مجله پژوهش های فلسفی

فایل کلی مقالات این شماره

سخن سردبیر

Editor Note: Caring and Time

Maurice Hamington

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 10-8

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.19965

چکیده

Editor Note: Caring and Time بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Seeking a Culturally Relevant Ethic of Care for Mexican/Mexican American Youth: a revolucionista ethic of care and its wily, tactical mechanism of humor

Mia Angélica Sosa-Provencio

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67204.4097

چکیده

Black and Latina female educators have for centuries prepared children of color to resist dehumanization, claim full citizenship, and transform oppression through culturally specific Critical Feminist Ethics of Care. In 2018, I detailed a Revolucionista Ethic of Care specific to the needs and strengths of Mexican/Mexican American (Mexicanx/a/o) youth which offers ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Building Sustainability: Crip Time and Disability Justice in the Spanish Medical Industrial Complex

Àger Pérez Casanovas

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 19-46

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67055.4087

چکیده

This paper examines the intersection of Crip Time and Disability Justice within the Spanish medical-industrial complex, uncovering the systemic barriers faced by disabled individuals, particularly those with chronic pain and fatigue. It argues for a paradigm shift toward more inclusive and sustainable healthcare temporalities that prioritize care, interdependence, ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

With Hardship Comes Ease: Muslim-feminist meditations on miscarriage, care-based knowing, and lineage

Sarah Munawar

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 47-74

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67302.4107

چکیده

Through a critical auto-ethnographic account of miscarriage and grief, I explore what it means to inherit Islam as a tradition through care-based modes of knowing. Through Muslim-feminist theorizing, I blend Quranic narratives of care with maternal lineages of Islam I have inherited through care, that not only guide how I think about care Islamically, but also, ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Life. Time

Riikka Prattes

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 75-90

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67423.4112

چکیده

This article juxtaposes different and conflicting temporalities as configured in the context of care and caring. Weaving together (1) an autobiographical narrative in which I share parts of my own breast cancer journey with (2) research with men employed as care workers in Australia, I attempt to get at how differentially experienced temporal densities, trajectories, ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Is Care Compatible with The Tyranny of Immediacy? on substituting rhythm for cadence

Christine Leroy

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67334.4110

چکیده

The article specifies the human being based on the respiratory cycle, referring to the etymology of the word “spirit”. This word shares its root with the French word respiration (“breathing”) as well as the verb “to inspire,” suggesting breath and animation. Human temporality is made up of organic rhythmicity, from a weighing ... بیشتر The article specifies the human being based on the respiratory cycle, referring to the etymology of the word “spirit”. This word shares its root with the French word respiration (“breathing”) as well as the verb “to inspire,” suggesting breath and animation. Human temporality is made up of organic rhythmicity, from a weighing body that experiences itself as inscribed in time – this is the authentic meaning of the word “to exist”: to come from nowhere, without time, to somewhere, at some time. This article questions the compatibility between the demand for temporal efficiency, characteristic of the modern industrial age and the technophile ideology of communication, and the “service society” which purports to be more “caring” than the industrial one. Highlighting the suppression of the passage of time characteristic of the ideology of communication, where “time” is frozen in a self-reproducing present with no past or future, the author asserts that humane care is radically incompatible with a society that subsumes humanity, inscribed in time and in need of breath, under the ideology of a perpetual present. It is precisely on the basis of what specifies the human, namely breathing and desire, that the author proposes to consider how care might be possible in an ultra-technologized world. Drawing on an imaginary of movement and inspiration/aspiration/breathing deployed in choreographic performances and practices, the author invites the reader, as Simone Weil did, to substitute rhythm for cadence, to insert slowness into speed, and to favor the flow of time in a human reality that has become unbearable by dint of “modernization”. In so doing, we must reconsider head-on the fate that binds us, namely death, which no stasis in a perpetual present can eliminate, and which the metaphor of a risk of social necrosis invites us to reconsider. Accepting the passage of time, giving death back its face, is costly; but it's at this price that time can regain its humanizing value, as a sine qua non component of care.

مقاله علمی- پژوهشی

The Socio-Political Performances of Care: women activists in Tanzania push for the increase of Tanzanian girls’ age of consent from fifteen years to eighteen years

Agnes Phoebe Muyanga

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 103-114

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67398.4111

چکیده

Performative care for victims of gender-based violence in Tanzania through established socio-cultural gendered policies that reinforce the disproportionate care labor that women activists carry. Women's rights activists historically sustain the care labor of protecting young girls from various forms of abuse and violence, in Tanzania, this abuse is embedded within ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Multiple Temporalities of State-Building and Care in South Korea

Hee-Kang Kim

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 115-136

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66971.4083

چکیده

State-building in South Korea since liberation in 1945 has seen some successes. However, from a care perspective—considering that women and families bear the primary burden of care responsibilities, the discrimination and disadvantages caregivers face both at home and in the labor market, and the reality that few are willing to engage in marriage, childbirth, ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

A Disruptive Ontology of Caring Time: overcoming moral harm in care through an emancipatory ethics of time

Amrita Banerjee

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 137-162

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67230.4098

چکیده

Care ethics emphasizes the incessant nature of the work of care. The other-oriented focus of care work and the asymmetric relation between the one-caring and the cared-for entails a normative commitment to a cyclical conception of living time on the part of the one-caring. Moreover, in care, we must think of the time of the self as intertwined with the time of ... بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی

Caring Space-Time Travel Through Poetry

Maurice Hamington؛ Ce Rosenow

دوره 19، شماره 51 ، تیر 1404، صفحه 163-179

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66942.4080

چکیده

Poetry ferments space-time travel. Engaging with poetry can disrupt the drumbeat of neoliberal temporal demands by providing a mindful opportunity for intimate connections with people we do not know. Sitting with a poet’s words can represent a pause that takes us out of one time and shifts us to another. A poem may connect the reader with people who have ... بیشتر

مناقشه فوکو با هایدگر و دریدا در فهم و تفسیر فلسفه افلاطون

دوره 18، شماره 49 ، آذر 1403، ، صفحه 219-244

https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.46849.2888

چکیده

این نوشتار با تمرکز بر تفسیر هایدگر از آموزه حقیقت افلاطون و تفسیر دریدا از فارماکون افلاطون، خط تفسیری‌ای را برجسته می‌کند که در آن افلاطون آغاز فهمی فلسفی است که وجه غیاب و پوشیدگی هستی و حقیقت را ... بیشتر این نوشتار با تمرکز بر تفسیر هایدگر از آموزه حقیقت افلاطون و تفسیر دریدا از فارماکون افلاطون، خط تفسیری‌ای را برجسته می‌کند که در آن افلاطون آغاز فهمی فلسفی است که وجه غیاب و پوشیدگی هستی و حقیقت را طرد می‌کند. در برابر این خط تفسیری، تفسیر فوکو از افلاطون و کردارهای فلسفی یونان طرح و بسط داده می‌شود. از قِبل این تفسیر روشن می‌شود که با دو شرح متمایز از کردارهای فلسفی یونان و نسبت آن با سربرآوردن و ظهور مدرنیته روبرو هستیم؛ شرحی که مدرنیته را بسط ژرف‌ترین معنای نمودارشده در متافیزیک یونانی می‌داند و شرحی که بنیاد فلسفه مدرن را در رویارویی با بنیاد اندیشه افلاطونی تفسیر می‌کند و افلاطون و جریان‌های فلسفی اثرپذیرفته از وی را چونان افقی برای ایستادگی در برابر سیطره مدرن می‌انگارد. بااینکه می‌توان طرح هنر زیستن فوکو را وامدارِ طرح پروای خود و کار هنری هایدگر دانست، این طرح به فوکو امکان می‌دهد تا تفسیر متفاوتی از افلاطون فراپیش نهد. نشان می‌دهیم که چه ملاحظات روش‌شناسانه‌ای به فوکو کمک می‌کند تا این تفسیر متفاوت را درمیان گذارد. فوکو برای به‌دست دادن چنین تفسیر متفاوتی به کارکرد نوشتار، لوگوس و حقیقت چونان پارسیا در اندیشه افلاطون و فلسفه یونانی توجه می‌کند. در ادامة مسیرِ فوکو، واکاوی و تحلیلی از ایده‌ها، آگاثون و دیالوگ مطرح می‌شود که وجوه زیستی، درگیرانه، هنری و سیاسی آن‌ها را برجسته می‌کند. این جعبه‌ابزار مفهومی و روشی کمک می‌کند تا خط تفسیری متفاوتی از اندیشه افلاطون را طرح کنیم و بسط دهیم.

