Journal of Philosophical Investigations

لطفا با کارشناس مجله تماس بگیرید
بازنمایی اندیشۀ مارتین هایدگر در سینمای آندری تارکوفسکی
بازنمایی اندیشۀ مارتین هایدگر در سینمای آندری تارکوفسکی

سیدمهدی موسوی نژاد؛ محمد رعایت جهرمی

دوره 12، شماره 23 ، شهریور 1397، ، صفحه 157-174

چکیده
  وقتی از ارتباط سینما و فلسفه سخن می‌گوییم، درواقع، از چه سخن می‌گوییم؟ هنگامی که از نزدیکی و ارتباط آثار سینماییِ یک کارگردان با اندیشۀ یک فیلسوف بحث می‌کنیم، مرادمان چیست؟ گفت‌وگو دربارۀ همسایگی ...  بیشتر
فلسفه تعلیم و تربیت برای آینده از دیدگاه توماس دو کُنَنک
فلسفه تعلیم و تربیت برای آینده از دیدگاه توماس دو کُنَنک

وحید نژادمحمد؛ گلچهره مرادی باستانی

دوره 16، شماره 39 ، شهریور 1401، ، صفحه 166-185

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.52938.3340

چکیده
  توماس دو کُنَنک، فیلسوف کانادایی معاصر است که تاکنون کتاب و رسالات بسیاری چاپ کرده و تحقیقات زیادی در زمینه فلسفه و آموزش انجام داده است. آنچه برای توماس دو کُنَنک اهمیت دارد حفظ کرامت انسانی در هر زمینه ...  بیشتر
رویکرد نقدی ابن رشد از حدود کاربرد عقل و حضور آن در تفکر فلسفی غرب
رویکرد نقدی ابن رشد از حدود کاربرد عقل و حضور آن در تفکر فلسفی غرب

سجاد یوسفی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، ، صفحه 167-181

چکیده
  اصالت عقل ابن­رشد یکی از مؤلفه­های تأثیر­گذار در تفکر فلسفی مغرب‌زمین بوده است و نقد عقلانی حدود به کارگیری عقل یکی از جنبه­های محوری عقل­گرایی وی می­باشد. تحقیق حاضر بر آن بوده است تا امتداد ...  بیشتر
«کنش پژوهی اخلاقی» به مثابۀ فصل مشترک «تربیت پژوهی» با «طراحی پژوهی»
«کنش پژوهی اخلاقی» به مثابۀ فصل مشترک «تربیت پژوهی» با «طراحی پژوهی»

سید علی فارغ؛ یاسمن حاجیان فروشانی

دوره 16، شماره 40 ، آبان 1401، ، صفحه 168-180

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.52598.3304

چکیده
  هدف: پیوند حکمت‌های «تربیت» و «طراحی» درگرو مترتب شدن هنجارهای اجتماعی بر آن‌ها و وجود ارتباط ذاتی میان عناصر «حقیقت‌جویی» و «کنش محوری» و همچنین وجود مضمون مشترکِ «پویایی ...  بیشتر
فایده نگری و صداقت: ارزیابی نقد ویلیامز بر فایده نگری
فایده نگری و صداقت: ارزیابی نقد ویلیامز بر فایده نگری

مینو حجت

دوره 13، شماره 29 ، بهمن 1398، ، صفحه 169-191

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.8435

چکیده
  یکی از نقدهایی که فایده‌نگری را با چالش مهمی مواجه ساخته است نقدی است از جانب برنارد ویلیامز بر این اساس که فایده‌نگری، در جهتِ تحصیلِ خیرِ بیشتر، افراد را از علایق و طرح‌های شخصی‌شان بیگانه می‌سازد. ...  بیشتر
مرزهای مبهم مفهوم ’بازی‘؛ پاسخ به مناقشات مک‌گین در باب شباهت خانوادگی
مرزهای مبهم مفهوم ’بازی‘؛ پاسخ به مناقشات مک‌گین در باب شباهت خانوادگی

