دوره 18 (1403)
دوره 17 (1402)
دوره 16 (1401)
دوره 15 (1400)
دوره 14 (1399)
دوره 13 (1398)
دوره 12 (1397)
دوره 11 (1396)
دوره 10 (1395)
دوره 9 (1394)
دوره 8 (1393)
دوره 7 (1392)
دوره 6 (1391)
دوره 5 (1390)
دوره 4 (1389)
دوره 3 (1388)
دوره 2 (1387)
دوره 1 (1386)
موضوعات = فلسفه
تعداد مقالات: 353
بررسی تحلیلی ایده بیلدونگ هردر و استنتاج مؤلفههای مفهومی تربیت بر پایه آن
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 176-198
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی تحلیلی مفهوم بیلدونگ مورد نظر هردر میباشد که با مبنا قراردادن آن بتوان برای نظام تعلیم و تربیت مؤلفههای مفهومی نوینی ارائه داد. هردر با عنایت به تاریخ و فرهنگ غایتی را برای ... بیشترساختارشکنی تعلیم و تربیت دینی در عصر پستمدرن
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 199-210
چکیده
در این مقاله سعی داریم نشان دهیم که در عصر پستمدرن با به زیر سوال رفتن مبانی هستیشناختی الهیات و نفی مطلقانگاری و استقبال از کثرتگرایی و نسبیانگاری، تعلیم و تربیت دینی در چارچوبی ضدواقع ... بیشترنگاهی به رویکردهای اخیر در معرفتشناسیِ فضیلتِ اعتمادگرا
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 211-234
چکیده
در این مقاله ابتدا منطقِ حاکم بر برخی از مهمترین تحولات در شاخۀ اعتمادگرا از معرفتشناسیِ فضیلت به تصویر درمیآید. برای تحققِ این هدف در بخش 2 تحلیلِ سهگانۀ سوزا از معرفت به مثابۀ دستآوردی معرفتی ... بیشترخوانش فارابی از اوسیای ارسطو
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 235-255
چکیده
فارابی در ده اثر خود از جوهر و مشتقات آن به صورت پراکنده سخن گفته است. در این آثار، پیدرپی به نقلقولهایی از ارسطو و تفسیر فارابی از آن نقلقولها برخورد میکنیم. فارابی انتخاب لفظ جوهر ... بیشتردرهم تنیدگی فلسفه سیاسی دولت و مبانی فکری اقتصاد لیبرال در آراء آدام اسمیت
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 256-276
چکیده
بحثهایی که امروزه تحت عنوان نظریههای اقتصاد کلاسیک و نظام لیبرال میراثدار آن مطرح میگردد، بیشتر بر نقش انقلاب صنعتی در شکلگیری این نظام تاکید دارد، حال آن که به نظر میرسد؛ برای فهم صحیح ... بیشترپرسش از نسبت سیاست و اخلاق: برقراری گفتگویی مفروض بین هانا آرنت و ایمانوئل لویناس
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 277-298
چکیده
این مقاله تلاش کرده است تا از طریق برقراری گفتگویی مفروض بین هانا آرنت و امانوئل لویناس نشان دهد که جوهر سیاست را باید در فراسوی «سیاست واقعی» و کارگزار آن یعنی دولت جستجو کرد و چون چنین است، ... بیشترتناقض ذاتیِ نظریه معرفت کانت: بررسی نظریه معرفت کانت بر اساس ملاک کانت در تشکیل معرفت
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 299-319
چکیده
کانت در نظریه معرفتش، روشی انحصاری برای حصول«علم» ارائه میکند: «علم = اطلاق مقولات بر داده های شهود حسی». محصول اطلاق مقولات بر داده های شهود حسی، قضایای تألیفی پیشینی است؛ قضایایی ... بیشترتقریری تازه از نقد داماسکیوس بر مبدأ متعالیِ نوافلاطونی
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 320-337
چکیده
مهمترین مشخصة تفکر نوافلاطونی در نظر گرفتن مبدئی فوق عقل و ورای وجود است؛ مبدئی که مطلقاً ناگفتنی است و هیچ عنوانی شایستهاش نیست و تنها به طریق سلب میتوان راجع به آن سخن گفت؛ اما چنین مبدأ متعالیای، که ... بیشترشهر انسانمحور در فلسفه مدرن
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 338-363
چکیده
با ظهور آنچه که انقلاب فلسفی خوانده شده است، روشن است که بدون رویهها و مسائل اندیشهای لازم، هر علمی صرفاً تداوم جهان پذیرفتهشده در وضعیت فعلی است، و نقش اصلی خود به عنوان عمل انتقادی را در برابر ... بیشتروهم انگاری و مسئله ذهن
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 364-383
چکیده
نظریات فلسفه ذهن در نسبت پاسخ به مسئله ذهن، به وهمانگاری و غیروهمانگاری تقسیم میشوند؛ وهمانگاری در مورد مسئله ذهن قائل به وهمی بودن هر آن چیزی است که نفس خوانده میشود و به لحاظ مسئله ... بیشترجزئی و کلی در آثار ارسطو
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 384-399
چکیده
دو اصطلاح καθόλου و καθ’ ἕκαστον نخستین بار در آثار ارسطو به معنای کلی و جزئی مطرح شده است. افلاطون غالباً اصطلاح ὅλον را به کار میبرد که به معنای ... بیشتربررسی جایگاه و شرایط گفتگوی بین ادیان
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 400-417
چکیده
فرض کنید دینِ متعالی به عنوان حقیقتی شامل کل زندگی هر انسانی تقریر شود، در این صورت شایسته است که ما فراتر از یک الهیات تطبیقی وابسته به گفتگو، جهت اعتبار بخشی به وجود خود به موضوع کلی گفتگو بین ادیان ... بیشترحواس چشایی و بویایی از دیدگاه حکمت متعالیه و علوم اعصاب
