Journal of Philosophical Investigations
مقاله علمی- پژوهشی
نیچه؛ فیلسوفِ فرهنگ یا ضدفرهنگ؟
نیچه؛ فیلسوفِ فرهنگ یا ضدفرهنگ؟

محمدمهدی اردبیلی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.39921.2558

چکیده
  عنوان مقالۀ حاضر به دقیق‌ترین شکل پروبلماتیک اصلی آن را بیان می‌کند. در همین راستا، این متن از کاربردهای مختلف فرهنگ (پرورش، فرهیختن، تمدن و غیره) نزد نیچه آغاز می‌کند. نیچه، از نخستین متون جدی‌اش، ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی رفتار و رفتارگرایی در اندیشه ویتگنشتاین
بررسی رفتار و رفتارگرایی در اندیشه ویتگنشتاین

مرتضی افصحی؛ محمدرضا عبداله نژاد؛ محمود صوفیانی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 17-29

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.39799.2556

چکیده
  در نوشتار حاضر برآنیم تا به یکی از وجوه فلسفه ذهن، یعنی بحث از سرشت حالات ذهنی، از نگاه ویتگنشتاین بپردازیم. کم و بیش، موضع و ایستار ویتگنشتاین پیرامون این بحث را، به دیدگاه رفتارگرایی نزدیک دانسته­اند. ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
واکاوی تاثیر ابن رشد بر ابن میمون در چگونگی کاربرد عقل در شریعت
واکاوی تاثیر ابن رشد بر ابن میمون در چگونگی کاربرد عقل در شریعت

عباس بخشنده بالی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 30-44

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.29129.2090

چکیده
  نسبت میان عقل و شریعت یکی از بحث‌های مهم و مورد اختلاف اندیشمندان ادیان بوده است. پرسش اساسی این جستار عبارت است از «تاثیر ابن‌رشد بر ابن‌میمون در به‌کارگیری عقل در شریعت چگونه است؟» برخی از نکاتی ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
ارزیابی نظریه تدئوس متز درباره معنای زندگی
ارزیابی نظریه تدئوس متز درباره معنای زندگی

محمدرضا بیات؛ طاهره اشراقی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 45-63

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.36371.2644

چکیده
  تدئوس متز از فیلسوفان تحلیلی با ارائه ویژگی‌‌های ‌‌‌یک نظریه معنای زندگی، نظریه خود را با تکیه بر 1) تفکیک ساحات انسان به حیوانی و عقلانی 2) ارائه لذت و معنا به مثابه ملاک‌های ‌‌‌متناسب با دو ساحت ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
فلسفه هنر سیدحسین نصر از منظر هنرمند و مخاطب هنر امروزی
فلسفه هنر سیدحسین نصر از منظر هنرمند و مخاطب هنر امروزی

مریم پیغامی؛ جلال پی کانی؛ مهین رضایی؛ زینب شکیبی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 64-79

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.37957.2500

چکیده
  بطور کلی دیدگاه نصر درباره هنر به لحاظ ایجابی واجد چند مولفه اساسی است. در این مقاله ابتدا این مولفه­ها را برشمرده و توصیف کرده ایم، مولفه­هایی نظیر پیوند با سنت، امر قدسی، حقیقت هستی، کاربرد در زندگی ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
اکراسیا از منظر آلفرد ملی و مقایسه آن با دیدگاه ارسطو
اکراسیا از منظر آلفرد ملی و مقایسه آن با دیدگاه ارسطو

محمد تقدیسی؛ زهرا خزاعی؛ محسن جوادی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 80-96

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40773.2615

چکیده
  اکراسیا یا ضعف اخلاقی، از نظر ارسطو و بسیاری از معاصرین، از جمله آلفرد ملی، به معنای مخالفت عمدی، آگاهانه و ارادی فاعل با بهترین حکم خویش است که به دلیل ضعف اراده و نداشتن کنترل نفس فاعل رخ می دهد. از منظر ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تأملی در «فایده و ضرورت» معرفت‌شناختی بحث‌های «منشأ تصورات و مفاهیم»
تأملی در «فایده و ضرورت» معرفت‌شناختی بحث‌های «منشأ تصورات و مفاهیم»

احمد حمداللهی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 97-114

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.35892.2415

چکیده
  در دوره هیوم و بعد از آن، به‌واسطه برخی از آراء و دیدگاه‌های او این انگاره در ذهن و فکر برخی از اندیشمندان شکل ‌گرفته است که تبیین نحوه پیدایش تصورات و مفاهیم یک ‌راه و بلکه تنها راه برای احراز اعتبار ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی تحقق صلح کانتی از رهگذر حاکمیت بین المللی قانون
بررسی تحقق صلح کانتی از رهگذر حاکمیت بین المللی قانون

