید بیش از ضرورت افزوده شوند. اگرچه این تجویز اصلی همه‌پذیر را پیش می‌نهد، توجیه آن بحث برانگیز است. به سخن دقیق‌تر، چه دلیلی داریم که تیغ اُکام راهنمای صدق باشد؟ ... بیشتر
سودای سربالا: سقف اخلاق بر ستون سود
دوره 5، شماره 9 ، آذر 1390، ، صفحه 69-88
چکیده
در فلسفة اخلاق، سه نگرش کلی دربارة میزان مطالبة اخلاق وجود دارد که عبارتند از اخلاق حداکثرگرا، اخلاق اعتدال‌گرا و اخلاق حداقل‌گرا. در این میان، اخلاق اعتدال‌گرا، که بسیار نزدیک به تصور کنونی بشر دربارة ... بیشتر
هویت عدد در فلسفه تحلیلی فرگه
دوره 7، شماره 13 ، آبان 1392، ، صفحه 69-101
چکیده
تبیین و تحلیل هویت عدد در قلمرو و بنا بر معیارهای فلسفه تحلیلی فرگه هدف اصلی این مقاله است.و دست آورد مهم آن ورود مقوله های مفهوم و مصداق مفهوم هم قوه،در تعریف ماهیت عدد ودر نتیجه ارایه ی برداشتی نو از ... بیشتر
دیدگاه هیوم در باب زیبایی
دوره 4، شماره 219 ، آذر 1389، ، صفحه 71-87
چکیده
با این که هیوم با توجه به مبانی فلسفه‌اش به صورت صریح، زیبایی را احساس میداند، اما از برخی عبارات وی در آثارش چنین مستفاد میشود که زیبایی نه یک احساس که کیفیتی واقعی است و از برخی عبارات دیگر این ... بیشتر
بررسی دو دلیل در مورد عدم فراگیری اصل علیت
دوره 3، شماره 214 ، اسفند 1388، ، صفحه 71-87
چکیده
نیافتن شاهد تجربی و انجام آزمایش‌های مشابه، دو دلیلی است(1) که برخی از دانشمندان علوم تجربی بر فراگیر نبودن اصل علیت در محدودة اتم آورده‌اند. این دو دلیل در این مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد و نشان داده ... بیشتر
علم منسوب به جهان‌بینی خاص: بررسی مسأله امکان‌پذیری
دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1398، ، صفحه 71-94
چکیده
این مقاله از دو بخش عمده شکل گرفته است. در بخش نخست مقاله نشان میدهیم که برخی از مهمترین نظریههای علم در قرن بیستم یا نتوانستهاند نشان دهند که ارزشداوریها در مقام تقویم و تعیین علم اثری ... بیشتر
روش پژوهش هایدگر در کتاب وجود و زمان
دوره 8، شماره 14 ، خرداد 1393، ، صفحه 71-92
چکیده
مارتین هایدگر موضوع فلسفه‌ی خود را وجود قرار می‌دهد و معتقد است این موضوع در تاریخ تفکر مورد غفلت قرار گرفته و باید توجه خود را به آن معطوف داشت . وی اساس تفکر خود را توجه به هستی و پرسش از وجود میداند ... بیشتر
عقل در نگاه ابن عربی
دوره 1، شماره 199 ، شهریور 1385، ، صفحه 73-98
چکیده
عقل خصیصه مهم آدمی و ابزار ارزشمند او، در شناخت حقایق است. تکیه و تاکید زیاد فلاسفه به آن، خصوصا در درک مسایل ماوراالطبیعی، انگیزه ای برای مخالفت عارفان با آنان شده است. ابن عربی در آثار خود عقل را عاقلانه ... بیشتر
جنبه های شناخت شناسانه و ایدئالیستی فلسفۀ شوپنهاور
دوره 3، شماره 210 ، شهریور 1388، ، صفحه 75-92
چکیده
فلسفۀ شوپنهاور، تا آنجا که به جهان به عنوان بازنم ود، نحوة شناخت و رابط ۀمیان فاعل شناسا و متعلق شناخت می پردازد، هم سو با فلسف ۀ نظری کانت وشناختشناسی اوست. هم رسالۀ دکترای شوپنهاور و هم بخش اول اثر مشهورجهان ... بیشتر
Lakatos and Hersh on Mathematical Proof
دوره 9، شماره 17 ، اسفند 1394، ، صفحه 75-93
چکیده
The concept of Mathematical Proof has been controversial for the past few decades. Different philosophers have offered different theories about the nature of Mathematical Proof, among which theories presented by Lakatos and Hersh have had significant similarities and differences with each other. It seems that a comparison and critical review of these two theories ... بیشتر