براهین اتحاد عاقل و معقول در فلسفه‌ افلاطون

دوره 19، شماره 50 ، فروردین 1404، ، صفحه 261-282

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.49399.3078

چکیده

اتحاد عاقل و معقول آموزه‌ای است که بیان صورت نهایی فلسفی خود را در فلسفه ملاصدرا بازیافته است؛ اما این اصل به بیان خودِ ملاصدرا و به شهادت متون فلسفی، ریشه در سنت فلسفی یونان باستان دارد. به عنوان ... بیشتر اتحاد عاقل و معقول آموزه‌ای است که بیان صورت نهایی فلسفی خود را در فلسفه ملاصدرا بازیافته است؛ اما این اصل به بیان خودِ ملاصدرا و به شهادت متون فلسفی، ریشه در سنت فلسفی یونان باستان دارد. به عنوان نمونه اصل اتحاد عاقل و معقول را می‌توان نزد افلاطون، ارسطو و حتی پارمنیدس بازشناخت. انئادهای افلوطین سرشار از مباحث مرتبط با اتحاد عاقل و معقول و تبیین و کاربرد این اصل مهم فلسفی هستند. ادبیات پژوهشی در خصوص پیشینه یونانی این نظریه هم‌اکنون بسیار فقیر است. از آنجا که بررسی سیر تحول تاریخی ایده‌های فلسفی نقشی مهم در تعمیق شناخت فلسفی و روشن ساختن نسبت‌های درونی میان نحله‌های فلسفی دارد، این مقاله تلاش می‌کند تا مساهمتی در جهت بررسی سیر تطور این اندیشه مهم فلسفی باشد و گام نخست در این راستا، مبرهن ساختن وجود چنین اندیشه‌ای نزد متفکران پیشین و در این مورد خاص افلاطون، است. بنابراین ابتدا با واکاوی متون مکتوب افلاطون‏، دلایل و براهین وی بر این اصل مورد بررسی قرار می‌گیرند و پس از به دستدادن صورت‌بندی کلی وی از این اصل، به بررسی این مسئله پرداخته می‌شود که پذیرش یا عدم پذیرش اتحاد عاقل و معقول چگونه تفاوت‌های مهم و معناداری در تفسیر و فهم فلسفه افلاطون و نیز دستیابی به فهمی کامل‌تر از نسبت فلسفه وی با فلسفه ارسطو و فلسفه اسلامی ایجاد خواهد کرد.

رویکرد نظریه-برهانی به مفهوم پیامد منطقی، و نقد تارسکی به آن

دوره 18، شماره 46 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 30-49

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.50993.3160

چکیده

بنابر تعریف نظریه-برهانی از مفهوم پیامد منطقی، جملۀ پیامد منطقی مجموعه مقدّمات محسوب می‌شود اگر از برهانی برای وجود داشته باشد. تارسکی استدلال می‌کند که با افزایش هر تعداد قاعده به نظام‌های ... بیشتر بنابر تعریف نظریه-برهانی از مفهوم پیامد منطقی، جملۀ پیامد منطقی مجموعه مقدّمات محسوب می‌شود اگر از برهانی برای وجود داشته باشد. تارسکی استدلال می‌کند که با افزایش هر تعداد قاعده به نظام‌های استنتاجی، همواره در آن نظام مواردی وجود دارد که جمله‌ای شهوداً پیامد منطقی مجموعه‌ای از جملات است، درحالی‌که در آن نظام ارائۀ برهانی برای آن جمله ممکن نیست. از این‌رو تعریف نظریه-برهانی نمی‌تواند بیانگر مفهوم شهودی پیامد منطقی باشد. مقالۀ حاضر به بررسی نقد تارسکی به تعریف نظریه-برهانی اختصاص دارد. بر اساس بررسی ما مشخّص شد که نقد تارسکی تعریف نظریه-برهانی را با مشکلی جدّی مواجه می‌کند؛ امّا این مطلب به این معنا نیست که تعریف نظریه-مدلی نسبت به تعریف نظریه-برهانی ارجحیت دارد؛ زیراکه نقدهایی قابل‌قبول نیز به رویکرد نظریه-مدلی وارد است. به‌نظر می‌رسد هیچ‌کدام از این دو رویکرد در ارائۀ تعریفی دقیق از مفهوم شهودی پیامد منطقی به‌منظور کاربرد در نظام‌های استنتاجی موفّق نیستند. بااین‌حال در نظام‌های استنتاجی مختلف می‌توان تقریری از هر یک از این دو رویکرد ارائه داد به‌گونه‌ای که در انسجام با سایر دیدگاه‌های متافیزیکی و معرفت‌شناختی مربوط به آن نظام بوده، و بنابر اهداف کاربردی قابل‌قبول باشد.

بررسی و تبیین «نیچۀ هایدگر» از دیدگاه جیانی واتیمو

دوره 18، شماره 46 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 277-296

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.51623.3212

چکیده

از آنجا که تفسیر واتیمو از نیچه مستلزم بررسی دیدگاه هایدگر و دیلتای، به عنوان نقاط اصلی مورد نظر وی است، از این‌رو، در این مقاله در نظر داریم نخست، اشاره‌ای به تفسیر هایدگر از نیچه، به‌عنوان آخرین ... بیشتر

نظریۀ فرهنگ بلوخ و داوکینز، براساس مؤلفه‌های برسازندۀ «انگاره‌ها» و «مم‌ها»

