Journal of Philosophical Investigations
دوره 18 (1403)
دوره 17 (1402)
دوره 16 (1401)
دوره 15 (1400)
شماره 37 مقالات
ویژه نامه تعامل علوم و فلسفه (به زبان فارسی)
شماره 36 مقالات
شماره انگلیسی، (ویژه نامه تعامل علوم با فلسفه)
شماره 35 مقالات
شماره 34 مقالات
دوره 14 (1399)
دوره 13 (1398)
دوره 12 (1397)
دوره 11 (1396)
دوره 10 (1395)
دوره 9 (1394)
دوره 8 (1393)
دوره 7 (1392)
دوره 6 (1391)
دوره 5 (1390)
دوره 4 (1389)
دوره 3 (1388)
دوره 2 (1387)
دوره 1 (1386)
مقاله علمی- پژوهشی
انقلاب های علمی و پیشرفت: تأمّلی در فلسفه علم کوهن و بسکار
انقلاب های علمی و پیشرفت: تأمّلی در فلسفه علم کوهن و بسکار

مریم پوست فروش؛ مصطفی تقوی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43132.2728

چکیده
  تبیینِ پیشرفت علم، یکی از مباحثی است که همواره در فلسفه علم مورد توجّه بوده و روایت­های مختلفی در خصوص اینکه پیشرفت چه زمانی حاصل شده و چه معیارهایی برای پیش­رونده بودن یک نظریه در نظر گرفته می­شود، ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
«دمکراسی شهرستان‌گرا»: تحلیل تطبیقی «دمکراسی شهرستان‌گرا» و «دمکراسی پایتخت‌گرا» در «فلسفه سیاست» تکویل
«دمکراسی شهرستان‌گرا»: تحلیل تطبیقی «دمکراسی شهرستان‌گرا» و «دمکراسی پایتخت‌گرا» در «فلسفه سیاست» تکویل

شیرزاد پیک حرفه

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 17-41

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.42609.2702

چکیده
  چرا «دمکراسی»، چونان مفهومی فلسفی، فقط در برخی از جوامع نهادینه می‌شود و در جوامع مختلف نمودهای مختلفی می‌یابد؟ چرا «دمکراسی» در برخی از جوامع «از پایین به بالا» و «شهرستان‌محور» ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل عینیت علمی در مسأله ارزش‌باری علم
تحلیل عینیت علمی در مسأله ارزش‌باری علم

غلامحسین جوادپور

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 42-64

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.41631.2664

چکیده
  تأثیر ارزش‌ها بر علم این واهمه را برای برخی فیلسوفان علم پدید آورده است که رسالت اصلی علم، یعنی عینیت خدشه‌دار شود. تلقی سنتی از عینیت ـ که در گرو عینیت متافیزیکی است ـ معمولاً مطابقت تصویر ذهنی با واقع ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی دیدگاه امام محمد غزالی در باب نسبت اختیار و ضرورت علّی
بررسی دیدگاه امام محمد غزالی در باب نسبت اختیار و ضرورت علّی

کیقباد دانشیان کنانلو؛ سیدابراهیم آقازاده؛ توکل کوهی گیگلو

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 65-80

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46862.2892

چکیده
  رابطه اختیار با قاعده فلسفی «جبر علّی و معلولی» از مسائلی است که محل نزاع میان اندیشمندان اسلامی، از حکما و متکلمان و اصولیان بوده است. مشهور حکمای اسلامی اختیار را در تعارض با این قانون عقلی و ضروری ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نقد و بررسی ابعاد انسان‌‌شناختی دعا از دیدگاه وینسنت برومر
نقد و بررسی ابعاد انسان‌‌شناختی دعا از دیدگاه وینسنت برومر

مروه دولت آبادی؛ عین الله خادمی؛ امیرحسین منصوری نوری؛ زینب درویشی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 81-96

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44296.2756

چکیده
  این پژوهش با روش تحلیلی و استنادی در پی تبیین اهم ابعاد انسان‌‌شناختی دعا از نظر وینسنت برومر است. انسان مستقل یکی از مؤلفه­های اصلی دعا از نظر برومر است. اگرچه ایشان مباحث انسان‌‌شناختی دعا را از ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تبیین رابطۀ هنر و طبیعت در فلسفۀ شلینگ
تبیین رابطۀ هنر و طبیعت در فلسفۀ شلینگ