نگاه انتقادی گاتینگ به الگوهای معرفت شناختی مستقل از حقیقت در باور به وجود خدا
دوره 10، شماره 19 ، آبان 1395، ، صفحه 75-91
چکیده
گری گاتینگ(Gary Gutting) از فیلسوفانی است که در زمینه فلسفه دین آراء ارزشمندی دارد. وی رویکردهای فیلسوفانی مانند ویتگنشتاین، آکویناس و پلانتینگا را در مواجهه با توجیه باورهای دینی رویکرد مستقل از حقیقت ... بیشتر
نقش نظام‌بخش تصورات و اصول عقل در فلسفة کانت
دوره 1، شماره 202 ، دی 1386، ، صفحه 77-88
چکیده
کـانت تـصورات مـحض عقل، یعنی خدا، جهان و نفس، را دارای دو کاربرد متفاوت میداند؛ یکی کاربرد نادرست آنها که وی آن را کاربرد متعالی مینامد و در آن برای تصورات، مابه ازای خارجی در نظر گرفته میشود. ... بیشتر
بحران کرونا؛ خاستگاه چالش ها و پرسش های فلسفی
دوره 14، شماره 31 ، مرداد 1399، ، صفحه 77-107
چکیده
این مقاله مجموعه تاملاتی بر محور چالش‌ها و پرسش‌های فلسفی پیش رو در بحران کروناست. از این رو مقاله‌ای توصیفی-تحلیلی و مشتمل بر فرض‌ها و حدس‌هایی در باب پیامدها و امکانات فلسفی بحران موجود و مسایل مرتبط ... بیشتر
تحلیلی بر نظریة اشیاء ماینونگ
دوره 2، شماره 205 ، دی 1387، ، صفحه 79-106
چکیده
آلکسیوس ماینونگ یکی از فیلسوفان معاصر است که با نگرش خاص به مباحث وجودشناسی تأثیرات فراوانی را در بسیاری از فلسفه‌های مابعد خود و نیز مباحث منطق جدید بر جای گذاشته است. تفکرات او تا حد زیادی متأثر از ... بیشتر
نگاهی به جایگاه مفهوم «استعلایی (Transcendental)» در فلسفۀ نظری کانت * (با توجّه به پاره‌ی از مصادیق آن در کتاب نقد عقل محض)
دوره 4، شماره 216 ، تیر 1389، ، صفحه 81-103
چکیده
مفهوم «استعلایی»، بنیادی‌ترین مفهوم در فلسفۀ نظری کانت است. از همین رو، فهم معرفت‌شناسی کانت اساساً مبتنی بر فهم معنا، کاربرد و کارکرد این مفهوم در نظر اوست. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، ... بیشتر
Religion and Spirituality: Adam Smith versus J-J Rousseau
دوره 12، شماره 24 ، مهر 1397، ، صفحه 83-93
چکیده
Adam Smith and J-J Rousseau share some common ground when it comes to religion, namely that they were born into and educated in cultural contexts deeply shaped by Reformed Christianity. However, close consideration of their writings on religion reveal marked difference. This paper explores those differences and finds that Rousseau and Smith are radically ... بیشتر
تاریخ فلسفه و جایگاه آن در آثار صدرالمتألهین و علامه طباطبایی
دوره 2، شماره 203 ، شهریور 1387، ، صفحه 85-102
چکیده
آگاهی از تاریخ در علوم به طور عام، و در فلسفه به طور خاص، امری ضروری به نظر می‌رسد. زیرا با نگاه تاریخی به مباحث فلسفی نه تنها تکوین و سیر تطور آنها روشن شده و راه برای پیمودن ادامه مسیر همواره می‌گردد؛ ... بیشتر
ملاحظاتی در انسانشناسی پراگماتیکی کانت
دوره 5، شماره 8 ، خرداد 1390، ، صفحه 131-158
چکیده
کانت با اطلاق صفت «پراگماتیکی» بر انسانشناسی خود، موضع انتقادی خود را نسبت به انسانشناسی سنتی، جغرافیای طبیعی، روانشناسی تجربی، و انسانشناسی فیزیولوژیکی اعلام میدارد. او ... بیشتر
شانس اخلاقی از نظر برنارد ویلیامز
دوره 10، شماره 18 ، فروردین 1395، ، صفحه 189-218
چکیده
شانس اخلاقی از جمله بحث‌های مهم در فرااخلاق است که به دلیل تعارض با اصل کنترل، ارزیابی، قضاوت و مسئولیت اخلاقی ما را به چالش می‌کشد. برنارد ویلیامز اولین کسی است که واژه شانس اخلاقی را به کار می‌برد ... بیشتر
Obituary; Ian Charles Jarvie (8th July 1937-16th May 2023)
دوره 17، شماره 42 ، خرداد 1402