دوره 18، شماره 46 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 50-73

https://doi.org/10.22034/jpiut.2022.51102.3168

چکیده

نظریۀ فرهنگ در نظام فکری بلوخ و داوکینز برمبنای دو انگارۀ «ماده‌باوری» و «تکامل‌نگری پویا» و با رویکرد «واگشت‌گرایی» تدوین می‌شود. این تشابه متافیزیکی و رویکردی سبب می‌شود که بررسی ... بیشتر نظریۀ فرهنگ در نظام فکری بلوخ و داوکینز برمبنای دو انگارۀ «ماده‌باوری» و «تکامل‌نگری پویا» و با رویکرد «واگشت‌گرایی» تدوین می‌شود. این تشابه متافیزیکی و رویکردی سبب می‌شود که بررسی تطبیقی/ تلفیقی آن‌ها -براساس مؤلفه‌های برسازندۀ «انگاره‌‌ها»ی فرهنگی در اندیشۀ بلوخ و «مم‌ها»ی فرهنگی در اندیشۀ داوکینز- ممکن شود. طبق نوشتار پیشِ ‌رو، روشن خواهد شد که اولاً ترکیب هستی‌شناسی‌ای فرآیندمحور بلوخ با ژن‌شناسی و نظریۀ فرهنگ داوکینز، یک متافیزیک مناسب برای نظام فکری داوکینز -که نوعی نظام علمی بدون متافیزیک است- فراهم می‌کند و ثانیاً، ژن‌شناسی داوکینز -به‌واسطۀ روند و مفهوم «فنوتیپ گسترده»- نسبت قلمرو زیستی انسان با حوزۀ ساختارهای اجتماعی -در فلسفۀ تاریخ بلوخ- را توضیح داده و پیوندی بین آن‌ها، برقرار می‌کند. بر مبنای این نگرش تطبیقی/ تلفیقی، توضیح خواهیم داد که مفاهیم مشترک/ متفاوت این دو اندیشمند، مکمل و مصحح یکدیگر بوده و ترکیب این مفاهیم سبب شکل‌گیری بینش‌های جدیدی در حوزۀ فلسفۀ تاریخ و فرهنگ می‌شود که نتیجۀ آن، امکان تدوین تبیین‌هایی قانع‌کننده‌تر و روشن‌تر برای پارۀ از مفاهیم فلسفی خواهد بود؛ ازجمله آنکه: دو انگارۀ «فنوتیپ گسترده» و «پراکسیس» -در ژن‌شناسی داوکینز و فلسفۀ تاریخ بلوخ- و دو مفهوم «مم»‌ها و «افزونه»ها -در نظریۀ فرهنگ داوکینز و بلوخ- مکمل و مصحح یکدیگر هستند و دو پدیدۀ «بیگانگی با خود» و «طبقۀ اجتماعی»، تبیین روشن‌تری پیدا خواهند کرد. نقش مؤلفه‌های برسازندۀ «انگاره‌ها» و «مم‌ها» -طبق دیدگاه‌های بلوخ و داوکینز- و جایابی آن‌ها در پیوستار هستی/ فرهنگ -طبق دیدگاه این جستار- به آن‌گونه است که از یک سو، سنخی از «جبرباوری» فلسفی را رقم زده و چالشی جدی دربرابر مفاهیم «آرمان‌باوری» و «امیدآفرینی» ای بلوخ فراهم می‌کند و از سوی دیگر، امکان اضافه‌شدن مفهوم «غایت‌باوری» -در روایت بلوخ از این مقوله- را به نظریۀ علمی‌ای ژن‌شناسی داوکینز هموار کرده و بدین ترتیب، مصداقی از تلاش برای سازگارکردن نگرش‌های علمی و فلسفی، عرضه می‌کند.

مقاله علمی- پژوهشی

Two Aspect Reading of Kant’s Thing in Itself

مهدی احمدی؛ یوسف نوظهور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 مرداد 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.60297.3695

چکیده

One cannot assess Kant’s critical project without the consideration of the Transcendental Idealism. This is due to the fact that it is the solution he finds for the perennial problem of metaphysics. Moreover, Kant thinks of transcendental idealism as an approach with which not only can metaphysics go through ‘the secure course of a science’ ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Hegelian Geographical Sensibilities

Antonio Augusto Rossotto Ioris

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 مرداد 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.62866.3839

چکیده

“Although rarely recognised, Hegelian philosophy also encompasses a rich geographical knowledge, which has great value for scholars working across multiple scales of socio-spatial interaction. The article offers an analysis of the geographical sensibilities of Hegel that are immanent in the main body of his philosophical system, particularly in the Phenomenology ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Examiing the role of Form and Matter in new sciences

ساره تقوایی؛ محمد عباس زاده جهرمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 شهریور 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.57784.3580

چکیده

Abstract: form meaning typical form in philosophy is proved under the title of " total reality of an object" through a logical method. Modern sciences since 17th A.D. century have been formulated by the ideas of elites like Newton, Galileo, Descartes via factors like alteration in academic tradition methodology, consolidation of mechanical look at nature ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

The Elusiveness of the Content of Perception

Roberto Pereira

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.63302.3858

چکیده

In this paper, I take for granted the view of a long tradition tracing back to Kant that the content of perception is nonconceptual, nonpropositional, and iconic. However, I challenge the idea that this content is either an existentially quantified proposition (the existential view), an object-involving proposition (the particularist view), both (the pluralist ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Absolute Freedom in Anglophone Hegel Interpretation, and Its Implications for Technological Utopianism

Daniel Dal Monte

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آبان 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.63757.3884

چکیده

Contemporary Hegel scholarship either defends a theological metaphysics in which history is a teleological unfolding of cosmic Geist; or, the evolution of Geist represents the absolutization of human subjectivity, which undergoes a Bildung that prescinds from any reliance on metaphysical givens. The dilemma is between presenting Hegel as an absolute monist that ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Transcendental Philosophy and Linguistic Turn: Kantian Echoes in Wittgenstein’s Thought

Ravi Kumar؛ Madhu Mangal Chaturvedi؛ Ashoka Kumar Tarai

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آذر 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.63697.3879

چکیده

This paper explores the philosophical relationship between Immanuel Kant's transcendental idealism and Ludwig Wittgenstein's linguistic philosophy, particularly focusing on the echoes of Kant's ideas in Wittgenstein's work. Kant's Critique of Pure Reason argues that human cognition is shaped by a priori categories, which structure our ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

بازاندیشی در رمان «سفر به انتهای شب» سلین بر اساس مفهوم تجربه زیسته-ارایگنیس هایدگری

حسین قسامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2024.64400.3914

چکیده

هدف این مقاله به دست دادن تفسیری تازه از رمان «سفر به انتهای شب»، نوشته لویی فردینان سلین، بر اساس مفهوم تجربه زیسته هایدگر است. هایدگر در کتاب «به سوی تعریف فلسفه» تجربه زیسته را به مثابه ارایگنیس ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Rational Religion in the Modern World: Hegel's Conception and 21st-Century Modernity

حسین اسفندیار؛ علی فلاح رفیع

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 بهمن 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.63121.3851

چکیده

فلسفه‌ی دین هگل در پی پرورش مفهومی از دین است که به انسجام درون یک جامعه مدرن که در حال تحول و تنوع است، کمک می‌کند. روح مطلق محور مرکزی فلسفه‌ی هگل است. او به بررسی تجلیات روح مطلق در طول تاریخ در هنر، ... بیشتر فلسفه‌ی دین هگل در پی پرورش مفهومی از دین است که به انسجام درون یک جامعه مدرن که در حال تحول و تنوع است، کمک می‌کند. روح مطلق محور مرکزی فلسفه‌ی هگل است. او به بررسی تجلیات روح مطلق در طول تاریخ در هنر، دین و فلسفه می‌پردازد. هگل بررسی می‌کند که چگونه تکامل دین و ادغام آن در فلسفه می‌تواند توجیهی عقلانی برای آموزه‌های اصیل دین در دنیای مدرن ارائه دهد. او همچنین تلاش می‌کند نقش دین را در مراحل خودآگاهی روح مطلق نشان دهد. پرسش اصلی این پژوهش بررسی این است که چگونه دین در نظام فلسفی هگل به شکلی که برای مدرنیته و عصر مدرن مناسب باشد، عقلانی می‌شود. این پژوهش که به روش تحلیلی انجام شده است، به نتایج کلیدی زیر دست یافته است: تنها یک دین کامل که با فلسفه مطلق در هماهنگی است، خودآگاهی انسان به عنوان یک روح خودآگاه را شکل می‌دهد. به گفته هگل، تنها مسیحیت لوتری با آموزه‌های تجسد و تثلیث می‌تواند تعیین تاریخی روح را با مطلقیت آن آشتی دهد. بنابراین، آموزه‌های تجسد و تثلیث به تحقق دین مطلق منجر می‌شوند. علاوه بر این، تفسیر عقلانی هگل از مسیحیت به اتحاد دین و عقل مدرن، سکولاریزاسیون دین، منجر می‌شود. این نگاه انتقاداتی را در پی دارد که تلقی هگل را ناتمام می گذارد ازجمله: تعریف محدود از دین، تمرکز بر مسیحیت و عدم آگاهی کافی از اسلام، تناقضات درونی دیالکتیکی،‌سکولاریزاسیون و تهی شدن دین از قدسیت خود.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

