Journal of Philosophical Investigations
مقاله علمی- پژوهشی
ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس
ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس

مریم معیرزاده؛ موسی اکرمی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 1-23

چکیده
  ذاتی‌گرایی(Essentialism) نظریه‌ای متافیزیکی است که ریشه در سنت پربار ارسطو دارد. در این نظریه برخی ویژگی‌ها، هویت یک شی‌ء را تعیین می‌کنند. قائلان به چنین دیدگاهی، هر شی‌ء را دارای ذات مختص به خود می‌دانند. ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
جایگاه تجربه در پارادایم کوهن
جایگاه تجربه در پارادایم کوهن

رضا صادقی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 25-44

چکیده
  بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و دادة تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعة علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. دادة تجربی نیز مانند اکتشاف ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
رابطه کل و جزء در فلسفه لایب نیتس
رابطه کل و جزء در فلسفه لایب نیتس

زهرا نوری سنگدهی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 45-58

چکیده
  در این مقاله ما انواع کل و جزء و نسبت میان آن­ها را با توجه به مفهوم بنیادین فلسفه­ی لایب­نیتس یعنی «جوهر» بررسی کردیم. همچنین ارتباط کل و جزء با جوهر را با توجه به برخی اصول اندیشه­ی او مثل ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی و نقد دیدگاه آرتور پیرامون تأثیرپذیری مارکس در مفهوم کار از ارباب و بنده هگل
بررسی و نقد دیدگاه آرتور پیرامون تأثیرپذیری مارکس در مفهوم کار از ارباب و بنده هگل

مجتبی سیفی؛ محمد مشکات

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 59-75

چکیده
  تأثیرپذیری مارکس از هگل امری است مورد اتفاق و خصوص تأثیرپذیری اش از بخش ارباب و بنده پدیدارشناسی روح، اگرچه نظریه ای مشهور اما برای برخی مانند آرتور، افسانه ای بیش نیست. امثال سارتر و هیپولیت که تحت تأثیر ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نسبت شهود و هوش در فلسفه‌ی برگسون
نسبت شهود و هوش در فلسفه‌ی برگسون

محمد عنبرسوز؛ جهانگیر مسعودی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 77-89

چکیده
  یکی از نقاط ابهام برانگیز در فلسفه‌ی برگسون، نسبت میان هوش و شهود به عنوان دو منبع معرفتی انسان است. برگسون به دلیل تلقی خاص خود از جهان به عنوان امری پویا و سیال به دنبال روش معتبری برای دستیابی به شناخت ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نسبت زیبایی شناسی و عقلانیت ارتباطی؛ منطق زیبایی‌شناسانه «عقلانیت ارتباطی» در اندیشه هابرماس و نسبت آن با «نقد قوه حکم» کانت و «هنر مدرن» آدورنو
نسبت زیبایی شناسی و عقلانیت ارتباطی؛ منطق زیبایی‌شناسانه «عقلانیت ارتباطی» در اندیشه هابرماس و نسبت آن با «نقد قوه حکم» کانت و «هنر مدرن» آدورنو

عبدالمجید مبلغی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 91-110

چکیده
  این مقاله در پی توضیح مبنای زیبایی شناختی نگرش هابرماس به «عقلانیت ارتباطی» است. مطابق مدعا تعریف کانت در مبحث نقد قوه حکم خود از امر زیبا، و توضیح وی از قضاوت ذوقی و زیبایی شناسانه، به فهم ابعاد ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
اخلاق و نظریه نفس در اندیشه استیچ؛ آوردگاه روانشناسی اخلاق و علوم شناختی
اخلاق و نظریه نفس در اندیشه استیچ؛ آوردگاه روانشناسی اخلاق و علوم شناختی

محمدهادی فاضلی؛ احد قراملکی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 111-135

چکیده
  استیفن استیچ، یکی از نامدارترین روانشناسان و فیلسوفان حوزه‌های اخلاق و ذهن است. وی با بهره‌گیری و تلفیق سنت‌های روانشناسانه و فلسفی در حوزه‌های مذکور به مرجع بسیاری از پژوهش‌های معاصر در روانشناسیِ ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نظام صدور از منظر سهروردی و ملاحظاتی در باب آن
نظام صدور از منظر سهروردی و ملاحظاتی در باب آن

منصور ایمانپور

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 137-151

چکیده
  مسئله­ آفرینش به­ویژه چگونگی پیدایش موجودات فراوان از علت واحد و بسیط، یکی از مسائل مهم و همیشگی فیلسوفان اسلامی است. فیلسوفان مشائی اسلامی در چارچوب مبانی فلسفی خویش و با اعتقاد به منشأ اثر بودن ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی تطبیقی دیدگاه ابن سینا و لایب نیتس پیرامون مبدأ نخستین
بررسی تطبیقی دیدگاه ابن سینا و لایب نیتس پیرامون مبدأ نخستین

مهدی دهباشی؛ زهرا ذوفقاری

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 153-166

چکیده
  توجه به مبدأ نخستین موجودات و اقامه ی براهین متعدد در اثبات وجود آن از دیرباز در تفکر فلسفی وجود داشته است. پژوهش حاضر از روش مطالعات تطبیقی به مقایسه ی دیدگاه ابن سینا و لایب نیتس پیرامون مبدأ نخستین ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
رویکرد نقدی ابن رشد از حدود کاربرد عقل و حضور آن در تفکر فلسفی غرب
رویکرد نقدی ابن رشد از حدود کاربرد عقل و حضور آن در تفکر فلسفی غرب

سجاد یوسفی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 167-181

چکیده
  اصالت عقل ابن­رشد یکی از مؤلفه­های تأثیر­گذار در تفکر فلسفی مغرب‌زمین بوده است و نقد عقلانی حدود به کارگیری عقل یکی از جنبه­های محوری عقل­گرایی وی می­باشد. تحقیق حاضر بر آن بوده است تا امتداد ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی )
پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی )

فرامرز تقی لو؛ جلال پیکانی

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 183-202

چکیده
  تبیین­ های پوزیتیویستی و ابطال­گرایانه، هر دو در این فرض طبیعت­گرایانه اتفاق­ نظر داشته­اند که واقعیت محدود به سطح تجربی است و تبیین علمی باید به این سطح تجربی ارجاع دهد تا از وصف تحقیق ­پذیری، ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
جاودانگی نفس از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا
جاودانگی نفس از دیدگاه ابن میمون و اسپینوزا

مرتضی شجاری؛ یوسف نوظهور؛ عباس فنی اصل

دوره 8، شماره 15 ، آذر 1393، صفحه 203-219

چکیده
  آرزوی جاودانگی را می‌توان در نهاد آدمی مشاهده کرد. ازاین‌رو ادیان مختلف و متفکران آن‌ها به این بحث و تبیین آن اهتمام داشته‌اند. فیلسوف بزرگ یهودی ـ ابن میمون ـ به سبب تعلق‌خاطر عمیق به دین یهود، سعی ...  بیشتر