مینو حجت

دوره 18، شماره 46 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 171-189

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.59515.3646

چکیده
  کالین مک‌گین در کتاب خود، حقیقت از طریق تحلیل: بازی‌، نام‌، و فلسفه، سعی می‌کند به برداشت سنتی از تحلیل مفهومی جان تازه‌ای ببخشد. در نظر او، تعریف یک مفهوم عبارت است از بیان شروط لازم و کافی آن، و تعریف ...  بیشتر
جرح و تعدیل نظریه تعریف ارسطویی در منطق سینوی
جرح و تعدیل نظریه تعریف ارسطویی در منطق سینوی

اکبر فایدئی؛ مسعود امید

دوره 12، شماره 25 ، بهمن 1397، ، صفحه 173-187

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8010

چکیده
  از دیدگاه ارسطو، تعریف منطقی اشیا، نخستین گام برای دست‌یابی به معرفت علمی و برهانی است و شناخت کامل اشیا تنها در سایه شناختن ذات آنها و تعریف حدی امکان‌پذیر است. ابن‌سینا هم که به پیروی از ارسطو، معرفت ...  بیشتر
Place goes wrong in treating mind-brain relationship: Clarifying why identity theory is neither reasonable nor a mere scientific problem in disguise
Place goes wrong in treating mind-brain relationship: Clarifying why identity theory is neither reasonable nor a mere scientific problem in disguise

مهدی سلیمانی خورموجی

دوره 9، شماره 17 ، اسفند 1394، ، صفحه 173-202

چکیده
  پِلِیس بر این باور است که مسائل فلسفی مرتبط با ماهیتِ نسبتِ میان ذهن و مغز، در نهایت به­نفعِ مادی­گرایی -خصوصاً نظریه این­همانیِ نوعی- کنار گذاشته یا منحل خواهند شد. او این مدعا را فرضیه­ای علمی ...  بیشتر
تفکیک پدیدار و ذات معقول: مسأله‌ای جدید و یا تقریری نو از مسأله‌ای کهن
تفکیک پدیدار و ذات معقول: مسأله‌ای جدید و یا تقریری نو از مسأله‌ای کهن

یوسف نوظهور؛ جلال پیکانی

دوره 5، شماره 9 ، آذر 1390، ، صفحه 177-199

چکیده
  یکی از مشهورترین عناصر فلسفة نظری کانت، عبارت است از تفکیک میان ساحت شناختنی و ساحت ناشناختنی. موضوع اصلی این نوشتار عبارت است از نشان دادن ویژگی‌هایی که تقریر کانت از چنین تفکیکی را از برداشت متقدمان ...  بیشتر
کانت و خویشاوندی عقل و خیال در زیبایی هنری
کانت و خویشاوندی عقل و خیال در زیبایی هنری

رضا ماحوزی

دوره 9، شماره 16 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 177-196

چکیده
  کانت در نقد قوه حکم که سومین کتاب اصلی وی است تلاش دارد داوری زیباشناختی را به قوه حکم تأملی اختصاص داده و آن را از احکام معرفتی فاهمه عقل نظری در نقد اول و احکام اخلاقی عقل عملی در نقد دوم متمایز سازد. ...  بیشتر
خدا در فلسفه افلاطون
خدا در فلسفه افلاطون

طیبه شاددل؛ منصور ایمانپور؛ حسین اترک

دوره 15، شماره 34 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 178-197

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.34911.2368

چکیده
  معانی مختلفی از واژۀ خدا در طول تاریخ فلسفه اراده شده است که بنا به تقسیم استقرائی می‌توان تصوراتی همچون تئیسم، پانتئیسم، پاننتئیسم و دئیسم و... ذکر نمود. پرسش این پژوهش این است که افلاطون چه تصویری از ...  بیشتر
معرفت‌شناسی فضیلت‌محور و مسئله توجیه
معرفت‌شناسی فضیلت‌محور و مسئله توجیه

سعیده فخار نوغانی؛ رضا اکبری؛ جهانگیر مسعودی

دوره 8، شماره 14 ، خرداد 1393، ، صفحه 183-193

چکیده
  پیشنهاد رویکردهایی که برای تبیین نظریه معرفت به مؤلفه دیگری غیر از توجیه متوسل شده و یا توجیه را از این ساختار حذف کرده‌اند، مهمترین بخش بدنه معرفت‌شناسی معاصر را تشکیل می‌دهد. معرفت‌شناسی فضیلت‌محور ...  بیشتر
زبان، طبیعت و قانون در فلسفۀ افلاطون (رابطۀ نام‌ها و چیزها در کراتیلوس و ارتباط آن با مسألۀ قانون و طبیعت)
زبان، طبیعت و قانون در فلسفۀ افلاطون (رابطۀ نام‌ها و چیزها در کراتیلوس و ارتباط آن با مسألۀ قانون و طبیعت)