درهم‌آمیختگی و توانمندسازی: واکاوی پیکربندی «خودِ پسامدرن» از منظر فمنیسم سایبورگ

فاطمه مظفری؛ فیروزه عامری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 بهمن 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.64284.3909

چکیده

ظهور پسامدرنیسم در سال‌های اخیر سبب شده است که تعریف مفهوم «خود» به طور قابل توجهی تغییر کند و به عنوان یک سوژه پسامدرن واسازی شده توصیف شود. مفهوم «خود» در نگرش پسامدرنیستی، چند معنایی و غیرمتمرکز ... بیشتر ظهور پسامدرنیسم در سال‌های اخیر سبب شده است که تعریف مفهوم «خود» به طور قابل توجهی تغییر کند و به عنوان یک سوژه پسامدرن واسازی شده توصیف شود. مفهوم «خود» در نگرش پسامدرنیستی، چند معنایی و غیرمتمرکز به نظر می‌رسد و دربردارنده ویژگی‌های برجسته پسامدرنیسم است. مفهوم «سایبورگ» دونا هاراوی که ماهیتی ترکیبی و درهم‌آمیخته دارد، چارچوبی کلی برای درک این «خودِ پسامدرن» ارائه می‌دهد. هاراوی بیان می‌کند که سایبورگ مشخصا پیکره‌ای زنانه دارد که از کلاژ قطعات گوناگون ساخته شده است. از این رو، پژوهش حاضر در صدد است تا با معرفی چارچوب‌ کلی فمنیسم سایبورگ و بررسی ساختار مفهوم «خود پسامدرن» در این نوع نگاه نوظهور نشان دهد که چگونه فناوری و فضای سایبرنتیک به عنوان ابزاری برای توانمندسازی زنان عمل می‌کند و آنان چگونه می‌توانند با نظام‌های مردسالار مقابله و با پذیرش «خودِ ترکیبی» حقوق خود را اعاده کنند. اینچنین زنان قادر خواهند بود با ارائه بازتعریفی از هویت زنانه، تضاد‌های دوتایی که آنان را به عنوان «دیگری» درنظر می-آورد، رد کنند تا از سلطه مردان رهایی یابند و جایگاه به حاشیه رانده شده خود را دوباره بدست آورند. بنابراین، می‌توان فمنیسم سایبورگ را به عنوان یک ابزار برای بررسی ساختار مفهوم «خود پسامدرن» در نظر گرفت و اینگونه تمایزات سنتی بین جنسیت، فناوری و هویت را به چالش کشید.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

The Self in Prereflexive Self-Consciousness Self-concernment without Self-reference

Roberto Pereira؛ Victor Barcellos

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.65607.3994

چکیده

This paper aims to explain the phenomenological concept of prereflexive self-consciousness in positive and constructive terms, using minimal analytical tools. The first step in this direction is the adoption of an adverbial theory of self-consciousness, inspired by the adverbial theory of perception. The adverbial theory of perception replaces the controversial ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

The Circle Genealogy of Sheikh al-Ishraq

علی بابایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 اسفند 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.64890.3938

چکیده

The present article critically examines three distinct interpretations regarding the foundations of Illuminationist philosophy (Ḥikmat al-Ishrāq) and the intellectual lineage of its progenitor, Sheikh al-Ishrāq (Suhrawardī). While each perspective acknowledges Suhrawardī as a reviver of earlier wisdom traditions, they tend to construct a linear historical ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

نقش نظریۀ سوبژکتیویته در طبیعت‌گرایی دووجهی هردر

بردیا حیدری؛ مرتضی نوری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اسفند 1403

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.63972.3896

چکیده

این مقاله می‌کوشد نشان دهد که نظریۀ سوبژکتیویته می‌تواند نقشی مبنایی در طبیعت‌گراییِ فلسفی ایفا کند، به این شرط که سوبژکتیویته به نحوِ درون‌باش لحاظ شود. از این‌ رو، در اینجا، طرحِ طبیعت‌گرایانۀ ... بیشتر این مقاله می‌کوشد نشان دهد که نظریۀ سوبژکتیویته می‌تواند نقشی مبنایی در طبیعت‌گراییِ فلسفی ایفا کند، به این شرط که سوبژکتیویته به نحوِ درون‌باش لحاظ شود. از این‌ رو، در اینجا، طرحِ طبیعت‌گرایانۀ یوهان گوتفرید هردر چونان منبعی بالقوه برای صورت‌بندی‌ای درون‌باش از سوبژکتیویته موردِ کاوش قرار می‌گیرد. شرح داده می‌شود که طبیعت‌گرایی نزدِ هردر در دو وجهِ روش‌شناختی و هستی‌شناختی پرورده می‌شود. این دو وجه ناسازگار می‌نمایند، چون به نظر می‌رسد که اولی، که مبتنی بر قسمی چرخشِ زبانی‌ است، ضدمبناگرایانه است، حال‌آن‌که در دومی، تجربۀ حسی چونان مبنا در نظر گرفته می‌شود. ادعای مقاله این است که این ناسازگاری به یاریِ نظریۀ سوبژکتیویته رفع می‌شود. برای اثباتِ این ادعا، وابستگیِ متقابلِ نظریۀ سوبژکتیویتۀ هردر با وجهِ هستی‌شناختیِ طبیعت‌گراییِ او ایضاح می‌شود. به این شرح که نزدِ او، از یک سو، سوبژکتیویته نه بر اساسِ روشنیِ آگاهی بلکه بر مبنای تاریکیِ هستی تبیین می‌شود و از سوی دیگر، هستی به نوبۀ خود مفهومی‌ست. وانگهی، چون هستی منطبق بر محدودیت‌های ادراکیِ سوژه‌یِ متناهی‌ دریافته می‌شود، مفصل‌بندیِ مفهومیِ هستی ضرورتاً در قالبِ زبان انجام می‌گیرد. بدین‌‌ترتیب، وجهِ روش‌شناختی یا زبانیِ اندیشۀ هردر نیز چونان جزئی جدایی‌ناپذیر در برنامۀ فلسفیِ او جا می‌گیرد.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

مدل‌یابی ساختاری رابطه بین دینداری و مشارکت سیاسی: نقش میانجی ذهنیت فلسفی

هما رحمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 فروردین 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66062.4016