پریسا دانشفر؛ هیبت الله نژندی منش

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 115-129

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.42991.2721

چکیده
  رویکرد پیشینی و جهان­شهریِ کانت در پیدایش نظریه‌های حکومت و صلح جهانی و نیز شکل­گیری نهادهای جهانی با رویکردِ حاکمیت بین‌المللی قانون مانند سازمان ملل، موثر واقع شده است. دیدگاه وی پیرامون صلح جهانی ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
زیست‌جهان؛ هوسرل و بازخوانی معنای فلسفه و وظیفه فیلسوف مدرن
زیست‌جهان؛ هوسرل و بازخوانی معنای فلسفه و وظیفه فیلسوف مدرن

زهرا رمضانلو؛ حسن فتح‌زاده؛ شمس الملوک مصطفوی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 130-146

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.33086.2306

چکیده
  فلسفه نزد هوسرل علمی کلی، بنیادی و متقن درباره جهان است. او به دنبال تأسیس پدیدارشناسی استعلایی به مثابه فلسفه­ای کلی یا علمی متقن بود اما برای دست یافتن به چنین هدفی باید امکان یک معرفت ابژکتیو درباره ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
عدالت به مثابه انصاف و آزادی وسیع اقتصادی: تأملی انتقادی در امکان آشتی دو سنت لیبرالیسم کلاسیک و والا
عدالت به مثابه انصاف و آزادی وسیع اقتصادی: تأملی انتقادی در امکان آشتی دو سنت لیبرالیسم کلاسیک و والا

مصطفی زالی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 147-165

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.37540.2482

چکیده
  جان رالز در استدلال بر اصول عدالت خویش دو اصل عدالت را با تقدمی رتبی از موقعیت نخستین استنتاج می‌کند. بر مبنای اصل اول، شهروندان برابر و آزاد در یک جامعه حقی برابر نسبت به وسیع‌ترین طرح از حقوق پایه دارند. ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تبیین و نقد رویکرد پارادایمی در اندیشه‌های تربیتی غرب
تبیین و نقد رویکرد پارادایمی در اندیشه‌های تربیتی غرب

محمد ربیع سام خانیان؛ ایراندخت فیاض

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 166-188

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40597.2608

چکیده
  انجام مؤثر فعالیت­های تربیتی مستلزم کسب نظریه‌های تربیتی است. در طول تاریخ از گذشته تا به امروز نظریه­های متعددی در حوزه‌ی تعلیم و تربیت پدید آمده است. درک و فهم این نظریه‌ها کار ساده و آسانی نیست. ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
منطق، پیش‌منطق یا زیرمنطق: جستاری در باب پایة تحلیل
منطق، پیش‌منطق یا زیرمنطق: جستاری در باب پایة تحلیل

محمد امین شاکری

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 189-208

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40023.2568

چکیده
  بحران حاصل از منطق‌گرایی و نابسنده‌بودن پیشنهاده‌های آن برای پایة تحلیل امور یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های معرفت‌شناسی، به‌خصوص از اوایل قرن بیستم میلادی به این‌سو است. لوی‌برول با بررسی کارکردهای ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
ماهیت فلسفه سینوی به چهار روایت معاصر
ماهیت فلسفه سینوی به چهار روایت معاصر

مالک شجاعی؛ نفیسه بادامچی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 209-229

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40812.2619

چکیده
  طبق تفسیر متداول از تاریخ فلسفه اسلامی، ابن‌سینا در کنار فلاسفه‌ای چون شیخ اشراق و ملاصدرا به عنوان نمایندگان سه جریان عمده فلسفی جهان اسلام، یعنی فلسفه مشاء، اشراق و متعالیه شناخته می‌شوند. این مقاله ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
اندراج به‌مثابه «تا» خوانش دلوزی از اصل اندراج محمول در مفهوم موضوع در فلسفه لایب‌نیتس و پیدایش مفهوم سوژه «تا»
اندراج به‌مثابه «تا» خوانش دلوزی از اصل اندراج محمول در مفهوم موضوع در فلسفه لایب‌نیتس و پیدایش مفهوم سوژه «تا»

پریسا شکورزاده؛ علی فتح طاهری

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 230-248

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.37761.2488

چکیده
  این مقاله با تمرکز بر اصل اندراج در فلسفه لایب‌نیتس و خوانش ژیل دلوز از آن بر این ادعا است که نقد فلسفیِ اندیشه لایب‌نیتس به شیوه نقد دلوزی منجر به بازآفرینی مفهوم «تا» و سوژه «تا» در اندیشه ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تحول هرمنوتیکی مفهوم پیشینی نزد هیدگر
تحول هرمنوتیکی مفهوم پیشینی نزد هیدگر