رکسانا ریاحی؛ علی مرادخانی؛ محمد شکری

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 97-114

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43136.2729

چکیده
  شلینگ به‌منظور دست‌یابی به بنیان مشترک «من» و طبیعت، با ابطال دوگانگی میان آن دو و اثبات عدم امکان تقلیل طبیعت به سلسلۀ علل و معلول‌های مکانیکی، به رویکرد جدیدی در فلسفۀ طبیعت دست می‌یابد. او ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
هم‌سنجی قاعده بسیط‌الحقیقه و عبارت عرفانی «إن مسمی الله احدی بالذات کلٌ بالأسماء»
هم‌سنجی قاعده بسیط‌الحقیقه و عبارت عرفانی «إن مسمی الله احدی بالذات کلٌ بالأسماء»

مهدی سعادتمند؛ علی بابایی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 115-133

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44226.2752

چکیده
  قاعده بسیط­الحقیقه، بیان کننده نسبت مصداق حقیقی آن یعنی خدا با عالم است. همسویی این نسبت در حکمت متعالیه و عرفان، همچنین تصریح ملاصدرا به دریافت شهودی عارفان از درون­مایه این قاعده، اندیشه را به جستجوی ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
امکانات قوه حاکمه تأملی در صورت‌بندی طبیعت حقوقی در نزد کانت
امکانات قوه حاکمه تأملی در صورت‌بندی طبیعت حقوقی در نزد کانت

علی سلمانی؛ سعید حاچ رشیدیان

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 134-158

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.38021.2501

چکیده
  شاید یکی از محوری‌ترین ایده‌های کانت که تمام دوره‌های کار پیگیر فکری او را به یکدیگر متصل می‌کند، ایده طبیعت به‌طور کل باشد. طبیعت به‌طور کل برای کانت معادل تمامیّت و کلیّت است. قاعده این ایده بنیادین ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
رویکرد هرمنوتیکی به یادگیری کوانتومی
رویکرد هرمنوتیکی به یادگیری کوانتومی

احسان صباغی نوش آبادی؛ حسن رستگارپور؛ مجید علی عسگری

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 159-181

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46891.2895

چکیده
  این پژوهش با هدف تعیین مؤلفه‌های نظریه ‌کوانتومی و با جستجو در داده‌های‌ اولیه منابع گزینش ‌شده بر اساس پاردایم ‌کوانتومی و با روش پژوهش هرمنوتیک‌‌ فلسفی، در پی این سوال بوده ‌است که از دیدگاه‌ ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
آزادی مثبت و لیبرالیسم در فلسفه سیاسی کانت
آزادی مثبت و لیبرالیسم در فلسفه سیاسی کانت

علی عابدی رنانی؛ فائز دین پرست

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 182-202

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44117.2748

چکیده
  موضوع این مقاله تحلیل مفهوم آزادی به عنوان یکی از مسائل بنیادین اندیشه سیاسی در فلسفه کانت است. با توجه به گونه­شناسی آیزایا برلین در مورد برداشت­های مختلف منفی و مثبت از آزادی در تاریخ فلسفه، در این ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
مقایسه آرای دیونوسیوس مجعول و سهروردی درباره زیبایی
مقایسه آرای دیونوسیوس مجعول و سهروردی درباره زیبایی

پروانه قریب گرکانی؛ اسماعیل بنی اردلان؛ شمس الملوک مصطفوی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 203-225

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.42130.2679

چکیده
  نوشته­های دیونوسیوس مجعول آمیزه­ای از اندیشه­های مسیحیت، فلسفه متاخر یونان و عمدتا فلسفه نو­افلاطونی است که به دلیل تعالی­گرایی او به آسانی با دین تلفیق شده است. شرح دیدگاه دیونوسیوس درباره ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نقد جماعت‌گرایانه از بحران اخلاقی مدرنیته: بررسی چگونگی ساخت یک جامعۀ اخلاقی در اندیشه مک اینتایر
نقد جماعت‌گرایانه از بحران اخلاقی مدرنیته: بررسی چگونگی ساخت یک جامعۀ اخلاقی در اندیشه مک اینتایر

حجت قلندری

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 226-247

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43480.2741

چکیده
  چگونگی ارتباط اخلاق و جامعه، همواره یکی از مهم‌ترین پرسش‌های پیش‌رویِ اندیشمندان اجتماعی و فلاسفه بوده است. در آغاز دورۀ موسوم به روشنگری، اخلاقِ غایت‌مدار که دستاورد فلاسفۀ یونان باستان از جمله ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
خوانش هگلی-لاکانیِ ژیژک از سوژه
خوانش هگلی-لاکانیِ ژیژک از سوژه

بیان کریمی؛ مسعود بیننده

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 248-267

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.42015.2675

چکیده
  ژیژک در نظرگرفتن فلسفة هگل را همچون اوج سیستم­سازی و ایده­آلیسم مطلق که درنهایت تنوع و چندگانگی واقعیت را در ایده و معرفت مطلق منحل می­کند، نوعی داوری شتابزده درباب فلسفه‌ او می­داند. او بر این ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
رابطه لذت و سعادت از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
رابطه لذت و سعادت از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا