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی ساختاری رابطه بین دینداری و مشارکت سیاسی با نقش میانجی‌گری ذهنیت فلسفی در دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان‌شرقی ‌انجام‌یافته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی ... بیشتر پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی ساختاری رابطه بین دینداری و مشارکت سیاسی با نقش میانجی‌گری ذهنیت فلسفی در دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان‌شرقی ‌انجام‌یافته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی همبستگی است که به شیوه مدل‌یابی ساختاری انجام شده است. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجومعلمان کارشناسی دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان‌ شرقی در سال تحصیلی 04-1403بودند. برای تعیین حجم نمونه از اصول تعیین حجم نمونه در مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی 290 دانشجو انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده‌ها را پرسشنامه دین‌داری صاف‌دل (1393) با 18 سؤال، پرسشنامه ذهنیت فلسفی اسمیت (سلطانی، 1387) با 42 سؤال و پرسشنامه مشارکت سیاسی فرج زاده (1393) با ۲۶ سؤال بود که بر مبنای طیف لیکرت از عالی(5) تا ضعیف(1) نمره‌گذاری شده است. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و AMOS استفاده‌شده است. یافته‌‌های پژوهش به ترتیب نشان‌دهنده تأثیر متوسط و نسبتاً قوی دینداری بر ذهنیت فلسفی و مشارکت سیاسی است. ترکیب ذهنیت فلسفی و دین‌داری می‌تواند به ایجاد دیدگاه‌های چندبعدی و غنی‌تری درباره جهان و زندگی کمک کند، همچنین دانشجویانی با اعتقادات دینی قوی، به ارزش‌‌هایی مانند عدالت و مسئولیت اجتماعی اهمیت بیشتری می‌دهند و این ارزش‌ها ممکن است آن‌ها را به مشارکت در فعالیت‌‌های سیاسی ترغیب کند. نتایج این مطالعه می‌تواند به افزایش امید و نشاط سیاسی و اجتماعی، انسجام ملی، تحقق نظام شایسته‌سالاری و توسعه پایدار کمک کند و سیاست‌گذاران و مدیران نظام آموزشی دانشگاه فرهنگیان را در طراحی سیاست‌ها و خط‌مشی‌‌های آموزشی، راهنمایی نماید.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

رئالیسم انتقادی لوکاچ و جایگاه هنر تحت لوای ایده‌های طبقه بورژوا

سیوان نیک‌پی؛ علی سلمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.65861.4000

چکیده

هنر در نظام فکری لوکاچ جایگاهی شناخت شناسانه دارد. هنرمند باید به شناخت کلی برسد و یا نهایتا مسیر این آگاهی را بپیماید. نویسنده رئالیست همان سوژه پرولتاریا است که روند به خودآگاهی رسیدن را طی می‌کند و ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

What does a woman want?

سمیرا طاهری؛ حسن فتح زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66304.4030

چکیده

Today, we have come upon something that has never been considered as a challenging or provocative issue before. Women and sexuality -as a philosophical issue-are playing the role of an indicator or yardstick that divides every field into before and after their manifestation. The beginning of this transition can be considered to occur in a Freudian question: What ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

جایگاه اخلاقی هوش مصنوعی از منظر مساله آسان و سخت آگاهی

سعید کریمی؛ مرتضی طباطبایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66103.4022

چکیده

آگاهی یکی از بنیادی‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین مسائل در فلسفه ذهن است. فیلسوفانی چون دیوید چالمرز با طرح «مسئله سخت آگاهی»، میان آگاهی پدیداری و آگاهی روان‌شناختی تمایز نهاده‌اند؛ ند بلاک نیز این ... بیشتر آگاهی یکی از بنیادی‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین مسائل در فلسفه ذهن است. فیلسوفانی چون دیوید چالمرز با طرح «مسئله سخت آگاهی»، میان آگاهی پدیداری و آگاهی روان‌شناختی تمایز نهاده‌اند؛ ند بلاک نیز این تمایز را به صورت دقیق‌تری در قالب آگاهی پدیداری و آگاهی در دسترس صورت‌بندی کرده است. از سوی دیگر، جان سرل با تفکیک میان منظر اول‌شخص و سوم‌شخص، و تامس نیگل با تأکید بر جنبه‌ی ذهنی تجربه، این دوگانگی را از منظرهای متفاوتی تحلیل کرده‌اند. اگرچه تقسیم‌بندی‌های مذکور در ظاهر متنوع‌اند، همگی بر تمایز میان تجربه‌ی درونی و قابلیت‌های رفتاری و شناختی دلالت دارند. مقاله حاضر، با تمرکز بر همین تمایز بنیادین، به بررسی این پرسش می‌پردازد که آیا هوش مصنوعی می‌تواند واجد آگاهی پدیداری باشد یا تنها از آگاهی روان‌شناختی برخوردار است؟ پاسخ به این پرسش، پیامدهای فلسفی و اخلاقی قابل‌توجهی دارد؛ چراکه آگاهی پدیداری، مستقیماً با تجربه‌ی درد، لذت و رنج در ارتباط است و مبنای بسیاری از حقوق اخلاقی تلقی می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی–تحلیلی، نشان می‌دهد که تمایز میان انواع آگاهی می‌تواند مبنایی برای تعیین درجات مختلف جایگاه اخلاقی موجودات قرار گیرد. برای نمونه، موجوداتی که از آگاهی در دسترس برخوردارند اما فاقد تجربه‌ی پدیداری‌اند، ممکن است دارای حق آزادی عملکردی باشند، اما از حق رنج نکشیدن بهره‌مند نباشند. در مقابل، نوزادان و حیوانات به دلیل برخورداری از تجربه‌ی درونی، شایسته‌ی حق رنج نکشیدن‌اند، حتی اگر از توانایی‌های شناختی پیچیده بی‌بهره باشند.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

تحلیل پساپدیدارشناسانۀ فیلم «اکس ماشینا» با انیمیشن «فاینال فانتزی 7: نجات کودکان» از منظر دُن آیدی با تأکید بر مفهوم «تکنو بادی»

معصومه روشناسی قراداغلو؛ مرضیه پیراوی‌ونک

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66059.4020

چکیده

هم‌زیستی هنر و فناوری در دوران معاصر، بستری را برای زایش مفاهیم جدیدی چون «تکنو بادی» فراهم ‌آورده است. جایی که ویژگی‌های زیستی انسان امروزی به چالش کشیده شده و لزوم بازاندیشی در ماهیت تعاملات انسان ... بیشتر هم‌زیستی هنر و فناوری در دوران معاصر، بستری را برای زایش مفاهیم جدیدی چون «تکنو بادی» فراهم ‌آورده است. جایی که ویژگی‌های زیستی انسان امروزی به چالش کشیده شده و لزوم بازاندیشی در ماهیت تعاملات انسان با فناوری را مبرهن می‌سازد؛ لذا این پژوهش می‌کوشد باتکیه‌بر نظرگاه پساپدیدارشناختی دُن آیدی به عنوان چارچوبی نظام‌مند نشان دهد که چگونه این مفهوم در فیلم «اکس ماشینا» و انیمیشن «فاینال فانتزی 7: نجات کودکان» به‌عنوان دو اثر برجسته در این حوزه بازنمایی می‌شود؟ و از این رهگذر چگونه شباهت‌ها و تفاوت‌های این بازنمایی را می‌توان تبیین نمود. در این نوشتار محور تحلیل بر نسبت‌های چهارگانۀ دُن آیدی بنا نهاده شده و سعی بر آن است تا نشان داده شود که در «اکس ماشینا»، جهانی انسانی و دنیایی فناورانه در هم می‌آمیزد و از این رهگذر تکنو بادی در قالب هوش مصنوعی به نظاره در می‌آید که با صورت متناظر انسانی در تعامل بی‌واسطه با گونۀ انسانی قرار دارد. چیزی که در «فاینال فانتزی 7: نجات کودکان» در مقام فرا انسانی معنا می‌شود که در پیوستار با ابزار در فضایی سایبرنتیک تجسم می‌یابد. جایی که واقعیت و مجاز درهم‌آمیخته و حدود میان انسان و تکنولوژی محو می‌گردد. بررسی‌ها نشان می‌دهند هر دو اثر علی‌رغم ژانر و بیان هنری متفاوت بر تأثیر متقابل انسان و فناوری تأکید داشته و تعامل دوسویه آن را به تصویر می‌کشند. فناوری با واسطه‌گری تجربۀ انسان تعریف جدیدی را از مفهوم انسانیت ارائه می‌دهد و بدین‌سان امکانی را برای خلق تجربه‌هایی تازه فراهم می‌آورد.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