عبدالرضا صفری

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 249-267

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.39140.2531

چکیده
  مراد از تحول هرمنوتیکی مفهوم پیشینی، تحلیل بنیادها و زمینه‌‌های عبور از رویکرد ریاضی مفهوم پیشینی و پایه‌گذاری فهم هرمنوتیکی آن در تفکر هیدگر است. بر اساس یک خوانش تفسیری میان این دو گونه مفهوم پیشینی ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
واکاوی نگرش‌های فلسفی اخوان در «خوان هشتم»
واکاوی نگرش‌های فلسفی اخوان در «خوان هشتم»

پروانه عادل زاده؛ کامران پاشایی فخری

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 268-288

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.41214.2647

چکیده
  «خوان هشتم» اخوان ثالث، بازسازی فضای ایران باستان است و در آن توجّه ویژه­ای به فلسفه زردشت شعر شده است. اخوان در این شعر، به سرانجام زندگی و فلسفه اصالت وجود قهرمانان نگاهی متفاوت از نگاه معمول ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
بررسی نحوه آشکارگی امر قدسی در مساجد اسلام و معابد هندوئیزم
بررسی نحوه آشکارگی امر قدسی در مساجد اسلام و معابد هندوئیزم

علی علیشیر؛ سید محمد علی دیباجی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 289-318

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.30118.2152

چکیده
  در دوره‌ معاصر که علم تجربی، همه اطوار وجود را منحصر در طور حس نموده و به معنازدایی از جهان­هستی و اشیا موجود در آن مشغول­است، آیا تامل در میراث معماری مقدس بجای­مانده از تمدن­های سنتی میتواند ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
مفهوم شر از دیدگاه ابن میمون و غزالی
مفهوم شر از دیدگاه ابن میمون و غزالی

ابراهیم قدرتی؛ محمدرضا عدلی؛ عبدالحسین طریقی؛ بخشعلی قنبری

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 319-336

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.41146.2643

چکیده
  هدف از این مقاله، بررسی مسأله شر از دیدگاه ابن‌میمون در دین یهود و امام محمد غزالی در دین اسلام است. ابن‌میمون شر را صادره از خدا نمی‌داند؛ چون معتقد است که ضد وجود، فعلیت ندارد و همه شرور عدم هستند که ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
تنوع ادیان و مساله دیگری دینی
تنوع ادیان و مساله دیگری دینی

قدرت الله قربانی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 337-353

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.40875.2624

چکیده
  اهمیت تنوع ادیان، بعنوان واقعیتی عینی و انکارناپذیر مورد توجه است. لازمه چنین زیستی دستیابی به فهمی همدلانه از خودی و دیگری است. چنین فهمی بر بازشناسی متغیرهای مهمی چون اشتراکات و اختلافات انسانی، اخلاقی، ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
سوبژکتیوته بدن‌مند اخلاقی: فوکو و لویناس
سوبژکتیوته بدن‌مند اخلاقی: فوکو و لویناس

بیان کریمی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 354-369

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.38892.2524

چکیده
  فوکو و لویناس از برجسته‌ترین و مهم‌ترین متفکرانی هستند که بر ضرورت انتقاد بنیادی از سوبژکتیویسم عقلانی تأکید کرده‌اند. جریانی که به زعم این دو متفکر از زمان دکارت تا عصر حاضر، توانایی اخلاقی بدن را ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
اگوی تجربی از دیدگاه برنتانو و هوسرل اول
اگوی تجربی از دیدگاه برنتانو و هوسرل اول

سید محمد امین مداین

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 370-385

https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.34707.2364

چکیده
   مسئله چیستی روان انسان که بازگوی هویت آدمی است از مباحث مهم فلسفه به شمار می‌‌‌‌آید. در مقاله حاضر روان انسان یا به عبارت بهتر اگو «ego» از منظر تجربه‌گرایی و به ویژه از منظر روانشناسی‌گرایی1 ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
کانت و بی معنایی مابعدالطبیعه
کانت و بی معنایی مابعدالطبیعه

علی اصغر مروت

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 386-403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.41972.2673

چکیده
  این قولِ کانت که «فاهمه بدون شهود بی‌محتوی است و شهود بدون فاهمه کور است» عبارتی کلیدی در فلسفه اوست. کانت در شرح این عبارت به گونه­ای سخن گفته است که عده‌ای از محققان معاصر مانند استراوسن، وارنوک، ...  بیشتر
مقاله علمی- پژوهشی
دربارۀ مسألۀ رابطۀ بدون مربوط
دربارۀ مسألۀ رابطۀ بدون مربوط

ابوتراب یغمائی

دوره 14، شماره 33 ، بهمن 1399، صفحه 404-425

https://doi.org/10.22034/jpiut.2020.38275.2506

چکیده
  یکی از مشکلات فراراهِ واقع‌گرایی ساختاری هستی‌شناختی حذف‌گرا مسألۀ رابطۀ بدون مربوط است: از یک‌سو، مطابقِ این نوع واقع‌گرایی، جهان صرفاً از ساختارها و روابط قوام یافته و تهی از اشیاء منفرد است، و ...  بیشتر