سیده زهرا گنجی پور؛ فرج‌الله براتی؛ میثم امانی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 268-292

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43028.2724

چکیده
  انسان‌ها از زمانی که پا به عرصه حیات می‌گذارند تا ابد با پدیده‌های لذّت و سعادت مواجه هستند. این دو مفهوم بسیار به هم نزدیک‌اند ولی تفاوت عمده باهم دارند و آن این که لذّت در موارد لحظه‌‌ای نیز به کار ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
ویژگی های اگزیستانسیال بدن در پدیدارشناسی مرلوپونتی
ویژگی های اگزیستانسیال بدن در پدیدارشناسی مرلوپونتی

ندا محجل؛ محمود صوفیانی؛ محمد اصغری

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 293-316

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46602.2872

چکیده
  در این مقاله سعی داریم نشان دهیم که موریس مرلوپونتی به سان قدیس حامی بدن تحلیل پدیدارشناختی از بدن ارائه می­دهد که نه از نوع روان­شناختی است نه از نوع عقل گرایانه بلکه از سنخ اگزیستانسیالیستی است. ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
نقش راجر اسکروتن در بسط زیبایی‌شناسی تحلیلی
نقش راجر اسکروتن در بسط زیبایی‌شناسی تحلیلی

محدثه مرجانی؛ اصغر فهیمی فر

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 317-339

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.45070.2779

چکیده
  هدف اصلی این پژوهش، واکاوی اندیشه‌های راجر اسکروتن(1944-2020)، فیلسوف بریتانیایی، در قلمرو زیبایی‌شناسی تحلیلی است. اسکروتن به طور خاص از پروژه نقادی قوای عقلانی کانت، و بصیرت‌های ویتگنشتاین در قلمرو ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تاملی بر جایگاه جنسیت در هویت فرد: تشریح و نقد نظریه
تاملی بر جایگاه جنسیت در هویت فرد: تشریح و نقد نظریه "ذات گرایی وحدت بخش" شارلوت ویت

زهرا زرگر؛ هانیه غلامعلی؛ هما یزدانی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 340-357

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.43445.2738

چکیده
  متافیزیک جنسیت شاخه‌ای از فلسفه فمینسیتی است که به چیستی مقوله جنسیت می‌پردازد. یکی از نظریه‌پردازان این حوزه شارلوت ویت است که در نظریه ذات‌گرایی وحدت‌بخش، مساله جنسیت را از بعدی متفاوت مورد توجه ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
مطالعه تطبیقی آرای ژیل دلوز و نلسون گودمن در نقاشی و ادبیات مدرن با تمرکز بر مفهوم گریز از بازنمایی
مطالعه تطبیقی آرای ژیل دلوز و نلسون گودمن در نقاشی و ادبیات مدرن با تمرکز بر مفهوم گریز از بازنمایی

سارا مشاعی؛ لیلا منتظری

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 358-378

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.44686.2764

چکیده
  مدرنیسم گرایشی است ذهنی و فکری از سوی انسان مدرن. ذهنی که در مواجه با بحران‌های زندگی به تغییری تازه مبدل شد و جنبه‌های مختلف زندگی را به‌واسطه اثر هنری تجلی بخشید. عصر مدرن شروع یک تغییر اساسی بود و ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
برهان حفره، جوهرگرایی خمینه ای و واقع گرایی وجودی
برهان حفره، جوهرگرایی خمینه ای و واقع گرایی وجودی

سعید معصومی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 379-401

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.42502.2694

چکیده
  برهان حفره، بعد از مقاله ارمن و نورتن(1987) به یکی از مباحث اصلی در فلسفه فضا-زمان تبدیل شده است که بر اساس آن نوع خاصی از جوهر‌‌گرایی (جوهرگرایی خمینه‌ای) قابل دفاع نخواهد بود؛ زیرا، به ناموجبیت رادیکال ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی انتقادی نسبت هنر سوررئالیسم با حقیقت با توجه به آراء هایدگر
بررسی انتقادی نسبت هنر سوررئالیسم با حقیقت با توجه به آراء هایدگر

منیره نادری؛ محمدجواد صافیان؛ حسین اردلانی

دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1400، صفحه 402-420

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46172.2834

چکیده
  هنر سورئال، هنری است که بر اساس نظریه ناخودآگاه فروید، توسط آندره برتون و لویی آراگون پایه‌گذاری شد. هنرمندان این سبک هنری در پی آزادسازی ناخودآگاه فردی و خلق ‌کار هنری با توجه به ناخودآگاه و رویا و ...  بیشتر