تحلیل انتقادی ایدۀ بیلدونگ به روایت هومبولت

فاطمه نظری رودبالی؛ مسعود صفایی مقدم؛ سیدمنصور مرعشی؛ سید جلال هاشمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66271.4029

چکیده

نوشتۀ پیش‌رو به تحلیل و ارزیابیِ انتقادیِ ایدۀ «بیلدونگ» آن‌گونه که در آثار و نوشته‌های موجودِ ویلهلم فون هومبولت (1767-1835) روایت شده است می‌پردازد. کوشیده‌ایم تا مقدمات و لوازم اساسی خوانش درست ... بیشتر نوشتۀ پیش‌رو به تحلیل و ارزیابیِ انتقادیِ ایدۀ «بیلدونگ» آن‌گونه که در آثار و نوشته‌های موجودِ ویلهلم فون هومبولت (1767-1835) روایت شده است می‌پردازد. کوشیده‌ایم تا مقدمات و لوازم اساسی خوانش درست و دقیق این ایده را بر پایۀ بعضی از آثار مهم هومبولت فراهم کنیم. ابتدا مسألۀ مواجهه با ایده یا مفهوم «بیلدونگ» را و این‌که چرا ایدۀ «بیلدونگ» و در‌نتیجه مفهوم «بیلدونگ» به‌سادگی قابل ترجمه و انتقال نیست را تبیین کرده‌ایم.بحث و نتیجه‌گیری: پس از این و به‌گونه‌ای برای عبور از دشواری مطرح در ذیل مسألۀ ایده یا مفهوم «بیلدونگ» پیشنهاداتی در خصوص روش‌شناسی متناسب با این مسأله ارائه گردیده است، که البته بر پایۀ استفاده از روش تحلیل مفهومی و برخی تعدیلات جزئی در آن است. در ادامه به این مسئله پرداخته‌ایم که هومبولت در صورت‌بندی و عرضۀ ایدۀ «بیلدونگ» در کدام چهارچوب‌های کلان فکریِ زمانه و زمینۀ خویش می‌‌اندیشیده است، چهارچوب‌هایی که به ‌باور ما هر فهمی از آراء هومبولت بدون رجوع به این چهارچوب‌ها به‌عنوان منابع کلان فکری هومبولت، فهمی نادقیق خواهد بود. سپس بر پایۀ شماری از آثار هومبولت به تبیین بنیان‌ها و ساختار «بیلدونگ» به ‌روایت هومبولت پرداخته‌ و نشان داده‌ایم که جنبۀ وحدت و یکپارچگیِ آراء هومبولت را تنها ذیل عنوان «متافیزیکِ بیلدونگ» می‌توان درک و بیان‌آوری کرد، یعنی یک دیدگاه فلسفی که می‌کوشد تا به‌طور فلسفی و مابعدالطبیعی ماهیّت و جایگاه مقولات اساسی‌ای همچون انسان، جهان، علم و فعل انسان را تحلیل و تبیین کند.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

استعاره و کارکرد آن در هرمنوتیکِ فلسفیِ گادامر و پراگماتیسم دیویدسون

رائد فریدزاده؛ سپهر سلیمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66818.4072

چکیده

هانس-گئورگ گادامر و دونالد دیویدسون دو تن از متفکرانی هستند که استعاره را در ساحت فلسفه مفهوم‌پردازی می‌کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی مفهومِ "استعاره" به‌مثابه مدخلی برای نیل به حقیقت از منظر دو ... بیشتر هانس-گئورگ گادامر و دونالد دیویدسون دو تن از متفکرانی هستند که استعاره را در ساحت فلسفه مفهوم‌پردازی می‌کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی مفهومِ "استعاره" به‌مثابه مدخلی برای نیل به حقیقت از منظر دو فیلسوف یاد شده است. یافته‌های پژوهش؛ افقی را پیش‌روی ما می-گشایند تا در پرتو امتزاج افق‌های گادامر و مفهوم مفاهمه‌ی دیویدسون؛ انسان را به‌مثابه موجودی مفسر فهم کنیم که در تلاشی مداوم برای رسیدن به فهمِ حقیقت است. هر دو فیلسوف معتقد‌اند که فهم ، تفسیر و استعاره مبتنی‌بر زبان هستند، با این تفاوت که نزد گادامر، استعاره به-صورت هستی‌شناختی و در چارچوب کاربرد فهم، که همان تفسیر است، بنیادگذاری می‌شود-فهم همواره تفسیری متضمن کاربرد است-، از سویی دیگر نزد دیویدسون، استعاره در قامتی معرفت‌شناختی صورت‌بندی شده و در واقع آنچه به عنوان معنای استعاری شناخته می‌شود، معنا نیست، بلکه کاربردی خاص از آن است. پرسش اصلیِ جستار حاضر به چگونگی بنیادگذاریِ مفهوم حقیقت از خلال کارکرد استعاره می‌پردازد؟ بر اساس روش توصیفی-تحلیلیِ صورت پذیرفته شده بیان می‌شود که: استعاره نزد گادامر کارکردی فلسفی و فراگیر دارد، اما نزد دیویدسون در قامت آرایه‌ای ادبی ظاهر می‌شود. با این‌حال استعاره می‌تواند ذیل مفاهیم "افق" از منظر گادامر و "جهان مشترک" از منظر دیویدسون، مدخلی برای تبیین حقیقت باشد. همچنین، بنیادگذاری مفهوم حقیقت به‌واسطة استعاره، نوآوری جستار حاضر لحاظ می‌شود.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Educational Philosophy Professors’ Perspectives on Missions of Educational Philosophy: The case of Iranian and Non-Iranian Contexts

محمدرضا خدادوست؛ علی صحبتلو؛ سعیده محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.63901.4057

چکیده

In the 21st century, educational philosophers face critical responsibilities, including theorizing, analyzing, and evaluating educational issues, while determining educational approaches and reassessing goals for conceptual clarity. The present study undertakes a comparative analysis of the roles and responsibilities of Iranian and non-Iranian educational philosophers ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

تأملی فلسفی بر پارادایم‌های حکمرانی در ایران (بر اساس چهار گفتمان آخر ریاست جمهوری)

بهرام سرمست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67157.4092

چکیده

هدف این مطالعه بررسی مبانی فلسفی الگوهای حکمرانی منعکس شده در گفتمان‌های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری ایران بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۵ و برجسته کردن چگونگی شکل‌گیری سبک‌های حکمرانی توسط این الگوها ... بیشتر هدف این مطالعه بررسی مبانی فلسفی الگوهای حکمرانی منعکس شده در گفتمان‌های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری ایران بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۵ و برجسته کردن چگونگی شکل‌گیری سبک‌های حکمرانی توسط این الگوها است. این تحقیق با رویکرد تحلیل اسناد کیفی و با تمرکز بر منابع اولیه مانند بیانیه‌های انتخاباتی، بیانیه‌های انتخاباتی، مصاحبه‌ها و گزارش‌های رسانه‌ای انجام شد. از یک روش مقایسه‌ای برای ارزیابی ابعاد هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی هر گفتمان ریاست جمهوری استفاده شد. چارچوب‌های نظری فلسفه علم، به‌ویژه در مورد الگوهای اثبات‌گرا، تفسیرگرا و انتقادی، دریچه‌ای برای تحلیل فراهم کردند. این مطالعه نشان داد که گفتمان محمود احمدی‌نژاد، یک الگوی تفسیرگرا با عناصر اثبات‌گرا را در خود جای داده است که بر روایت‌های فرهنگی و سیاست‌های توسعه‌ای قابل اندازه‌گیری تأکید دارد. گفتمان حسن روحانی ترکیبی از الگوهای انتقادی و اثبات‌گرا را منعکس می‌کند که اصلاحات ساختاری را با حکمرانی مبتنی بر شواهد متعادل می‌کند. رویکرد ابراهیم رئیسی در درجه اول تفسیرگرا با عناصر انتقادی بود و بر آرمان‌های انقلابی و عدالت اجتماعی تمرکز داشت. گفتمان نوظهور مسعود پزشکیان بیشترین همسویی را با پارادایم انتقادی داشت و در عین حال تکنیک‌های پوزیتیویستی را برای توسعه سیاست‌ها در خود جای داده بود. در طول دوره ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۵، یک تغییر فلسفی تدریجی مشاهده شد که از بسیج نمادین به سمت نقد ساختاری و استراتژی‌های حکومتداری عمل‌گرایانه حرکت می‌کرد. این پارادایم‌های در حال تکامل، به طور قابل توجهی بر اولویت‌های سیاست‌گذاری، مدل‌های مشارکت شهروندی و ساختارهای حکومتداری در ایران تأثیر گذاشتند.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