امیرحسین ساکت

دوره 13، شماره 26 ، خرداد 1398، ، صفحه 195-212

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8039

چکیده
  نسبت میان نام‌ها و چیزها که در کراتیلوس مطرح می‌شود، از فروع مسأله‌ای عام‌تر دربارۀ قانون و طبیعت است که بسیاری از مسائل فلسفۀ یونانی از آن سرچشمه گرفته است. مسأله این است که آیا قوانین بشری ریشه در ...  بیشتر
نا/الهیات: تأکیدی بر گریزناپذیری الهیات
نا/الهیات: تأکیدی بر گریزناپذیری الهیات

حسن فتح‌زاده؛ سمیرا طاهری

دوره 11، شماره 20 ، شهریور 1396، ، صفحه 197-210

چکیده
  دوران نشانه اساساً دورانی الهیاتی است: هر نظامی که مبتنی بر یک مفهوم اساسی باشد، مفهومی که گردش نشانه‌ها را شکل می‌دهد، از اساس الهیاتی است. این مفهومِ محوری، در هر اندیشه نامی به خود گرفته: واقعیت، جوهر، ...  بیشتر
A new philosophy of man and humanism
A new philosophy of man and humanism

هانس ل. م. داسن

دوره 12، شماره 24 ، مهر 1397، ، صفحه 201-218

چکیده
  The theoretical basis for the new philosophy was laid by the American philosopher James Joseph Dagenais (1923-1981), who came to the conclusion that philosophical anthropology is not a science, but a domain unto itself, and that a philosophy of man can only come about as a joint undertaking of all sciences, in which the object of study must be man himself. The ...  بیشتر
نقدی بر خوانش غالب از ویتگنشتاینِ کریپکی
نقدی بر خوانش غالب از ویتگنشتاینِ کریپکی

علی حسینخانی

دوره 17، شماره 44 ، آذر 1402، ، صفحه 201-221

https://doi.org/10.22034/jpiut.2023.52482.3285

چکیده
  در این مقاله، درباره تفسیر گروهی از فلاسفه، همچون هکر، بِیکر، مک‌داول و مک‌گین از استدلال و پاسخ شک‌گرایانة ویتگنشتاینِ کریپکی یا کریپکنشتاین بحث خواهیم کرد و نشان داده خواهد شد که بخشی از تفسیر این ...  بیشتر
تبیین ناتورالیستیِ رؤیای صادقه: ارسطو و یونگ
تبیین ناتورالیستیِ رؤیای صادقه: ارسطو و یونگ

علی سنایی؛ علی رضا فاضلی

دوره 10، شماره 19 ، آبان 1395، ، صفحه 207-229

چکیده
  تبیین ناتورالیستی از رویای صادقه یعنی آنکه این پدیده با صرف نظر از عوامل ماورالطبیعی تبیین شود. ارسطو در طبیعات کوچک و کارل گوستاو یونگ در آثار خود رؤیابینی را با رهیافت ناتورالیستی توضیح داده اند. این ...  بیشتر
نقد دیدگاه معاصرین در حل شبهه تعارض میان «مشهوری» بودن و «عقلی» بودن گزاره‌های اخلاقی در نگاه ابن سینا
نقد دیدگاه معاصرین در حل شبهه تعارض میان «مشهوری» بودن و «عقلی» بودن گزاره‌های اخلاقی در نگاه ابن سینا

سید علی علم الهدا

دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1398، ، صفحه 213-230

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.32842.2288

چکیده
  مسئله مشهوری بودن گزاره‌های اخلاقی در نگاه شیخ با عقلی دانستن آنها از سوی وی دارای یک نوع تعارضی می­باشد که به دنبال آن نقدهایی به مبانی اخلاقی ابن­سینا از سوی منتقدان مطرح شده است. نگاه عمده در معاصرین ...  بیشتر
ارزیابی انتقادی تقلیل‌گرایی در مدل‌های وحدت علم نیگل و اپنهایم-پاتنم
ارزیابی انتقادی تقلیل‌گرایی در مدل‌های وحدت علم نیگل و اپنهایم-پاتنم