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 418-435
چکیده
حس چشایی و بویایی از حواسی است که مورد توجه فیلسوفان اسلامی مانند ملاصدرا و دانشمندان علوم اعصاب بوده است. در فلسفه و علوم اعصاب چشایی و بویایی وسیلهای برای درک بوها و مزهها است. در مورد چگونگی درک ... بیشترتخیل تولیدی در نقاشی از نگاه ریکور
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 436-451
چکیده
مطالعۀ تخیل همواره در حوزۀ هنر و زیباییشناسی دارای اهمیت خاصی بوده و این امر در نظام فلسفی ریکور نقشی محوری ایفا میکند که مطالعۀ مجزای این بخش از فلسفۀ او کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ریکور با ارائۀ ... بیشترنقد و بررسی روش نگرش فرمالیستی به هنر
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 452-467
چکیده
هنگامی که ایمانوئل کانت در دقیقه سوم نقد قوه حکم از امر زیبا به مثابه امری که صورت و فرم آن از غایتمندی بدون غایت برخوردار باشد بحث نمود، راه برای طرح نظریات متعددی در قلمرو هنر گشوده شد. یکی از این نظریات ... بیشتراستدلال استقرائی تأییدی سوئینبرن به مثابه بهترین تبیین خداباوری
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 468-488
چکیده
آیا تبیینهای خداناباورانه میتوانند جهان و انسان را تبیین کنند؟ آیا استدلالهای قیاسی خداباورانه میتوانند تبیین معقولی از جهان ارائه نمایند؟ بسیاری از فیلسوفان دین معاصر براین باورند که استدلالهای ... بیشترپاسخی نوتومیستی به مسئله رنج حیوانی: مرور و ارزیابی دیدگاه کایل کلتز
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 510-531
چکیده
رنج حیوانی و مسئله شر به تازگی به عنوان چالشی برای خداباوری، بسیار موردتوجه قرار گرفته است. کلتز با نگرشی نوتومیستی در صدد پاسخگویی به این مسئله است. این مقاله بررسی و ارزیابی دفاعیه کلتز را به عهده دارد. ... بیشترتحلیل و بررسی خلاقیت به مثابه اصل غایی در فلسفۀ وایتهد
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 532-552
چکیده
آلفرد نورث وایتهد (1861-1947) بر این باور است که در هر نظام فلسفی یک امر غایی وجود دارد که اساس آن به شمار میآید. در فلسفۀ ارگانیسم او، که اصالت را به صیرورت و پویش میدهد، این امر غایی عبارت است از خلاقیت. ... بیشترافلاطون در آستانۀ دورانِ مدرن: پدرانِ افلاطونپژوهیِ مدرن از فیچینوُ تا ماربورگیها
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 553-573
چکیده
گرچه افلاطون همواره در تاریخِ فلسفه محترم بوده، روندِ کلّیِ فلسفه تا ابتدای دورانِ مدرن ارسطویی است. حتی نوافلاطونیان نیز، به استثنای فلوطین، کمابیش به شیوه ارسطویی مینوشتند و نوشتههای او را بیش ... بیشتربررسی عالم خیال منفصل از منظر پدیدارشناسی هنری کُربن در داستان نوجوان بر اساس داستان سورنا و جلیقة آتش از مسلم ناصری
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 596-613
چکیده
هنری کُربن فیلسوف فرانسوی است که پدیدارشناسی هوسرل را با فلسفه اسلامی و به خصوص حکمت شیخ اشراق و ملاصدرا پیوند زد. عالم خیال منفصلی که از این پیوند حاصل شد، دنیای برزخی است که حوادث و رویدادها در آن بین ... بیشترتکوین و تطوّر مفهوم جوهر در فلسفه؛ از افلاطون تا هیوم
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 614-633
چکیده
یکی از مفاهیم بنیادین فلسفه که تاریخی به درازای تاریخ فلسفه دارد مفهوم جوهر است. اگرچه این مفهوم در طی قرون متمادی دستخوش تحولات ژرفی شد و لایههای مختلفی به خود گرفت، به دلیل پیوند وثیقش با عقل عرفی ... بیشترتبیین معرفتشناختی تجربه در اندیشه دکارت
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 634-649
چکیده
چنین مینماید که با توجه به مبانی فکری دکارت، بهسادگی نمیتوان دربارة امکان تجربه در فلسفة او سخن گفت چراکه او در شاهکار فلسفیاش، تأملات در فلسفة اولی، از همان آغاز با طرح شک افراطی بساط عالم حس را ... بیشتراینباوری و ذاتباوری؛ اینهمانی یا تمایز
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 650-673
چکیده
ذاتباوری و اینباوری نظریههایی برای تبیین مسئله فردیت در اشیاء هستند. برخی فیلسوفان این دو مکتب فلسفی را یکی در نظر میگیرند و برخی دیگر با این ایده مخالف هستند. در این میان به نظر میرسد نمیتوان ... بیشترمقایسه تطبیقی زمینههای فلسفی دو داستان «حیبنیقظان» و «رابینسون کروزو»
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 674-694
چکیده
هدف این پژوهش، مقایسه زمینههای فلسفی موجود در داستان حیبنیقظان و رابینسون کروزو میباشد. روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از شیوه تحلیل محتوا همراه با رویکرد استقرایی است. در ... بیشتربررسی مفهوم ذهن و جایگاه عقل نزد هیوم در باور به علّیت با رویکرد طبیعتگرایانه
دوره 17، شماره 43 ، مرداد 1402، ، صفحه 695-714