مقولات عقل عملی کانت و جهان بازی‌های رایانه‌ای: تأملی در نسبت قانون‌مندی اخلاقی و علیت در نظام تصمیم‌گیری روایت‌های تعاملی

علی رازی‌زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66994.4088

چکیده

پژوهش حاضر با رویکردی فلسفی و میان‌رشته‌ای، به بررسی نسبت میان مقولات بنیادین عقل عملی در فلسفه اخلاق کانت، نظیر اراده نیک، وظیفه، خودآیینی و قانون‌مندی اخلاقی و ساختارهای تصمیم‌گیری در روایت‌های ... بیشتر پژوهش حاضر با رویکردی فلسفی و میان‌رشته‌ای، به بررسی نسبت میان مقولات بنیادین عقل عملی در فلسفه اخلاق کانت، نظیر اراده نیک، وظیفه، خودآیینی و قانون‌مندی اخلاقی و ساختارهای تصمیم‌گیری در روایت‌های تعاملی دیجیتال می‌پردازد. مسئله اصلی این است که آیا این مقولات، که شالوده فاعلیت اخلاقی را در فلسفه کانت تشکیل می‌دهند، می‌توانند در بسترهایی که علیت آن‌ها طبیعی نیست بلکه برساخته و برنامه‌ریزی‌شده است، به‌شکلی اصیل تحقق یابند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تفسیری و خوانش تطبیقی مفاهیم فلسفی، به بررسی نسبت این مفاهیم با ساختارهای انتخاب‌محور دیجیتال می‌پردازد. تمرکز بر تحلیل موقعیت‌هایی است که در آن‌ها، تصمیم‌های فاعل نه بر مبنای میل یا پیامد، بلکه از موضع احترام به اصل اخلاقی اتخاذ می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هرچند تحقق کامل عقل عملی در ساختارهای دیجیتال با محدودیت‌های ساختاری مواجه است و آزادی فاعل در چارچوب طراحی‌شده محصور می‌شود، اما این فضاها می‌توانند امکان‌هایی برای درونی‌سازی، تمرین و بازاندیشی در مفاهیم اخلاقی فراهم آورند. روایت‌های تعاملی، با ایجاد موقعیت‌های انتخاب اخلاقی، فاعل را به تجربه‌ی صورت‌بندی‌شده‌ای از مواجهه با وظیفه دعوت می‌کنند. بازی‌های رایانه‌ای، نه به‌عنوان تحقق نهایی عقل عملی کانتی، بلکه به‌مثابه زمینه‌ای برای بازاندیشی در نسبت عقل، آزادی و اخلاق در جهان‌های مصنوع قابل تحلیل‌اند. این تجربه‌های تعاملی، امکان تامل دوباره‌ای درباره فاعلیت اخلاقی در شرایط بازتعریف‌شده‌ی علیت و کنش را فراهم می‌آورند.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

امانیسم به روایت و نقد هایدگر

سید مسعود زمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 خرداد 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66925.4079

چکیده

پرسش از امانیسم را از هایدگر می‌پرسیم، که متنی مشهور درباره‌اش دارد: نامه دربارة امانیسم. متن متضمن روایتی تاریخی از آن نیز هست، که بخصوص برای ما ایرانیان پراهمیت‌ است، چراکه هم در اصلاح فهم‌مان از ... بیشتر پرسش از امانیسم را از هایدگر می‌پرسیم، که متنی مشهور درباره‌اش دارد: نامه دربارة امانیسم. متن متضمن روایتی تاریخی از آن نیز هست، که بخصوص برای ما ایرانیان پراهمیت‌ است، چراکه هم در اصلاح فهم‌مان از امانیسم کمک می‌کند و هم پرتوی بر نسبت‌اش با علوم انسانی می‌افکند. نقدش بر امانیسم را هم می‌باید بخشی از نقادی بر مابعدالطبیعه فهمید، که بیشتر از آن غافل مانده‌اند. به‌هرحال روایت و نقد هایدگر را می‌باید بخش‌هایی مهم از فلسفة وی دانست. پس‌از پیش‌درآمدی کلی دربارة امانیسم و درآمدی در اهمیت خود بحث امانیسم نزد هایدگر، بخش نخست روایت تاریخی هایدگر را بازمی‌گوید، که با درک عامة اهل فرهنگ در اروپا تفاوت چندانی ندارد. هایدگر در مباحث تاریخی‌اش ذات رومی-یونانی امانیسم را نشان می‌دهد، که در امانیسم قرن 14 و 15، در امانیسم دوم در آلمان قرن 19 و به‌طورکلی در مابعدالطبیعه‌های مارکس، مسیحیت، سارتر و هوسرل بروز پیدا کرده‌است. بخش دوم صَرف بیان اجمالی نقد هایدگر بر امانیسم می‌شود، که مبنایش فهم خاص وی‌ست از مابعدالطبیعه. رکن اصلی نقد تاریخی-فلسفی هایدگر بر مابعدالطبیعه در اینجا بر فهم عامی مبتنی‌ست که در آن از انسان وجود دارد: انسان همچون حیوانی ناطق یا عاقل. درعین‌حال اساسا امانیسم و مابعدالطبیعه از نظر هایدگر لازم‌وملزوم هم‌اند.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

Kant, Quantum Physics and Transcendental Judgment

Willem McLoud

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.67196.4094

چکیده

Kant’s philosophy of science has been applied to quantum physics since the time when Niels Bohr formulated his interpretation of quantum physics. In recent years various Kantian interpretations of quantum physics have been put forward. One aspect that still needs further exploration is what a Kantian approach to the epistemic status of quantum entities would ... بیشتر

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

فروپاشی درونی‌گرایی مسئولیت: چالش‌های مفهومی، هنجاری و رابطه‌محور

الهه صادقیان؛ احمد فاضلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 خرداد 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66324.4035