محمدمهدی حاتمی

دوره 15، شماره 37 ، دی 1400، ، صفحه 216-241

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46157.2833

چکیده
  وحدت یا عدم وحدت علم یکی از مسائل مهم فلسفی در قرن بیستم بوده‌‌است. یکی از مهم‌‌ترین پاسخ‌‌ها به مسئله وحدت علم از سوی تقلیل‌‌گرایان پیشنهاد شده‌‌است. مقاله پیش‌‌رو بر دو نمونه برجسته از چنین رویکردهایی ...  بیشتر
تأثیر کروناویروس بر زیست‌بوم عقلانیت
تأثیر کروناویروس بر زیست‌بوم عقلانیت

علیرضا منصوری

دوره 14، شماره 31 ، مرداد 1399، ، صفحه 221-245

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40442.2601

چکیده
  مقالۀ حاضر با بهره‌گیری از نظریۀ سه جهان پوپر توضیح می‌دهد که ویروس کرونا چگونه می‌تواند تأثیری وسیع و گسترده بر زیست‌بوم عقلانیت بگذارد و به واسطۀ وجود جهان 3 چگونه ویروس‌هایی که تهدیدی برای انسان ...  بیشتر
بررسی عقلانیت و ایمان از نگاه رابرت آئودی
بررسی عقلانیت و ایمان از نگاه رابرت آئودی

علیرضا دُرّی نوگورانی

دوره 10، شماره 18 ، فروردین 1395، ، صفحه 329-357

چکیده
  رابرت آئودی، معرفت‌شناسِ بنامِ معاصر، رویکرد متفاوتی را در بررسی عقلانیت ایمان در پیش گرفته است که سزاوار طرح و بررسی است. آئودی کوشیده است با نگاهی متفاوت به ماهیت ایمان و تمرکز بر ایمان غیراعتقادی ...  بیشتر
Critical Rationalism and Post-Truth
Critical Rationalism and Post-Truth

Thomas Hainscho

دوره 17، شماره 42 ، خرداد 1402، ، صفحه 91-106

https://doi.org/10.22034/jpiut.2000.16575

چکیده
  'Post-truth' has become a buzzword for numerous current crises: the fragmentation of the media landscape, the ongoing debate about 'fake news', the loss of trust in science, etc. Although these crises take place in society, it is claimed that the roots of post-truth can be traced back to the history of philosophy. Occasionally, it is asserted that Karl Popper's ...  بیشتر
What’s behind meaning?
What’s behind meaning?

Alberto Peruzzi

دوره 11، شماره 21 ، دی 1396، ، صفحه 119-145

چکیده
  The paper addresses the main questions to be dealt with by any semantic theory which is committed to provide an explanation of how meaning is possible. On one side the paper argues that the resources provided by the development of mathematical logic, theoretical computer science, cognitive psychology, and general linguistics in the 20th Century, however indispensable ...  بیشتر
Quine on Charity and Rationality
Quine on Charity and Rationality

حمیدرضا محبوبی آرانی؛ مجتبی درایتی

دوره 14، شماره 32 ، آذر 1399، ، صفحه 134-147

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.29178.2097

چکیده
  W. V. Quine borrows the principle of charity from Neil Wilson, but modifies and enriches its content to fit into his naturalistic philosophy and epistemology. While Wilson ties this principle to the notion of truth, Quine’s attempts in finding a ground for it lead him to the concept of common rationality shared by all human beings, which is ultimately what ...  بیشتر
واکاوی نسبت میان آگاهی و سوژه در اندیشه سیاسی لویی آلتوسر
واکاوی نسبت میان آگاهی و سوژه در اندیشه سیاسی لویی آلتوسر

محمد نژادایران

دوره 12، شماره 22 ، خرداد 1397، ، صفحه 137-152

چکیده
  آلتوسر برجسته‌ترین نظریه‌پرداز مارکسیسم ساختارگرای فرانسوی و پیشگام نقد تفاسیر هگلی از مارکس تلقی می‌شود که چارچوب نظریه وی پیچیده‌ترین برداشت از ساختار اجتماعی را ترسیم می‌کند. آلتوسر با نقد سوژه ...  بیشتر