چکیده

مسئولیت اخلاقی یکی از مؤلفه‌های اساسی اخلاق است که درک ما از مسئولیت پاسخگویی، سرزنش و ستایش را شکل می‌دهد . بر اساس درونی‌گرایی مسئولیت، مسئولیت اخلاقی بر حالات ذهنی درونی، همچون باورها، تمایلات و ... بیشتر مسئولیت اخلاقی یکی از مؤلفه‌های اساسی اخلاق است که درک ما از مسئولیت پاسخگویی، سرزنش و ستایش را شکل می‌دهد . بر اساس درونی‌گرایی مسئولیت، مسئولیت اخلاقی بر حالات ذهنی درونی، همچون باورها، تمایلات و نیت‌ها، مبتنی است. این نظریه رویکردی بدیع اما گسستی بنیادین از چارچوب‌های سنتی محسوب می‌شود؛ چارچوب‌هایی که در تعیین مرزهای اخلاقی بر پیامدها، شرایط و روابط بین‌فردی تمرکز دارند. در حالی که این نظریه تصویری ساده و جامع از مسئولیت اخلاقی ارائه می‌دهد، با مشکلات نظری جدی‌ای مواجه است که انسجام و کارآمدی عملی آن را به چالش می‌کشند. این نظریه به‌ویژه در تبیین مواردی همچون غفلت، جهل مجرمانه و جنبه‌های ارتباطی مسئولیت اخلاقی، که در تعاملات انسانی نقشی محوری دارند، ناکام می‌ماند. مقاله پیش‌رو با رویکردی تحلیلی-انتقادی به بررسی درونی‌گرایی مسئولیت و کاستی‌های نظری و عملی آن می‌پردازد. در این راستا، این مقاله مواضعی را بررسی می‌کند که هم پیش‌فرض‌های درونی‌گرایانه، با تأکید بر کنترلی که عاملان بر اعمال خود دارند، و هم عوامل بیرونی و بین‌فردی را دربرمی‌گیرند تا تصویری کامل‌تر و دقیق‌تر از مسئولیت اخلاقی ارائه دهند. همچنین، بخشی از این مقاله به تحلیل مطالعات موردی اختصاص دارد که در آن‌ها، محدودیت‌های درونی‌گرایی مسئولیت‌ در مقایسه با دیدگاه‌های جایگزین به تصویر کشیده می‌شود. و در پایان اشاره می‌شود که اگرچه ‌درونی‌گرایی مسئولیت رویکردی نوآورانه و ابزاری جدید در مباحث مسئولیت اخلاقی ارائه می‌دهد، این رویکرد درونی‌گرایانه در نهایت قادر به ارائه‌ی نظریه‌ای جامع و قابل‌استفاده از مسئولیت اخلاقی نمی‌باشد.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

نقدی بر تفسیر پل گایر از استنتاج احکام ذوقی در زیباشناسی کانت

داود میرزایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 خرداد 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66621.4053

چکیده

پل گایر یکی از برجسته‌ترین شارحان و مترجمان آثار کانت است که نظرات او همواره مورد اعتنای کانت‌پژوهان بوده است. او تفسیر خاصی از مبحث استنتاج زیباشناختی کانت دارد که نقدهای تأمل‌برانگیزی بر آن وارد ... بیشتر پل گایر یکی از برجسته‌ترین شارحان و مترجمان آثار کانت است که نظرات او همواره مورد اعتنای کانت‌پژوهان بوده است. او تفسیر خاصی از مبحث استنتاج زیباشناختی کانت دارد که نقدهای تأمل‌برانگیزی بر آن وارد بوده است. این تفسیر موسوم است به «تفسیر معرفتی-غیرهنجاری» که به گزاره‌ای از کانت در بند 32 تکیه دارد؛ طبق اظهار کانت در این بند: «گفتن اینکه 'این گل زیباست'، معادل آن است که بگوییم مدعای [جزئی] آن هرکسی را راضی می‌کند»؛ گایر با استناد به این متن، بر آن است که «استنتاج حکم استتیکی باید استدلالی باشد که برای «نسبت‌دادن» احساس‌های خاص به دیگران در شرایط خاص کافی باشد» و دست‌آخر مدعی می‌شود «تحلیل خود کانت لازم می‌آورد که استنتاج او به جزئیات بپردازد» و به‌زعم او، همین امر استنتاج او را به شکست می‌کشاند. با وصف این، پژوهش حاضر کوشیده است به این دو پرسش پاسخ دهد: 1. دلایل گایر برای طرح تفسیر معرفتی-غیرهنجاری از استنتاج کانت چیست؟ 2. آیا او موفق می‌شود از عهدۀ تبیین استنتاج کانت برآید؟ لذا این پژوهش بر آن بوده تا پس از طرح چندوچون این تفسیر و دلایل طرح آن، کامیابی یا ناکامی آن را در منظورکردن استنتاج کانتی بررسی کند. به نظر می‌رسد گایر با نادیده گرفتن وظایفی که خود کانت بر عهدۀ استنتاج نهاده، نهایتاً نمی‌تواند از عهدۀ تفسیر درست استنتاج کانتی در نقد سوم برآید. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی بر اساس داده‌های کتابخانه‌ای بوده است.

مشاهده مقاله

مقاله علمی- پژوهشی

امکانات بازی‌های دیجیتال برای پرورش تفکر انتزاعی در کودکان: تحلیلی مفهومی-پدیدارشناختی باب بازی ماین‌کرفت

محسن کرمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 تیر 1404

https://doi.org/10.22034/jpiut.2025.66914.4085

چکیده

This paper employs a conceptual-phenomenological approach to investigate Minecraft’s capacity for cultivating abstract thinking in children. First, it establishes a theoretical framework grounded in Piaget’s account of the transition from concrete to formal operations, Vygotsky’s sociocultural theory, Dewey’s philosophy of experience, and Gadamer’s ... بیشتر This paper employs a conceptual-phenomenological approach to investigate Minecraft’s capacity for cultivating abstract thinking in children. First, it establishes a theoretical framework grounded in Piaget’s account of the transition from concrete to formal operations, Vygotsky’s sociocultural theory, Dewey’s philosophy of experience, and Gadamer’s hermeneutics of play. Through a dual analysis—conceptual examination of in game structures (three dimensional blocks, Redstone circuits, spatial syntax, symbolism, and metaphor) and phenomenological study of children’s lived gameplay experiences—the study identifies eight core components of abstract thought: spatial visualization, symbolic reasoning, logical and algorithmic analysis, creative problem solving, critical reflection, systems modeling, anticipatory planning, and visual literacy. Findings indicate that Minecraft’s iterative cycle of construction–evaluation–redesign, supported by guided social interaction, not only reinforces spatial and logical skills but also fosters the emergence of symbolic memory, pattern extraction with cross contextual transfer, and early theorizing. The game’s low stakes trial and error environment and peer feedback mechanisms promote metacognitive self regulation and a critically reflective learning stance. Moreover, conceptual and physical modeling within Minecraft enables children to grasp feedback loops and systemic complexity; its multimodal affordances extend learning into cultural, social, and ethical domains, thereby broadening visual literacy and generalization capabilities. Minecraft functions not merely as an aesthetic play space but as an integrated educational medium for nurturing 21st century abstract and conceptual thinking in children and offers a model for designing innovative learning environments. Furthermore, this study argues that contemporary educational philosophy must critically incorporate the unique affordances of interactive digital games into its theoretical foundations.

مشاهده مقاله

تعداد دوره‌ها	19
تعداد شماره‌ها	53
تعداد مقالات	965
تعداد نویسندگان	1,123
تعداد مشاهده مقاله	2,120,638
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	762,170
نسبت مشاهده بر مقاله	2197.55
نسبت دریافت فایل بر مقاله	789.81
----------------------------------
تعداد مقالات ارسال شده	3,131
تعداد مقالات رد شده	2,065

تعداد مقالات پذیرفته شده	788
درصد پذیرش	25

تعداد پایگاه های نمایه شده	35
تعداد داوران	292

دوره 19 (1404)

دوره 18 (1403)

دوره 17 (1402)

دوره 16 (1401)

دوره 15 (1400)

دوره 14 (1399)

دوره 13 (1398)

دوره 12 (1397)

دوره 11 (1396)

دوره 10 (1395)

دوره 9 (1394)

دوره 8 (1393)

دوره 7 (1392)

دوره 6 (1391)

دوره 5 (1390)

دوره 4 (1389)

دوره 3 (1388)

دوره 2 (1387)

دوره 1 (1386)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان